12 czerwca rozpoczną się w Brazylii 20. w historii piłkarskie mistrzostwa świata. Potrwają 32 dni. Od 1930 do 2010 roku tylko osiem krajów zdobyło miano najlepszej drużyny globu. Najbardziej utytułowana jest Brazylia, która triumfowała pięciokrotnie.
Cztery tytuły mistrzowskie mają w dorobku Włochy, trzy - Niemcy, po dwa - Urugwaj i Argentyna, a po jednym - Anglia, Francja i Hiszpania. W rywalizacji kontynentów Europa prowadzi z Ameryką Płd. 10:9.
Sześć krajów zdobyło tytuły mistrzowskie będąc organizatorem mistrzostw: Urugwaj (1930), Włochy (1934), Anglia (1966), RFN (1974), Argentyna (1978), Francja (1998). Zespoły, które obroniły tytuł mistrza świata, to Włochy (1938) i Brazylia (1962).
Tylko 12 drużyn grało w meczach finałowych. Były to wyłącznie ekipy z Europy i Ameryki Południowej: Niemcy i Brazylia po siedem razy, Włochy - sześć, Argentyna - cztery, Holandia - trzy, Urugwaj, Węgry, Czechosłowacja i Francja - po dwa, a Szwecja, Anglia i Hiszpania - raz.
Brazylia jest jedyną reprezentacją spoza Europy, która wygrała finał w mistrzostwach na Starym Kontynencie - w 1958 roku w Szwecji. Poza Europą triumfował tylko jeden jego przedstawiciel - Hiszpania cztery lata temu w RPA. Zespoły z Ameryki Południowej wygrały wszystkie mundiale na swoim kontynencie.
Stary Kontynent był 25-krotnie reprezentowany w meczu finałowym, a Ameryka Płd. - 13 razy. Gole w meczach finałowych - 70 (3,68 na mecz). Najwyższy wynik w finale: Brazylia - Szwecja 5:2 (1958).
Sześć meczów finałowych zostały zakończone dogrywkami: w 1934, 1966, 1978, 1994, 2006 i 2010 roku. Dwa spotkania o tytuł zakończyły się strzelaniem rzutów karnych: w 1994 i 2006 roku.
Z 19 dotychczasowych finałów 14 prowadzili sędziowie z Europy. Najczęściej - czterokrotnie - wyróżnienia tego dostąpili arbitrzy z Anglii.
Hat-tricka (trzy bramki jednego piłkarza) w meczu finałowym uzyskał tylko Geoff Hurst (Anglia, 1966). Po dwa gole zdobyli: Gino Colaussi (Włochy, 1938), Silvio Piola (Włochy, 1938), Helmut Rahn (RFN, 1954), Vava (Brazylia, 1958), Pele (Brazylia, 1958), Mario Kempes (Argentyna, 1978), Zinedine Zidane (Francja, 1998) i Ronaldo (Brazylia, 2002).
Piłkarze, którzy strzelali bramki w dwóch meczach finałowych MŚ: Vava - 1958 i 1962, Pele - 1958 i 1970, Paul Breitner (RFN) - 1974 i 1982.
Gola z karnego w meczach finałowych (w regulaminowym czasie gry bądź dogrywce) zdobyli: Johan Neeskens (Holandia, 1974), Paul Breitner (RFN, 1974), Andreas Brehme (RFN, 1990), Zinedine Zidane (Francja, 2006). Jedenastki w finale nie wykorzystał jedynie Antonio Cabrini (Włochy, 1982).
Czerwone kartki w meczach finałowych zobaczyło pięciu piłkarzy: Pedro Monzon i Gustavo Dezotti (obaj Argentyna, 1990), Marcel Desailly (Francja, 1998), Zinedine Zidane (Francja, 2006), John Heitinga (Holandia, 2010).
Piłkarze grający w dwóch zwycięskich zespołach (11): Giovanni Ferrari, Giuseppe Meazza (obaj Włochy) 1934 i 1938, Didi, Garrincha, Gilmar, Djalma Santos, Nilton Santos, Vava, Mario Zagalo, Zito (wszyscy Brazylia) 1958 i 1962, Pele (Brazylia) - 1958 i 1970, Cafu - 1994 i 2002.
Mistrz świata jako piłkarz i jako trener: Mario Zagalo (Brazylia), jako gracz w 1958 i 1962, a w roli szkoleniowca w 1970 roku i Franz Beckenbauer (RFN) - w 1974 roku oraz w 1990.
Miasta, w których dwukrotnie rozgrywano finał (3): Meksyk (1970 i 1986), Rzym (1934 i 1990), Paryż (1938 i 1998).
W pierwszych 13 meczach finałowych każdy z zespołów strzelił przynajmniej jedną bramkę. Argentyna była pierwszą drużyną (1990), której się to nie udało. Po raz pierwszy w 1994 roku mecz finałowy (Brazylia - Włochy) zakończył się remisem bezbramkowym.
Brazylia jest jedyną reprezentacją spoza Europy, która wygrała finał w mistrzostwach na Starym Kontynencie - w 1958 roku w Szwecji. Poza Europą triumfował tylko jeden jego przedstawiciel - Hiszpania cztery lata temu w RPA. Zespoły z Ameryki Południowej wygrały wszystkie mundiale na swoim kontynencie. (PAP)
pc/ pp/ krys/