Jan Matejko w swojej pracowni. Reprodukcja fotografii. Źródło: NAC
„Portret profesora doktora Karola Gilewskiego” namalowany w 1872 r. przez Jana Matejkę trafił do Muzeum Narodowego w Krakowie. Niewidziany od stu lat obraz został ujawniony w październiku 2015 r. na aukcji Dorotheum w Wiedniu.
We wtorek obraz został zaprezentowany dziennikarzom. Malowidło wymaga konserwacji. Dyrekcja Muzeum Narodowego w Krakowie ma nadzieję, że do maja tego roku portret będzie już odnowiony i trafi na wystawę w Domu Jana Matejki - 1 maja upłynie 120 lat od otwarcia tego oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie.
Po 1915 r. portret znany był z czarno-białej reprodukcji fotograficznej – ukończone prace Matejki fotografowano, z reprodukcji w „Tygodniku Ilustrowanym” i kopii w Collegium Novum i Collegium Medicum UJ. Do 22 października ubiegłego roku nieznane było miejsce przechowywania obrazu.
„Środowisko muzealników, badaczy, bardzo się cieszy, kiedy jest odnajdywany kolejny obraz artysty. Muzea zwykle nie mogą startować do wysokich cen aukcyjnych, ale niezwykle się cieszymy, kiedy kolejni właściciele chcą obiekt udostępniać placówkom muzealnym, tak aby mógł służyć publiczności i badaczom” – powiedziała kustosz Domu Matejki Marta Kłak-Ambrożkiewicz.
Na aukcji w Wiedniu obraz został wystawiony za 100 euro. Zakupił go prywatny właściciel za 280 euro i oddał w bezterminowy depozyt MNK.
„Portret profesora doktora Karola Gilewskiego” to obraz olejny, namalowany na płótnie o wymiarach 130 cm x 92 cm, na podstawie fotografii. Obraz zamówiła po śmierci profesora jego żona Emilia.
Karol Gilewski (1831-1871) był lekarzem i działaczem społecznym. Od 1861 r. kierował medycyną sądową w Krakowie. W 1865 r. objął krakowską klinikę chorób wewnętrznych, a w 1870 r. został dziekanem Wydziału Lekarskiego oraz dyrektorem zakładów klinicznych UJ. Przyjaźnił się z Matejką, był jego okulistą.
Na obrazie Matejko ukazał lekarza we fraku, z łańcuchem dziekańskim na szyi, opierającego dłonie na leżącej przed nim na stole otwartej książce medycznej.
Jak przypomniała kustosz, w 1885 r. Matejko był przewodniczącym pierwszego komitetu wykonawczego Muzeum Narodowego w Krakowie, w ten sposób przyczynił się do określenia statutu i celów tej placówki.
1 maja 1896 r. Dom Jana Matejki, w którym przyszedł na świat słynny malarz, udostępnił zwiedzającym dwa pierwsze pokoje. To najstarszy, przed Galerią w Sukiennicach, oddział Muzeum Narodowego w Krakowie. (PAP)
bko/ par/
