Tegorocznymi laureatami nagród przyznawanymi młodym naukowcom przez Narodowe Centrum Nauki (NCN) zostali profesorowie Janusz Bujnicki, Michał Horodecki i Marcin Miłkowski. Wyróżnienia wręczono w czwartek w krakowskich Sukiennicach.
Zwycięzca nagrody NCN, o które może się starać każdy naukowiec poniżej 40 roku, otrzymuje 50 tys. zł. Jak podkreśla kapituła nagrody, wyróżnienie przyznawane jest za największe osiągnięcie naukowe (a nie za całokształt) dokonane w ramach badań podstawowych.
Nagrody przyznano w trzech odrębnych kategoriach, a ceremonia odbyła się w czwartek wieczorem w krakowskiej galerii Sztuki Polskiej w Sukiennicach.
"To jest nagroda pieniężna, ale przede wszystkim - to nagroda, które daje prestiż. Jest uzupełnieniem całego systemu grantów, które oferuje naukowcom Narodowe Centrum Nauki" - powiedział PAP prof. Andrzej Jajszczyk, dyrektor NCN. Jak wyjaśnił, przyznawane kwoty mogą być przez zwycięzców wykorzystane na dowolny cel.
W dziedzinie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce zwyciężył prof. Marcin Miłkowski z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Wyróżniono go za zaproponowanie obliczeniowej teorii umysłu, której tezy opublikował w pracy opublikowanej przez prestiżowe wydawnictwo amerykańskie MIT Press.
Filozof z IFiS PAN podkreśla, że od wieku 14 lat pasjonują go pytania dotyczące mechanizmów działania ludzkiego umysłu. "W swojej pracy chciałbym wytłumaczyć, co to znaczy, że nasz umysł jest dosłownie rodzajem komputera, czyli dosłownie przetwarza informacje" - powiedział PAP Miłkowski.
W dziedzinie nauk o życiu nagrodzony został prof. Janusz Bujnicki, pracujący w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej za m.in. opracowanie nowatorskich metod bioinformatycznych do badań kompleksów białek z RNA.
Zrozumienie struktury cząsteczek RNA może pomóc w sporządzeniu nowych leków i nowych narzędzi biotechnologicznych. "Moim marzeniem jako naukowca jest dokonać wielkiego odkrycia albo wynaleźć coś bardzo ważnego, co może się stać użyteczne dla wszystkich ludzi na świecie” - podkreślił Bujnicki.
Laureatem w trzeciej kategorii - nauk ścisłych i technicznych - został prof. Michał Horodecki z Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego. Jury doceniło go za "odkrycie stanów kwantowych o splątaniu związanym oraz zbadanie nieaddytywności pojemności kanałów kwantowych". "W mojej pracy najbardziej cieszy to, że to są podstawy mechaniki kwantowej, tak naprawdę podstawy fizyki" - zaznaczył zwycięzca.
Laureaci oprócz nagród pieniężnych otrzymali pamiątkowe stalowe statuetki w kształcie - w zależności od reprezentowanej przez siebie dziedziny - kuli (humanistyka), sześcianu (nauki o życiu) i ostrosłupa (nauki ścisłe).
Jak podkreślają organizatorzy, nagrody pieniężne zostały ufundowane w całości przez trzy prywatne firmy: Adamed, EDF Polska i Meble Vox. "Jest dla nas szczególnie ważne, że po raz pierwszy (w historii nagrody NCN) prywatny kapitał zaangażował się we wsparcie badań podstawowych. Badań, które do korzyści finansowej prowadzić mogą, ale nie muszą" - zaznaczył przewodniczący Rady NCN, prof. Michał Karoński.
Patronat honorowy nad nagrodami NCN sprawuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Serwis PAP-Nauka w Polsce jest partnerem medialnym tego wyróżnienia. (PAP)
szl/ dym/
