Brytyjski pisarz Salman Rushdie zaapelował we wtorek przed otwarciem Międzynarodowych Targów Książki we Frankfurcie nad Menem o obronę wolności słowa na świecie, szczególnie zagrożonej - jego zdaniem - przez nietolerancję religijną.
"Wolność słowa jest uniwersalnym prawem ludzkości" - powiedział Rushdie w przemówieniu na konferencji prasowej przed uroczystą inauguracją 67. edycji frankfurckich targów, która odbędzie się po południu.
"Jeżeli zabraknie wolności słowa, fiasko poniosą także inne wolności" - ostrzegł 68-letni pisarz. Radykałowie, którzy "wierzą tylko w jedną jedyną wersję prawdy i usiłują narzucić ją innym", boją się literatury - mówił Rushdie. Jak zaznaczył, literatura jest potęgą, a wiele utworów okazało się bardziej trwałych od dyktatur.
"Literatura jest mocna, lecz autorzy są słabi. Ich życie można zniszczyć, nawet gdy ich książki żyją nadal. To niewielka pociecha, gdy się jest martwym" - mówił pisarz, który przyjechał do Frankfurtu tylko na kilka godzin.
Urodzony w Indiach brytyjski pisarz jest szeroko znany z uznanej przez niektórych muzułmanów za obrazoburczą książkę "Szatańskie wersety" z 1988 r. Z powodu jego obecności Iran zbojkotował tegoroczne targi, choć planował wyjątkowo bogatą ekspozycję.
Irańska telewizja informowała wcześniej, że ministerstwo kultury w Teheranie uznało zaproszenie Rushdiego za "działanie przeciw kulturze". W związku z tym Iran zrezygnował z obecności na targach i wezwał do bojkotu inne kraje islamskie.
W 1989 r. ajatollah Chomeini obłożył Rushdiego fatwą, czyli klątwą, uznawszy, że książka "Szatańskie wersety" jest przeciwko islamowi, za co autorowi grozi śmierć. Iran zaoferował 3 miliony dolarów nagrody za zabicie Rushdiego.
Dyrektor frankfurckich targów Juergen Boos przyznał, że decyzja Iranu o bojkocie niemile go zaskoczyła. "Wolność słowa nie może być jednak przedmiotem negocjacji" - zaznaczył.
Międzynarodowe Targi Książki we Frankfurcie, uważane za największe na świecie spotkanie branży księgarskiej, potrwają do 18 października. W tym roku uczestniczy w nich 1000 wystawców z około 100 krajów. Gościem honorowym jest Indonezja. (PAP)
lep/ mc/
