Opozycjoniści wcielani w stanie wojennym za swą działalność do wojska i tam represjonowani będą mieli prawo do odszkodowań i zadośćuczynienia - przewiduje nowelizacja uchwalona w czwartek przez Sejm.
Za nowelizacją głosowało 416 posłów, trzech było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Nowela dotyczy ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Zmiana ma objąć osoby, które w okresie od 1 listopada 1982 do 28 lutego 1983 r. "pełniły czynną służbę wojskową, do której odbycia zostały powołane za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego". Nowela stanowi, że takim osobom przysługuje od Skarbu Państwa "odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę", a roszczenia te nie ulegają przedawnieniu.
Nowelizacja była przedłożeniem senackim powstałym na skutek petycji Stowarzyszenia Osób Internowanych "Chełminiacy 1982".
"Treścią pisma była kwestia uregulowania możliwości dochodzenia odszkodowań i zadośćuczynień za pobyt w Wojsku Polskim związany z zastosowaniem represji. Rzeczywiście na początku lat 80. kierowano osoby zaangażowane w działalność, w szczególności opozycyjną, do służby wojskowej. W zdecydowanej części trafiały one do specjalnych oddziałów, gdzie rzeczywiście ta służba polegała na stosowaniu represji" - mówił senacki sprawozdawca projektu Bohdan Paszkowski (PiS).
Jak podkreśliła podczas wcześniejszej debaty poseł-sprawozdawca komisji sejmowej Irena Tomaszak-Zesiuk, nowela dotyczy uzupełnienia katalogu przesłanek pozwalających uznać za represjonowane osoby, które przymusowo odbywały służbę wojskową w tzw. wojskowych obozach specjalnych.
"Zasadność nowelizacji wynika z faktu, że przepisy w dotychczasowym brzmieniu pomijają osoby, których represjonowanie przyjęło postać odbywania służby wojskowej pod pozorem wykonywania obowiązku obrony" - wskazała.
Przypomniała, że ustawa pierwotnie ustanawiała jedynie obowiązek wypłaty przez Skarb Państwa odszkodowania i zadośćuczynienia za doznane krzywdy wynikające z represji za działalność na rzecz niepodległego bytu Polski. Jednak nowelizacja z 2007 r. dodała jako podstawę wypłacania tych świadczeń decyzję o internowaniu podczas stanu wojennego.
"Biorąc to pod uwagę i uwzględniając potrzebę konsekwentnego postępowania prawodawcy, ustawa reguluje stosunek państwa wobec obywateli walczących o jego niepodległy byt. I powinna obejmować możliwie szeroki zakres form prowadzenia działalności niepodległościowej i sytuacji, w których osoby poszkodowane w wyniku jej prowadzenia otrzymują odszkodowanie i zadośćuczynienie" - dodała Tomaszak-Zesiuk. (PAP)
akn/ agz/
