Pomnik prymasa Augusta Hlonda odsłonięty w Katowicach. Fot. PAP/A. Grygiel
Pomnik pierwszego biskupa diecezji katowickiej oraz prymasa Polski kard. Augusta Hlonda odsłonięto we wtorek w Katowicach – w 135. rocznicę urodzin duchownego. Monument stanął przy Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego, nieopodal archikatedry Chrystusa Króla.
Pomnik Augusta Hlonda (1881-1948) jest dziełem artysty rzeźbiarza Zbigniewa Mikielewicza i architekta Przemysława Dudziuka. Wykonany został z drobnoziarnistego, twardego piaskowca Luna, sprowadzonego z Hiszpanii, z okolic Barcelony. Ma ponad 4 m wysokości i waży 23 tony.
Kard. Hlond został przedstawiony w pozycji siedzącej z różańcem w ręku. Spogląda na katowicką katedrę. Na tylnej ścianie pomnika umieszczono słowa kardynała: "Kto z Bogiem pracuje, kładzie fundament pod dzieła, które przetrwają wieki, bo tylko opierając się na Bożym prawie można dokonać wielkich dzieł".
Wtorkowe uroczystości z udziałem władz samorządowych, regionalnych, duchowieństwa, rodziny kard. Hlonda i mieszkańców Katowic rozpoczęły się mszą św. w katowickiej archikatedrze. W czasie homilii metropolita katowicki abp Wiktor Skworc podkreślił, że swoim zaangażowaniem w tworzenie w latach 20. ub. w. nowej struktury, jaką była diecezja katowicka, kard. Hlond "wpisał się złotymi zgłoskami w dzieje diecezji i historię Górnego Śląska".
Nawiązał również do ówczesnej sytuacji polityczno-społecznej na tym terenie. "To była ta część Górnego Śląska, która po powstaniach (śląskich i plebiscycie w 1921 r. - PAP) została przyłączona do Polski, więc kontekst ogromnie trudny, a on się tu znalazł bardzo dobrze" - podkreślił metropolita.
W ocenie prezydenta Katowic Marcina Krupy nowy monument to "szczególny pomnik, wyróżnienie wielkiego Ślązaka, wielkiego Polaka, (...) człowieka, któremu tak bliski był Śląsk". Krupa podziękował też osobom zaangażowanym w kilkuletni proces powstania pomnika m.in. inicjatorom pomysłu ze stowarzyszenia Dzieło Prymasa Augusta Hlonda.
Słowa wypisane na ufundowanym przez miasto pomniku są zdaniem metropolity katowickiego syntezą nauczania kard. Hlonda. Nawiązując do nich duchowny zaakcentował, że także współcześnie Europa nie może zapominać o wartościach i etyce chrześcijańskiej. "Pamiętajmy, że bez pierwiastka Bożego narody nie wytrzymują brzemienia własnych dziejów” – powiedział abp Skworc. "Trzeba wszystko opierać na Bożym prawie, na Bogu, więc prymat Boga, a potem nasze działanie" - dodał.
August Józef Hlond urodził się 5 lipca 1881 roku, w małej górnośląskiej wiosce Brzęczkowice, obecnie dzielnicy Mysłowic, jako jeden z dwanaściorga dzieci Jana i Marii Hlondów.
Był wychowankiem salezjanów, ukończył studia w Rzymie. Po złożeniu ślubów zakonnych i święceniach kapłańskich, po pierwszej wojnie światowej organizował Kościół katolicki na polskim Górnym Śląsku – najpierw (od grudnia 1922 r.) jako administrator apostolski, potem jako pierwszy biskup diecezji katowickiej.
Utworzył w Katowicach kurię, kapitułę i sąd biskupi. Zdecydował o utworzeniu śląskiego seminarium duchownego z siedzibą w Krakowie. Powołał też do życia istniejący do dziś tygodnik "Gość Niedzielny". W połowie 1926 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim i poznańskim; mianowany prymasem Polski stanął na czele Kościoła katolickiego w Polsce.
Po wybuchu II wojny światowej kardynał przebywał na uchodźstwie najpierw w Rzymie, potem we Francji. W Rzymie przygotował dwa obszerne raporty o sytuacji Kościoła w okupowanej Polsce. Pod koniec wojny został aresztowany przez Niemców. Po powrocie do kraju utworzył administrację kościelną na ziemiach zachodnich i północnych, przyczyniając się do ich integracji z resztą kraju. Zmarł 22 października 1948 r. w Warszawie. Od 1992 r. trwa jego proces beatyfikacyjny.(PAP)
akp/ lun/ malk/
