6. Nagroda PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego - nominacje w kategorii tekst

Polska Agencja Prasowa ustanowiła Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego w 2010 r., aby promować wartości bliskie zarówno samej Agencji, jak i patronowi wydarzenia. W tym roku, po blisko 10 latach przerwy, ponownie przyznana zostanie Nagroda PAP w czterech kategoriach: tekst, audio, wideo i fotografia.

Pierwszą kategorię stanowią materiały tekstowe: artykuły, relacje, reportaże, materiały informacyjne opublikowane w prasie lub w internecie — z wyłączeniem książek. Każdy nominowany materiał musiał zostać opublikowany między 1 września 2023 r. a 31 sierpnia 2024 r.

15 września br. upłynął termin składania zgłoszeń. Liczba nadesłanych publikacji we wszystkich czterech kategoriach przekroczyła nawet najbardziej optymistyczne przewidywania organizatorów.

W kategorii tekst nominacje uzyskali:

Kaja Puto za artykuł „Bohaterstwo, punktualność, korupcja. Rzecz o ukraińskiej kolei” („Krytyka Polityczna” 25 czerwca 2024 r.). Autorka zastanawia się: „Czym jest dziś ukraińska kolej? Drugą armią i symbolem oporu? Reformującą się z trudem spółką? Czy skorumpowanym potworem, który nie dba o pracowników?”.

Kaja Puto to dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką Europy Wschodniej, migracji i nacjonalizmu. Współpracuje z mediami polskimi i zagranicznymi jako freelancerka. Jest związana z Krytyką Polityczną, stowarzyszeniem reporterów Rekolektyw i stowarzyszeniem n-ost – The Network for Reporting on Eastern Europe. To absolwentka MISH UJ, studiowała też w Berlinie i Tbilisi. W latach 2015-2018 była wiceprezeską wydawnictwa Ha!art.

W tej samej kategorii nominowano Bartka Sabelę za tekst „Kraina obiecana” („Pismo. Magazyn Opinii”, sierpień 2024 r.). Przedstawia on historie zwykłych ludzi, które giną w sporze o kształt polskiej i europejskiej polityki migracyjnej. Nadal mało wiemy o tym, skąd przychodzą, co przeżyli i dlaczego decydują się na tak ryzykowną podróż. Nie wiemy, co dzieje się z tymi, którym się udało.

Bartek Sabela to podróżnik, fotograf, reporter, jako autor książek debiutował w 2013 r. książką „Może (morze) wróci” (wyd. Bezdroża) o Uzbekistanie i ginącym Morzu Aralskim, która została nagrodzona Bursztynowym Motylem oraz Nagrodą Magellana. W październiku 2015 r. ukazała się jego druga książka, „Wszystkie ziarna piasku” (wyd. Czarne), o Saharze Zachodniej, ostatniej afrykańskiej kolonii, wyróżniona Afrykasem 2015 przez Fundację Afryka Inaczej i nominowana do Nagrody "Newsweeka" im. Teresy Torańskiej. W kwietniu 2017 r. wydał trzecią książkę, „Afronauci” (wyd. Czarne) – reportaż o pewnym Zambijczyku, który 50 lat temu chciał zostać pierwszym człowiekiem na Księżycu, a w marcu 2023 r. ukazał się jego reportaż o przemysłowej hodowli zwierząt „Wędrówka tusz” (wyd. Czarne), za który otrzymał nagrodę główną w konkursie Grand Press na Książkę Reporterską Roku 2023. Sabela pisał także teksty o Demokratycznej Republice Konga, Kenii, Algierii, Bhutanie, Mauretanii, Nigrze oraz Polsce m.in. dla magazynów „Duży Format”, „Kontynenty”, „Podróże” i „Pismo”.

W kategorii tekst nominowany jest również Maciej Czarnecki za reportaż o Somalii „Badżadżem pod wiatr” ("Duży Format", 12 lutego 2024 r.).

Maciej Czarnecki to dziennikarz działu zagranicznego „Gazety Wyborczej”, korespondent tego dziennika przed wyborami w USA w 2020 roku. W swojej pracy reporterskiej tropił losy Afrykanerów w Gruzji, w Nigrze rozmawiał z mieszkańcami marzącymi o emigracji do Europy, kibicował nawróconemu gangsterowi w Danii, przepytywał zwolenników brexitu w Wielkiej Brytanii. Autor książek „Dzieci Norwegii” (wyd. Czarne, 2016, za którą otrzymał Nagrodę MediaTory 2017 w kategorii ObserwaTOR) i „Skandynawia halal. Islam w krainie białych nocy” (wyd. Agora, 2019). Absolwent prawa i antropologii kulturowej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, stypendysta amerykańskiego World Press Institute (2017).

Kolejny nominowany tekst to „Zdejmijmy z Odry czarny kir. Instrukcja naprawy rzek dla nowej władzy” Katarzyny Kojzar (OKO.press, 24 grudnia 2023 r.). „W reportażu pokazuję, jakie są największe wyzwania w kwestii rzek, zapobieganiu ich zatruwania i wymierania życia wodnego. W 10 punktach i w 10 opowieściach pokazuję, co powinno być priorytetem i co pomoże uchronić rzeki przed katastrofami” - napisała o swoim reportażu Kojzar, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Szkoły Reportażu, która w OKO.press zajmuje się przede wszystkim tematami dotyczącymi ochrony środowiska, praw zwierząt, zmiany klimatu i energetyki. Autorka książki "Profesor Skalski. Uczeń Religi. Lekarz od cudów" (wyd. Muza, 2016).

W gronie nominowanych znalazła się też Anna Pamuła za „>>Nie trzeba się drzeć, tylko przeć<<. Dobry poród to w Polsce ciągle los szczęścia” (OKO.press, 24 marca 2024 r.), która pisze o patologiach na polskich oddziałach położniczych.

Pamuła pisała m.in. dla „Gazety Wyborczej”, „Parents” we Francji i „Time’a” w USA. Jest autorką książek „Polacos. Chajka płynie do Kostaryki” (wyd. Czarne, 2017) i „Wrzenie. Francja na krawędzi” (wyd. Agora, 2020). Jej najnowsza książka reporterska „Mamy do pogadania” (wyd. Agora, 2023) traktuje o macierzyństwie na świecie i stygmatyzacji związanej ze zdrowiem reprodukcyjnym kobiet. Współpracuje jako redaktorka i lokalna producentka z Martyną Wojciechowską. Razem z Martą Frej tworzy projekt „Tabubabki”. Jest stypendystką Pulitzer Center i IWMF (International Women's Media Foundation). Mieszka we Francji.

Przewodniczącym kapituły szóstej edycji Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego jest redaktor naczelny PAP Wojciech Tumidalski. Funkcję honorowych przewodniczących pełnią Rene Maisner - córka Ryszarda Kapuścińskiego, oraz Mirosław Ikonowicz - przyjaciel legendy polskiego reportażu, związany z PAP od 1953 r.

W skład kapituły weszli również: Michał Żakowski, Cezary Łazarewicz, Witold Naturski, Karolina Lewicka, Wojciech Jagielski, Maciej Hamela, Jarosław Gugała, Wojciech Grzędziński, Andrzej Grygiel, Anna Dudzińska i o. Tomasz Dostatni. (PAP)

ksi/ aszw/ miś/ mhr/