Dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II Norbert Szczepański. Fot. PAP/J. Kamiński
10 lat po śmierci Jana Pawła II zainteresowanie jego osobą wciąż jest duże; ponad 50 proc. Polaków uważa go za autorytet. Wyzwaniem dla nas jest, jak na to zainteresowanie odpowiedzieć - mówi w rozmowie z PAP dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II Norbert Szczepański.
Szczepański podkreśla, że przez dziewięć lat Centrum bazowało na dużym zainteresowaniu osobą Jana Pawła II wynikającym z beatyfikacji i kanonizacji. "Teraz jesteśmy w momencie, kiedy mamy świętego, mamy wielkiego Polaka i powstają pytania: co dalej? Czy rzeczywiście powrócić do myśli Jana Pawła II i zastanowić się, co on dla nas powiedział oraz jakie są wskazówki na dziś? Co oznacza, że jest wielkim Polakiem? Czym jest myśl Jana Pawła II dla Polski, dla człowieka, dla świata?" - zastanawia się Szczepański w przededniu 10. rocznicy śmierci papieża Polaka.
Jak dodaje, od dwóch lat Instytut Badań Naukowych Centrum Myśli Jana Pawła II podejmuje działania, które mają pomóc odpowiedzieć na te pytania. Buduje międzynarodową sieć instytucji zajmujących się myślą Jana Pawła II, chce także rozwijać działalność edukacyjną, która - jak podkreśla Szczepański - jest szczególnie ważna w czasie, kiedy dorasta pokolenie, dla którego Jan Paweł II jest już kimś innym niż dla "pokolenia JP2". "Niedługo będziemy musieli tłumaczyć, że Jan Paweł II to Karol Wojtyła, przypominać jego twarz i jego głos. To jest taki czas, kiedy powinniśmy stworzyć dobre programy edukacyjne, nad którymi pracuje Centrum, by w sposób nowoczesny i ciekawy upowszechniać wśród młodych odbiorców" - przekonuje Szczepański.
"Teraz jesteśmy w momencie, kiedy mamy świętego, mamy wielkiego Polaka i powstają pytania: co dalej? Czy rzeczywiście powrócić do myśli Jana Pawła II i zastanowić się, co on dla nas powiedział oraz jakie są wskazówki na dziś? Co oznacza, że jest wielkim Polakiem? Czym jest myśl Jana Pawła II dla Polski, dla człowieka, dla świata?" - zastanawia się Norbert Szczepański w przededniu 10. rocznicy śmierci papieża Polaka.
Dodaje, że po 10 latach od śmierci Jana Pawła II wciąż jest duże zainteresowanie jego osobą - z badań wynika, że aż 39 proc. Polaków identyfikuje się z "pokoleniem JP2", a ponad 50 proc. uważa go za autorytet. Jego zdaniem to jest właśnie wyzwanie dla Centrum Myśli Jana Pawła II: jak na to zainteresowanie odpowiedzieć.
Szczepański podkreśla, że zapominanie jest naturalnym procesem. "O największych zapominamy, a zostaje to, co nam się uda utrwalić, to, co się uda wykazać w badaniach naukowych. I to zostaje dla kolejnych pokoleń" - mówi Szczepański. W jego opinii teraz trzeba pracować nad dziedzictwem Jana Pawła II, które może zaniknąć.
Jak przekonuje Szczepański, choć na świecie jest wiele różnorodnych instytucji noszących imię zmarłego 10 lat temu papieża, Centrum Myśli Jana Pawła II z kilku względów jest wyjątkowe. "Wyjątkowe jest dlatego, że jest instytucją samorządową. Dlatego też Centrum interesuje Jan Paweł II z pozycji świeckiej. Patrzymy na niego jak na wielkiego Polaka, mając jednocześnie świadomość tego religijnego wymiaru, bo tego nie można rozdzielać. Jednak Centrum chce pokazać to, co jest uniwersalne w nauczaniu Jana Pawła II" - podkreśla.
Pytany, czy Centrum Myśli Jana Pawła II nie powiela tego, co robią instytucje kościelne, Szczepański przekonuje, że Centrum ma własną misję, inną niż misja instytucji kościelnych, których celem jest akcentowanie wymiaru religijnego działalności polskiego papieża. Centrum - jak wskazuje Szczepański - stara się, aby obraz Jana Pawła II, który kształtuje, uwzględniał różnorodne formy działalności. "I wystarczająco jest miejsca dla wszystkich instytucji, z całą ich różnorodnością" - uważa Szczepański.
Dodaje jednocześnie, że Centrum na co dzień współpracuje ze stroną kościelną. "To jest nasz naturalny partner, co jest również zapisane w naszym statucie. Cała nasza działalność skupiona jest na budowaniu relacji instytucjonalnych, bo dopiero wtedy Centrum może ukazać swoją pełnię i siłę. I dlatego Kościół jest kluczowym partnerem w naszej działalności" - podkreśla Szczepański.
Dobrym przykładem takiej współpracy jest w jego ocenie program edukacyjny Centrum, realizowany wspólnie z Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.
Szczepański dodaje, że również zagraniczne instytucje zajmujące się osobą Jana Pawła II są dla Centrum inspirujące. "One mają zupełnie inne spojrzenie, pozwalają się wyrwać z tej polskiej perspektywy i zobaczyć człowieka globalnego - globalnego papieża, ale przy zachowaniu specyfiki poszczególnych krajów. I staramy się takie relacje budować i nawzajem siebie inspirować" - mówi.
Mówiąc o planach na przyszłość, Szczepański zapowiada, że w ciągu najbliższych pięciu lat Centrum chce rozwijać programy badawcze. Pierwszym wieloletnim programem będzie krytyczne wydanie dzieł literackich Jana Pawła II. "Chcemy również zająć się kulturą, nauką i społeczeństwem. To są takie trzy filary działalności naukowej. W tej dziedzinie prowadzimy seminaria i to będziemy kontynuować, czyli chcemy budować taką szkołę Jana Pawła II" - tłumaczy.
Zdaniem Szczepańskiego największym wyzwaniem dla wszystkich instytucji zajmujących się działalnością Jana Pawła II jest przekazanie jego dziedzictwa jak najszerszemu gronu osób. "Żebyśmy teraz to, co w ciągu tych lat gromadziliśmy - czy to przekaz ustny, czy też przekaz materialny - udostępnili Polakom i udostępnili światu, czyli otworzyli archiwa Jana Pawła II, żeby każdy z nich mógł korzystać. I to jest nasze największe wyzwanie na najbliższe pięć lat" - uważa Szczepański.
Stanisław Karnacewicz (PAP)
skz/ akw/ mag/
