Brama KL Auschwitz I. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Najwcześniej w drugiej połowie br. można się spodziewać decyzji resortu kultury o ewentualnym sfinansowaniu z budżetu państwa adaptacji budynku na siedzibę Centrum Edukacji przy Muzeum Auschwitz - dowiedziała się w piątek PAP w biurze prasowym ministerstwa.
O uchwalenie przez rząd programu, którego celem byłoby stworzenie siedziby Centrum, już jesienią ub. roku apelowała Międzynarodowa Rada Oświęcimska. W jej opinii prace przy adaptacji budynku powinny się rozpocząć przed 70. rocznicą wyzwolenia obozu Auschwitz, która przypada 27 stycznia 2015 r. Szacunkowy koszt prac wynosi ok. 20 mln zł.
Krótko potem wiceminister kultury Małgorzata Omilanowska wyraziła nadzieję, że sytuacja budżetowa w 2014 r. umożliwi uchwalenie programu. Jak podkreśliła, panuje zgoda co do tego, że siedziba Centrum Edukacji musi powstać.
Resort kultury otrzymał już z Muzeum Auschwitz komplet materiałów dotyczących planowanej inwestycji i szczegółowy harmonogram. Obecnie trwa ich analiza przede wszystkim pod kątem możliwości "zapewnienia realizacji tej długoletniej inwestycji wyłącznie ze środków z budżetu państwa". "W związku z ogólną sytuacją budżetową decyzji można się spodziewać nie wcześniej niż w drugiej połowie bieżącego roku" – podało ministerstwo.
Dyrektor Muzeum Piotr M.A. Cywiński w rozmowie z PAP przypomniał, że Polska niemal 10 lat temu zapowiedziała powstanie Centrum Edukacji i nadanie mu siedziby. „Mija dekada, wszystkie plany i projekty są gotowe, można rozpocząć prace w każdej chwili. Jedyne czego brakuje - to wskazanie źródła finansowania. (…) Dla mnie jest najważniejsze, aby zostało ono wskazane przed 27 stycznia przyszłego roku” – powiedział.
Dyrektor Muzeum Piotr M.A. Cywiński w rozmowie z PAP przypomniał, że Polska niemal 10 lat temu zapowiedziała powstanie Centrum Edukacji i nadanie mu siedziby. „Mija dekada, wszystkie plany i projekty są gotowe, można rozpocząć prace w każdej chwili. Jedyne czego brakuje - to wskazanie źródła finansowania. (…) Dla mnie jest najważniejsze, aby zostało ono wskazane przed 27 stycznia przyszłego roku” – powiedział.
Jak podkreślił Cywiński - w dobie, gdy podstawowa prawda o Auschwitz bywa wypaczana, Polska nie powinna zaniedbywać wyposażenia siebie we właściwe narzędzia edukacji, aby się temu przeciwstawić.
Sprawa siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, powołanego w 2005 r. podczas uroczystości 60. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu, od lat nie może znaleźć rozwiązania. Ma nią być budynek tzw. Starego Teatru. Podczas II wojny św. służył Niemcom jako magazyn. Składowali w nim m.in. zapasy cyklonu B, którym mordowali ludzi w komorach gazowych Auschwitz II-Birkenau. Położony jest tuż za murami byłego niemieckiego obozu Auschwitz I, w pobliżu bloku 11.
Starania o adaptację budynku trwają od momentu powołania instytucji. Początkowo uniemożliwiał ją brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wokół Pomnika Zagłady. Dopiero w 2009 r. dzięki staraniom Muzeum inwestycja uzyskała status celu publicznego, co umożliwiało rozpoczęcie prac.
Rada Oświęcimska dwukrotnie apelowała do polskiego rządu, w 2009 i 2011 r., by wsparł finansowo projekt. W 2012 r. znaleziono darczyńcę, który był gotów sfinansować 75 proc. kosztów inwestycji, ale pojawiły się kłopoty z interpretacją regulacji ustawowych dotyczących spraw własnościowych. Ich rozwiązanie zajęło rok. Choć budynek ostatecznie trafił w ręce Muzeum, to przedłużająca się procedura zniechęciła ofiarodawcę, który się wycofał.
Międzynarodowa Rada Oświęcimska powstała w 2000 r. Jest organem opiniodawczo-doradczym premiera w sprawach ochrony i zagospodarowania terenów byłego obozu Auschwitz oraz innych miejsc zagłady i byłych obozów koncentracyjnych, leżących w granicach Polski.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. W 1947 r. powstało muzeum, które obejmuje byłe obozy Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. (PAP)
szf/ agz/ gma/
