Atmosfera cygańskiego taboru, opowieści starszyzny o dawnym życiu, filmy ukazujące sytuację Romów w różnych krajach to niektóre z wydarzeń, jakie odbędą się podczas IX Światowych Spotkań z Kulturą Romską w Poznaniu od 19 do 24 września. Światowe Spotkania z Kulturą Romską odbywają się w Poznaniu od 2003 roku. Imprezę organizuje fundacja Bahtałe Roma, co w języku romskim oznacza "Szczęśliwi Cyganie".
Celem festiwalu jest zaprezentowanie kultury cygańskiej, promocja wybitnych twórców i artystów romskich, ze szczególnym uwzględnieniem młodych talentów oraz działania edukacyjne, mające doprowadzić do zmiany stereotypu Roma, a także do zwrócenia uwagi na problemy i potrzeby tej mniejszości etnicznej.
Tegoroczny festiwal zainauguruje sympozjum. Odbędzie się w Domu Romskim - budynku zaadoptowanym dla potrzeb fundacji, w którym mieszczą się biura, a także są prowadzone zajęcia m.in. muzyczne, i plastyczne. O perspektywach rozwoju kultury romskiej w Polsce będą rozmawiać m.in. prof. Tadeusz Adamek – historyk, Włodzimierz Dopierała – etnograf, Filip Kaczmarek – eurodeputowany, a także goście i przedstawiciele starszyzny romskiej m.in.: Władysław Iszkiewicz, Maciej Włoch.
Jak zapowiedziała w rozmowie z PAP Anna Markowska, prezes Fundacji Bahtałe Roma, sympozjum będzie przewodniczył Karol Parno-Gierliński, członek delegacji romskiej do Grupy Wyszechradzkiej Internacional Romani Union, Mandatariusz ds. Interwencji i Obrony Praw Człowieka.
Ponadto, w programie Światowych Spotkań z Kulturą Romską przewidziano atrakcje zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. "W sobotę na ulicy Dąbrowskiego w Poznaniu poprzez taniec, śpiew i degustację potraw organizatorzy festiwalu chcą stworzyć atmosferę cygańskiego taboru - powiedziała Markowska. W niedzielę, natomiast, w zespole pałacowo - parkowym w Nieszawie odbędzie się biesiada rodzinna. Przy ognisku wykonywane będą pieśni cygańskie, które w kulturze romskiej śpiewane są z różnych okazji, i wesołych, i smutnych. Starszyzna cygańska opowie o dawnym życiu w taborach.
W poniedziałek w Ogrodzie Botanicznym dzieci i młodzież będą mogli uczestniczyć w integracyjnych zabawach, grach i konkursach dotyczących tematyki romskiej. W programie przewidziano m.in. rzucanie podkową czy przebieranie się w stroje cygańskie.
Po zakończeniu zabaw w muszli koncertowej w Ogrodzie Botanicznym wystąpią m.in.: Miklosz Deka Czureja – wybitny romski skrzypek – wirtuoz i kompozytor, Witt Michaj – romski wokalista, gitarzysta i kompozytor, solista legendarnego zespołu Roma.
We wtorek w Domu Romskim studenci etnografii zaprezentują swoje filmy opowiadające o życiu ludności cygańskiej, które nakręcili podczas podróży po krajach europejskich, ale też USA i Indiach. Ponadto, wszyscy uczestnicy będą mieli okazję przygotować wspólnie potrawę cygańską tak, jak to robiono niegdyś w taborach, a także wziąć udział w warsztatach folkloru romskiego: m.in. tańca, rękodzieła artystycznego czy nauki piosenek. Poprowadzą je Romowie, którzy praktykują określone dziedziny.
Ostatniego dnia festiwalu, podczas spotkania literacko-muzycznego w Domu Romskim, młodzież recytować będzie wiersze, a także przeczyta fragmenty książek współczesnych autorów romskich m.in.: Róży Łaktosz, Iwony Gierlińskiej, Papuszy a także Karis Rudević. Jak podkreśliła Markowska, spotkanie ma charakter otwarty i każdy z uczestników również będzie mógł zaprezentować to, co przygotuje.
W czasie trwania festiwalu na wystawie w Domu Romskim znajdą się m.in. rzeźby Karola Parno-Gierlińskiego, prezentowane już w kwietniu br. w Starej Pomarańczarni w Łazienkach Królewskich.
Fundacja Bahtałe Roma została ustanowiona w 2002 r. w Poznaniu. Głównym inicjatorem jej powstania jest Anna Markowska – entuzjastka kultury romskiej oraz Władysław Iszkiewicz – były dyrektor legendarnego Zespołu Roma, Waleria Gierlińska – Romka oraz Gabriela Toboła – muzyk i menadżer kultury. Fundacja prowadzi m.in. Szkołę Muzyczną I stopnia Miklosza Deki Czureji o profilu romskim i 4 szkoły dla dorosłych. (PAP)
ast/
