Jan Karski. Fot. PAP/A. Rybczyński
W łódzkiej archikatedrze odsłonięto we wtorek tablicę pamiątkową dedykowaną Janowi Kozielewskiemu-Karskiemu. Dla upamiętnienia 100. rocznicy urodzin legendarnego kuriera zaplanowano we wtorek m.in. spacer jego łódzkim szlakiem oraz pokaz filmu "Emisariusz z Łodzi".
Podczas mszy świętej w archikatedrze tablicę dedykowaną Karskiemu poświęcił metropolita łódzki, abp Marek Jędraszewski. Przypomniał, że Jan Kozielewski-Karski wzrastał w domu pełnym patriotycznych tradycji, w mieście, które jest naznaczone wielokulturowością i wielonarodowością. "To chłonie, to przyjmuje jako prawdę o Europie. Prawdę, która bynajmniej nie karze i nie pozwala nawet przekreślać własnej tożsamości, ale podkreślając ją, budować mosty ku innym" -mówił abp Jędraszewski.
Metropolita przypomniał, że dla Jana Karskiego głównym zadaniem i misją, której się podjął było przekazanie Zachodowi prawdy o okupowanej Polsce, o mordowanej inteligencji, o beznadziejnym losie Żydów stłoczonych w gettach, czekających na transport do komór gazowych.
We wtorek w Łodzi organizowane są drugie już rocznicowe obchody stulecia urodzin Jana Karskiego. Okazało się bowiem, że istnieją rozbieżności w dacie jego urodzin. Obok oficjalnej daty - 24 kwietnia 1914 roku - podawanej przez samego Karskiego i widniejącej we wszystkich dokumentach, jego rodzina podaje także drugą datę urodzin - 24 czerwca 1914 r., dzień imienin Jana - poinformowała PAP Justyna Tomaszewska z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.
I chociaż w Łodzi oficjalnie świętowano setną rocznicę urodzin legendarnego kuriera w kwietniu i wówczas odbyło się szereg uroczystości m.in. z udziałem prezydenta Bronisława Komorowskiego, to postanowiono w rodzinnym mieście Karskiego upamiętnić też czerwcową datę.
W ramach obchodów po południu odbędzie się spacer szlakiem Karskiego, który rozpocznie się pod III LO przy ul. Sienkiewicza, a zakończy w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Parku Ocalałych. Tam także wieczorem w plenerowym kinie pokazane zostaną dwa filmy: dokument "Emisariusz z Łodzi" w reż. Michała Fajbusiewicza, a także jeden z obrazów o przygodach Jamesa Bonda "Dr. No". Po projekcjach zaplanowano pokaz fajerwerków.
W Muzeum Miasta Łodzi zaprezentowany zostanie zaś katalog memorabiliów Jana Karskiego. To opis eksponatów związanych z legendarnym emisariuszem składających się na stałą ekspozycję Gabinetu Jana Karskiego "...więcej niż bohater" w łódzkim muzeum. Wśród ponad 180 pamiątek znajdują się tu dokumenty, korespondencja, książki, prasa, fotografie, nagrody, odznaczenia oraz meble, przedmioty codziennego użytku i dzieła sztuki.
Urodzony w Łodzi Jan Karski (Jan Kozielewski) w czasie II wojny światowej zasłynął jako kurier Polskiego Państwa Podziemnego, który jako pierwszy przekazał przywódcom państw alianckich informacje o zagładzie Żydów. Po wojnie Karski uzyskał obywatelstwo amerykańskie, a w 1994 r. honorowe obywatelstwo Izraela.
W 1998 r. izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem, który uznał Karskiego za Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata, zgłosił jego kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla. Karski zmarł 13 lipca 2000 r. w Waszyngtonie. W maju 2012 r. prezydent USA Barack Obama odznaczył go pośmiertnie Prezydenckim Medalem Wolności. W Parku Ocalałych w Łodzi znajduje się pomnik - ławeczka Karskiego - Honorowego Obywatela Miasta Łodzi. (PAP)
szu/ dym/
