Minister Eric Pickles, odpowiedzialny w rządzie Wielkiej Brytanii za lokalne wspólnoty i samorządy, odwiedził w poniedziałek dawną willę Jana i Antoniny Żabińskich w ZOO w Warszawie, gdzie podczas niemieckiej okupacji ratowani byli Żydzi z warszawskiego getta.
Wizyta brytyjskiego ministra w Warszawie ma związek z 70. rocznicą wyzwolenia nazistowskiego niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau; we wtorkowych uroczystościach na terenie dawnego obozu udział wezmą przedstawiciele 42 państw, w tym Pickles.
"Ta willa to niezwykłe miejsce z niezwykłą historią, o której będę opowiadał po moim powrocie do Wielkiej Brytanii. Jestem pełen podziwu dla odwagi Polaków, którzy w czasie wojny ratowali Żydów. To dla mnie zaszczyt, że mogłem tu być" - mówił Pickles, który wspólnie z dyrekcją warszawskiego ZOO oraz przedstawicielami Fundacji "From The Depths", zwiedził odnowioną willę Żabińskich.
W willi wiosną br. otwarte zostanie muzeum Jana Żabińskiego, wieloletniego dyrektora warszawskiego ZOO, i jego żony Antoniny. Małżeństwo to ukrywało podczas okupacji w zrujnowanych podczas bombardowań pomieszczeniach ogrodu uciekinierów z warszawskiego getta.
W willi wiosną br. otwarte zostanie muzeum Jana Żabińskiego, wieloletniego dyrektora warszawskiego ZOO, i jego żony Antoniny. Małżeństwo to ukrywało podczas okupacji w zrujnowanych podczas bombardowań pomieszczeniach ogrodu uciekinierów z warszawskiego getta.
Wśród tych, którzy przetrwali dzięki Żabińskim, była mistrzyni rzeźby animalistycznej Magdalena Gross i jej mąż, prawnik Maurycy Fraenkel, pisarka Rachela Auerbach, mistrz bokserski Samuel Kenigswein z żoną i dwójką dzieci, Leonia i Irena Tenenbaum, żona i córka zmarłego w getcie entomologa Szymona Tenenbauma (część jego imponujących zbiorów można obejrzeć w willi do dziś).
W 1965 r. Żabińscy zostali uhonorowani przyznawanym przez Instytut Yad Vashem Medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
"Jestem Polakiem-demokratą. Czyny moje były i są konsekwencją pewnego nastroju psychicznego w wyniku wychowania postępowo-humanistycznego" – pisał o sobie po wojnie Żabiński. Także po wojnie był on niestrudzonym popularyzatorem wiedzy przyrodniczej, autorem książek poświęconych życiu zwierząt i ochronie przyrody.
Ministrowi podczas wizyty towarzyszyli przedstawiciele ambasady Wielkiej Brytanii oraz Jonny Daniels, założyciel i prezes Fundacji "From the Depths", która jest partnerem merytorycznym otwarcia Muzeum Żabińskich na terenie ZOO.
Delegacja obejrzała również macewy (żydowskie nagrobki), które po wojnie zostały użyte w ZOO jako materiał budowlany. W ramach "Projektu Matzeva" organizowanego przez Fundację macewy zostaną udokumentowane oraz przewiezione na cmentarz żydowski na Bródnie.
"Projekt Matzeva" ma na celu przywrócenie pamięci o cmentarzach żydowskich w całej Polsce. Kluczowym zadaniem projektu jest znalezienie macew, których używano do budowy po drugiej wojnie światowej. Zgodnie z projektem, jesienią ubiegłego roku zajęto się zbieraniem m.in. potłuczonych żydowskich nagrobków, użytych do budowy parku "Leśnika" na warszawskiej Pradze. W latach 50. nagrobki te wykorzystano do budowy pergoli, murków oraz krawężników. (PAP)
nno/ par/