Mieszkanie-Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny powstało 30 lat temu w Poznaniu. Placówka została otwarta 16 lutego 1984 roku, w pierwszą rocznicę śmierci poetki.
W mieszkaniu przy ul. Gajowej 4/8, w którym Iłłakowiczówna mieszkała po powrocie do kraju po II wojnie światowej, oglądać można dokumenty, pamiątki, niewielką część jej księgozbioru, używane przez nią sprzęty domowe, meble i odzież.
Muzeum jest oddziałem Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. Każdego roku odwiedza je ponad tysiąc osób. Czynne jest dwa razy w tygodniu po dwie godziny.
W związku z rocznicą otwarcia placówki, przez cały najbliższy tydzień w Bibliotece Raczyńskich odbywać się będą prelekcje, pokazy poświęcone Iłłakowiczównie, jak również spotkania z osobami związanymi z otwarciem muzeum i jego pierwszymi latami działalności.
Zaplanowano ponadto prezentację poezji "Iłły" w interpretacji aktorki Danieli Popławskiej, projekcję poświęconego poetce filmu "Piętno" Grażyny Banaszkiewicz oraz spektaklu "Ćma" w reżyserii Przemysława Prasnowskiego.
Od wtorku do soboty trwać będą też drzwi otwarte w Mieszkaniu-Pracowni.
Jak powiedziała PAP kierownik muzeum Elżbieta Andrzejewska, podczas jednego ze spotkań w Bibliotece Raczyńskich, po raz pierwszy zaprezentowane zostaną pozyskane niedawno listy i zdjęcia należące do poetki. Zobaczyć będzie można też jej autografy znajdujące się w zbiorach poznańskiej biblioteki.
Większość spuścizny poetki przechowywana jest w Bibliotece Kórnickiej.
W mieszkaniu przy ul. Gajowej zobaczyć można m.in. pierwsze wydanie "Ikarowych lotów" z 1911 roku - debiutu książkowego Iłłakowiczówny, emblemat siostry miłosierdzia, jaki poetka nosiła podczas I wojny światowej, oraz jej indeks z czasu studiów na krakowskim uniwersytecie.
W gablotach i na ścianach znajdują się też niektóre przyznane jej nagrody i odznaczenia, fotografie i fotokopie dokumentów związanych z jej pracą w przedwojennych ministerstwach a także dyplom doktora honoris causa, przyznany przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W muzeum jest też maska pośmiertna poetki, wykonana przez Józefa Petruka. Zbiory uzupełnia ekspozycja jej dorobku wydawniczego.
"Iłłakowiczówna jeszcze w latach '70 czyniła zabiegi, by w tym miejscu powstało muzeum. Przygotowanie placówki zleciła swojej siostrzenicy, Janinie Czerwijowskiej. Wszystko, co tu obecnie się znajduje, to autentyczne sprzęty, z których korzystała poetka" - powiedziała PAP Elżbieta Andrzejewska.
W ciągu ostatnich dwóch lat meble, sprzęty a także wiszące na ścianach obrazy i grafiki zostały poddane konserwacji.
"W biblioteczce znaleźć można książki w sześciu językach, którymi posługiwała się poetka, w tym najważniejsze dla niej: Biblię i dzieła Szekspira w oryginale" - powiedziała.
W mieszkaniu jest też służąca poetce maszyna do pisania, nieliczne sprzęty kuchenne - poetka nie lubiła gotować, spódnice szyte z kupowanych przez nią w Cepelii ludowych chust oraz srebrny dzbanek z 1822 roku - prawdopodobna pamiątka po dziadku Tomaszu Zanie, przyjacielu Adama Mickiewicza.
Do dziś zachowały się i są przechowywane w mieszkaniu: kapelusze poetki, jej budzik, okulary, przybory toaletowe, różaniec a nawet broszka z Zorro, którą poetka trzymała w pudełku z biżuterią.
Kazimiera Iłłakowiczówna "Iłła" urodziła się w 1888 roku (niektóre źródła podają: 1892 i 1898). Była poetką, prozaikiem, dramaturgiem i tłumaczką. Należała do wybitnych postaci życia literackiego Warszawy w dwudziestoleciu międzywojennym. Była autorką kilkunastu tomów poetyckich, wśród nich m.in.: "Ikarowych lotów", "Trzech strun", "Obrazów imion wróżebnych".
Od 1918 roku pracowała jako radca ministerialny w MSZ, a od 1926 roku w Ministerstwie Spraw Wojskowych, gdzie była m.in. osobistym sekretarzem Józefa Piłsudskiego. Po śmierci marszałka powróciła do pracy w MSZ.
W 1939 roku po wybuchu wojny wyjechała do Rumunii. W 1947 roku wróciła do kraju i zamieszkała w Poznaniu. W mieszkaniu wynajętym na drugim piętrze kamienicy przy Gajowej - pokoju ze wspólną kuchnią i łazienką - przeżyła 35 lat. Zmarła w Poznaniu 16 lutego 1983 roku. Spoczęła na warszawskich Powązkach.
Od 1983 roku w mieszkaniu Iłłakowiczówny wręczana jest nosząca imię poetki prestiżowa nagroda poetycka za najlepszy książkowy debiut poetycki roku. Do tej pory nagrodę zdobyli m.in.: Joanna Borzęcka, Bianka Rolando, Janusz Szuber, Przemysław Owczarek, Krzysztof Bąk, Wojciech Wencel i Marek Zgaiński.(PAP)
rpo/ abe/
