Eksponaty z wystawy na Majdanku. Fot. PAP/W. Pacewicz
Listy do żydowskiego chłopca, Henia Żytomirskiego, zamordowanego w czasie niemieckiej okupacji w obozie koncentracyjnym, pisali w poniedziałek uczniowie w Lublinie. Uczcili w ten sposób Dzień Pamięci o Holokauście.
Akcję zorganizował po raz 10. Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN, który zajmuje się pielęgnowaniem pamięci o dawnej żydowskiej społeczności w Lublinie. „Chcemy, by młodzież poznawała historię lubelskich Żydów przez losy konkretnych ludzi. Dla młodych II wojna światowa jest czasem bardzo odległym. Dlatego pokazujemy tragedię jednej postaci, żeby zrozumieli, co stało się wtedy” – powiedziała PAP Dominika Majuk z Teatru NN.
Losy Henia Żytomirskiego zostały odtworzone w Teatrze NN. Zachowały się zdjęcia chłopca w rodzinnym albumie. Był synem nauczyciela, rodzina mieszkała na ul. Szewskiej 3, a potem w getcie na ul. Kowalskiej. Został zamordowany w obozie koncentracyjnym na Majdanku, prawdopodobnie w 1942 r., gdy miał 9 lat. „To jest jedna z niewielu udokumentowanych historii o lubelskiej rodzinie żydowskiej” – zaznaczyła Majuk.
W Teatrze NN zorganizowane zostały warsztaty, na których młodzież poznawała historię Henia i lubelskich Żydów. Uczniowie odwiedzali miejsca w Lublinie związane z jego życiem. W centrum miasta, na Krakowskim Przedmieściu, ustawiona została specjalna skrzynka pocztowa, do której wrzucane były listy napisane na warsztatach. Obok stanęła powiększona fotografia chłopca w białej koszulce i krótkich spodenkach.
„W tym miejscu ojciec zrobił Heniowi Żytomirskiemu ostatnie zdjęcie. To był lipiec 1939 r., wkrótce chłopiec miał pójść do pierwszej klasy. Listy, które uczniowie piszą do niego, są rzeczywiście wysyłane, po kilku dniach poczta zwraca je do nadawców” – wyjaśniła Majuk.
Listy do Henia pisali m.in. uczniowie Zespołu Szkół Techniki Rolniczej w Piotrowicach. „Od kilku lat współpracujemy z Teatrem NN. Ten sposób przekazywania historii dobrze trafia do młodzieży, widzę jak są przejęci. Moja matka miała przyjaciółkę Żydówkę, pokazywała mi miejsca w lesie w naszej gminie, gdzie Niemcy mordowali Żydów. Trzeba o tym mówić młodym, żeby się nie powtórzyło” – powiedziała nauczycielka Małgorzata Budziłowicz.
Przed wojną z ponad 110 tys. mieszkańców Lublina 40 tys. stanowili Żydzi. Dzielnica żydowska, w której hitlerowcy utworzyli getto, rozciągała się wokół Zamku. Po wywiezieniu mieszkańców getta do obozów zagłady, cała dzielnica - ponad 200 budynków, domy, synagogi, kamienice – została zburzona. Nigdy potem jej nie odbudowano.
Dzień Pamięci o Holokauście obchodzony jest 19 kwietnia, w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. (PAP)
kop/ jbr/
