Krzyżami Oficerskimi Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżami Wolności i Solidarności zostaną w sobotę odznaczeni działacze opozycji antykomunistycznej. Odznaczenia wręczy prezes IPN Łukasz Kamiński. Uroczystość odbędzie się w związku z rocznicą stanu wojennego.
Odznaczenia dla działaczy opozycji antykomunistycznej skupionych wokół Stowarzyszenia 13 Grudnia zostaną wręczone w Centrum Edukacyjnym IPN. Uroczystość będzie miała miejsce w związku z obchodami 34. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, które honorowym patronatem objął prezydent Andrzej Duda.
Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski zostaną odznaczone: Maria Borowska, Eleonora Ewa Mroczkowska (także uhonorowana Krzyżem Wolności i Solidarności) i Jolanta Małgorzata Strzałkowska.
Krzyże Wolności i Solidarności otrzymają: Marek Biesiada, Janina Jadwiga Chmielowska, Sławomir Jerzy Gajduk, Bolesław Guzowski, Jacek Guzowski, Maciej Łazarów, Leszek Andrzej Mroczkowski, Tomasz Szostek, Elżbieta Maria Ziemniak i pośmiertnie Hubert Andrzej Maria Kossowski.
Maria Borowska w latach 1982-89 była kolporterką niezależnych pism i książek. Współpracowniczka Grup Oporu Solidami, introligatorka. W ramach współpracy ze stołeczną parafią św. Stanisława Kostki pomagała represjonowanym. W latach 1987-89 członkini warszawskiego oddziału Solidarności Walczącej i Polskiej Partii Niepodległościowej.
Eleonora Ewa Mroczkowska była członkinią Międzyzakładowego Robotniczego Komitetu Samoobrony, kolporterką prasy i broszur. Za działalność opozycyjną kilkakrotnie zatrzymywana. Organizowała m.in. kursy dla działaczy "S" o prawach aresztowanych i przesłuchiwanych. W 1985 r. uczestniczka protestu głodowego w obronie więźniów politycznych. W latach 1986-89 inwigilowana przez SB.
Jolanta Małgorzata Strzałkowska od 1982 do 1990 r. wspierała konspiracyjne struktury m.in. krakowskiej Solidarności Walczącej. Jej mieszkanie było punktem kontaktowym dla ukrywających się działaczy. Dostarczała ulotki i plakaty do kolportażu na ASP w Krakowie. W mieszkaniu Strzałkowskich organizowano spotkania z opozycjonistami z Białorusi, Litwy i Ukrainy.
Marek Biesiada od 1980 r. był członkiem "S" w MPEC w Krakowie. Po 13 grudnia 1981 r. działacz podziemia i krakowskiej Solidarności Walczącej. W latach 1982-89 drukarz wydawnictw podziemnych, ulotek i plakatów, kolporter. Łącznik z organizacjami z Wrocławia i Warszawy. 1 maja 1988 r. zatrzymany podczas demonstracji i ukarany grzywną.
Janina Jadwiga Chmielowska była inicjatorka "S" w Instytucie Systemów Sterowania w Katowicach. Członkini Regionalnego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania i zarządu Śląsko-Dąbrowskiej "S". W stanie wojennym znalazła się na liście do internowania, uniknęła go dzięki nieobecności w miejscu zamieszkania. Do 1990 r. poszukiwana listem gończym, prowadziła działalność podziemną.
Sławomir Jerzy Gajduk od 1980 r. był działaczem "S" w Telkom-Zakładach Wytwórczych Urządzeń Telefonicznych w Warszawie. W stanie wojennym na czele komitetu strajkowego. Podczas pacyfikacji strajku przez ZOMO aresztowany. Skazany na 20 godzin pracy społecznej i zwolniony z pracy. Kontynuował działalność, m.in. kolportując gazetkę "Wolny ZWUTO-wiec". Współorganizator strajku protestacyjnego w 1982 r.
Bolesław Guzowski od 1982 r. był kolporterem nielegalnych wydawnictw. Pracownik Fabryki Wyrobów z Proszków Spiekanych w Łomiankach. Działacz Solidarności Walczącej. Zatrzymany na próbie wniesienia ulotek nawołujących do udziału w kontrpochodzie pierwszomajowym. Skazany na rok i 4 miesiące więzienia w zawieszeniu. W 1987 r. zatrzymany na 48 godzin przed kolejnym kontrpochodem. W latach 1986-89 inwigilowany przez SB.
Jacek Guzowski w latach 1984-86 był współpracownikiem Młodzieżowego Komitetu Oporu w Zasadniczej Szkole Rzemiosł Artystycznych w Warszawie. Od 1986 r. działacz Solidarności Walczącej. Prowadził podziemną działalność poligraficzną. Aktywny uczestnik akcji ulotkowych, pikiet i demonstracji. Współpracował m.in. Międzyzakładowym Robotniczym Komitetem Solidarności.
Maciej Łazarów od 1980 r. był członkiem "S". Pracownik Krakowskiej Drukarni Prasowej, w 1981 r. uczestnik strajku drukarzy. W stanie wojennym zwolniony z kierowniczego stanowiska. Ukrywał działaczy i uciekinierów z ośrodka odosobnienia w Załężu. Organizator podziemnego punktu poligraficznego. Współpracował m.in. z Solidarnością Walczącą. Uczestnik uroczystości patriotycznych i demonstracji.
Leszek Andrzej Mroczkowski za przynależność do organizacji "Wolność i Walka-Równość i Niepodległość" w 1952 r. skazany na 12 lat więzienia. Zwolniony w 1957 r. na mocy amnestii. W latach 1980-87 pracownik stołecznego Zakładu Materiałów Elektrycznych, członek "S". Organizował kolportaż podziemnych wydawnictw. Kilkakrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany i poddawany rewizjom.
Tomasz Szostek w 1982 r. był współinicjatorem Młodzieżowego Komitetu Oporu. Jego członkowie m.in. malowali hasła na murach, uczestniczyli w manifestacjach i wydawali własne pisma. Redaktor i autor zamieszczanych tam tekstów, drukarz i kolporter. Po rozwiązaniu MKO członek grupy politycznej "Wolność i Niepodległość", później warszawskiej Solidarności Walczącej.
Elżbieta Maria Ziemniak w latach 1982-89 była współpracowniczką Porozumienia Prasowego "Solidarność Zwycięży", zrzeszającego redakcje pism opozycyjnych. Jego członkowie pomagali sobie m.in. w zdobywaniu materiałów, organizacji druku i kolportażu. Współpracowała z Solidarnością Walczącą. Jej mieszkanie w Nowej Hucie było skrzynką kontaktową i krótko konspiracyjną drukarnią.
Hubert Andrzej Maria Kossowski był działaczem NSZZ "Solidarność". W latach 1982-84 inwigilowany przez organy bezpieczeństwa państwa. Zaangażowany w kolportaż i druk wydawnictw niepodległościowych. Aresztowany w 1982 r. i oskarżony m.in. o tworzenie struktur nielegalnej opozycji. W 1983 r. zwolniony z aresztu, po umorzeniu postępowania na mocy amnestii. (PAP)
akn/ gma/