Krystian Lupa. Fot. PAP/A. Rybczyński
Spektakl Krystiana Lupy „Plac Bohaterów”, który w marcu miał premierę w Litewskim Narodowym Teatrze Dramatycznym i zyskał ogromny rozgłos, zostanie również pokazany w Krakowie. Publiczność zobaczy dramat 13 i 14 grudnia w studiu TVP w Łęgu.
„Plac Bohaterów” powstał na podstawie ostatniego dramatu austriackiego pisarza Thomasa Bernharda. Adaptację Lupa zrealizował w teatrze litewskim, przy udziale litewskich aktorów.
Jeszcze przed premierą spektakl został uznany za największe tegoroczne wydarzenie teatralne na Litwie.
Dyrektor artystyczny Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego Audronis Liuga mówił dziennikarzom w marcu, że litewski teatr potrzebował spotkania z Lupą, a to spotkanie było „oczyszczeniem, natchnieniem, czymś nowym”.
Lupa od lat planował realizację sceniczną na Litwie. „To dla mnie wielkie przeżycie. Bardzo długo przymierzaliśmy się do tej współpracy” – powiedział dziennikarzom w Krakowie Lupa.
Dramat Bernharda ocenił jako niezwykły, ciemny i drastyczny. „To dramat o ksenofobii, odradzaniu się nastrojów i motywów faszystowskich w społecznościach Europy, (dramat) który - jak wspólnie uznaliśmy, dotyczy zarówno Litwy, jak i naszego kraju” – wyjaśnił reżyser.
Krystian Lupa ocenił dramat Bernharda jako niezwykły, ciemny i drastyczny. „To dramat o ksenofobii, odradzaniu się nastrojów i motywów faszystowskich w społecznościach Europy, (dramat) który - jak wspólnie uznaliśmy, dotyczy zarówno Litwy, jak i naszego kraju” – wyjaśnił reżyser.
Według niego utwór Bernharda w całości objawia się dopiero w ludzkich głosach - m.in. w grze aktorów na scenie - a tajemniczość tekstów dramatycznych Austriaka polega na tym, że kryją to, czego nie można powiedzieć.
„Bernhard, podobnie jak Beckett, jest poetą przemilczenia – pomimo tego, że jest bardzo rozgadany i gadatliwy, to w gruncie rzeczy ważniejsze są te rzeczy, o których nie można powiedzieć” – mówił Lupa. „Bardzo się cieszę, że ten tekst odkrywaliśmy wspólnie z aktorami” - podkreślił.
Jednego z aktorów, Valentinasa Masalskisa, występującego w spektaklu, określił „genialnym” i porównał do Michaiła Czechowa. „To naprawdę wspaniały człowiek. To ktoś, kto jest nie tylko aktorem, ale jak Michaił Czechow ma swoją własną wizję aktorstwa, całe życie penetruje siebie samego i swoją drogę” – mówił reżyser.
Przyznał, że jest niezwykle ciekawy z jakim odbiorem spektakl spotka się w Krakowie, gdzie zostanie wystawiony w ramach festiwalu Boska Komedia.
Dyrektor tego festiwalu Bartosz Szydłowski zauważył, że „Plac Bohaterów” wzbudził kontrowersje na Litwie.
„Spektakl Lupy wzbudził kontrowersje, bo jego wydźwięk uderzał wprost w polityczne porządki na Litwie i wskazywał publiczność jako niemego świadka, odżegnującego się od odpowiedzialności za nieuchronne i groźne zmiany. Litewscy aktorzy wspaniale wpisali się w Lupowską konwencję teatralnej utopii, cierpliwie wciągając widza w katastroficzny trans bezwładu” – ocenił dyrektor artystyczny festiwalu Boska Komedia.
Dramat Bernharda "Plac Bohaterów" powstał w roku 1988. W sztuce powraca ważna dla twórczości Bernharda problematyka wojenna i sytuacja austriackich Żydów w powojennej Austrii, która nie rozliczyła się z faszyzmem. Dramat opowiada o współpracy Austriaków z Hitlerem i o antysemityzmie. (PAP)
bko/ par/
