Druga część makiety dawnej Łodzi przedstawiająca Nowe Miasto z okresu przed II wojną światową. Fot. PAP/G. Michałowski
Powstała druga część makiety dawnej Łodzi, którą od niedzieli można oglądać w miejscowym Muzeum Miasta. To kolejna część projektu, którego celem jest stworzenie makiety zabudowy miasta sprzed II wojny światowej.
Joanna Rembowska z Muzeum Miasta Łodzi przypomniała, że pierwszą część makiety "zaginionego kwartału" zaprezentowano jesienią ub.r. Przedstawia ona historyczny fragment Łodzi z 1939 roku - okresu, kiedy miasto było najgęściej zabudowane. Makieta pokazuje jak wyglądała okolica Starego Rynku na krótko przed wybuchem II wojny światowej.
Kolejną częścią projektu jest prezentacja modelu tzw. Nowego Miasta z tego samego okresu. Tym razem można zobaczyć, jak wyglądały kwartały pomiędzy ulicami Północną, a Południową oraz Zachodnią i Kilińskiego.
Pracownicy muzeum zwracają uwagę, że choć wydawać się może, iż część Łodzi w otoczeniu placu Wolności czy wzdłuż ul. Pomorskiej prezentuje się bardzo podobnie, jak w latach 30., to jednak po bliższej analizie okazuje się, że około 30 proc. zabudowy obszaru pokazanej na makiecie zmieniła się lub też zupełnie przestała istnieć.
"W poszukiwaniu zaginionego kwartału" to projekt edukacyjny. Jego celem było stworzenie makiety historycznej zabudowy fragmentów Łodzi. W ramach projektu łodzianie spotykali się z urbanistami, historykami sztuki, architektami i animatorami kultury, spacerowali też po nieistniejącym kwartale ulic szlakiem wyznaczanym przez archiwalne fotografie.
Muzeum Miasta Łodzi, które ma siedzibę w okazałym pałacu Izraela Poznańskiego, znajduje się na granicy dwóch dzielnic: Śródmieścia i Bałut. W jego najbliższej okolicy znajduje się Park Staromiejski, zwany przez starszych łodzian "Parkiem Śledzia", ponieważ przed II wojną na tym obszarze znajdował się targ rybny, a oprócz niego browar i kilkanaście kamienic zburzonych przez Niemców w czasie okupacji, w celu oddzielenia stworzonego na Bałutach getta od reszty miasta.
Nieopodal znajdowała się piękna synagoga w stylu mauretańskim, zburzona w 1939 r. przez Niemców, jak wszystkie synagogi miasta. Dalsze zmiany w tkance miejskiej tych okolic wprowadzono w czasach PRL, gdy przy poszerzaniu ul. Zachodniej wyburzono kilkanaście kolejnych kamienic.
W Muzeum trwają również prace nad stworzeniem m.in. makiety historycznego obszaru Litzmannstadt Ghetto z maja 1944 roku w skali 1:1400. Będzie ona eksponowana na terenie należącego do Muzeum memoriału na historycznej Stacji Radegast - na którą Niemcy przywozili Żydów i Romów z całej Europy i z której od stycznia 1942 roku wywozili ich do obozów zagłady.
Litzmannstadt Ghetto było drugim co do wielkości i najdłużej działającym na ziemiach polskich gettem utworzonym przez III Rzeszę. W latach 1940-1944 Niemcy zamknęli w nim łącznie ok. 220 tys. Żydów – nie tylko z Polski, ale także z Czech, Niemiec Luksemburga, Austrii - oraz Romów. W getcie z głodu i wyczerpania zmarło prawie 45 tys. osób, pozostali zostali wywiezieni do obozów zagłady, m.in. do Chełmna nad Nerem, gdzie zamordowano ok. 70 tys. Ocalało – według różnych źródeł - zaledwie 7-13 tysięcy.(PAP)
jaw/ sta/
