Piosenki warszawskie. Antologia tekstów, fot. Muzeum Warszawy
„Sen o Warszawie”, „Czerwony autobus”, „Warszawo, moja Warszawo”, „I tak się trudno rozstać” – ballady uliczne, piosenki kabaretowe, estradowe, utwory punkowe i rapowe tworzą antologię tekstów zamieszczonych w książce "Piosenki warszawskie".
„+Piosenki warszawskie. Antologia tekstów+ to autorski wybór 77 utworów opowiadających o Warszawie. Wcześniej, w Muzeum Warszawy wydaliśmy antologie legend warszawskich, publikacja się spodobała i myślimy o podobnych seriach. Na razie są piosenki warszawskie” – powiedziała PAP Julia Odnous-Pawlińska, twórczyni koncepcji książki i jej redaktorka.
„Nie jest to śpiewnik czy zbiór kanonicznych utworów ani próba opisania historii piosenki warszawskiej. Teksty piosenek potraktowane zostały jako wypowiedzi literackie, będące wyrazem różnorodnych wizji miasta, powstałe w różnych okolicznościach historycznych i społecznych” – zaznacza Odnous-Pawlińska.
Osiem wieków historii żywienia w Warszawie na wystawie w Muzeum Warszawy
Piosenki związane z losami i biografiami warszawiaków przedstawione zostały w pięciu rozdziałach: „Afekty”, „Tożsamości”, „Zdarzenia”, „Czasoprzestrzeni”, „Zmysły”. Stanowią one swoistą muzyczną kronikę dziejów miast. Najstarszy tekst pochodzi z końca XVIII wieku, a najnowszy z 2023 roku.
Julia Odnous-Pawlińska zaprosiła do współpracy Bartka Chacińskiego, Jacka Hawryluku i Jana Emila Młynarskiego; dokonali oni wyboru 77 piosenek, które mówią o Warszawie – „dosłownie, w przenośni i w sugestii”. „Każdemu tekstowi towarzyszy krótki komentarz o kontekście powstawania utworów, osadzający je również w historii muzyki nie tylko warszawskiej, lecz także polskiej, a nawet światowe” – zaznacza Odnous-Pawlińska.
Na kartach „Piosenek warszawskich” przewija się ferajna barwnych postaci, prawdziwych, zmyślonych i legendarnych. „Spotykają się - jak zaznacza we wstępie Agnieszka Karpowicz - Czarna Mańka i Olga z ulicy Mandarynki, Tata Tasiemka i Papa Jawor, Krwawy Wiktor i hetman Piotr Ożarowski, jubilat Jarzyna i Rum-Helka, ekipa z Ursynowa i łobuzy z Kercelaka. Występują Czesław Niemen, Molesta, Agnieszka Osiecka, Stanisław Grzesiuk, Irena Santor, Andrzej Włast, sanah, Władysław Szpilman, Dezerter, Orkiestra Uliczna z Chmielnej, Wojciech Młynarski ponad klasami społecznymi, stylami muzycznymi, granicami dzielnic i wiekami złożonej historii Warszawy. Od pieśni z końca XVIII wieku o insurekcji kościuszkowskiej po kawałek z 2023 roku, w którym raper Kaz Bałagane pyta +Jak żyć w WWA?+”.
Dlaczego tak wiele utworów poświęconych jest Warszawie, czy da się opisać dzieje miasta poprzez piosenki? Na te pytania odpowiadają po części teksty Piotra Kubkowskiego, Agnieszki Karpowicz i Igora Piotrowskiego, z zespołu Pracowni Studiów Miejskich Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Pozwalają one spojrzeć na piosenkę, jako poezję miejskiej nowoczesności, prześledzić przemiany jej głównych tematów czy ewolucję języka. Przedstawione zostają także w tych tekstach najważniejsze postaci tworzące i wykonujące piosenki, studia nagraniowe, sceny teatralne czy kabaretowe.
„Piosenki Warszawskie. Antologia tekstów”. Koncepcja i redakcja merytoryczna: Julia Odnous-Pawlińska. Wybór i komentarze: Bartek Chaciński, Jacek Hawryluk, Jan Emil Młynarski. Projekt graficzny i ilustracje: Wojciech Pawliński. Wydawca: Muzeum Warszawy 2024. (PAP)
abe/ aszw/
