Teren Państwowego Muzeum na Majdanku. Fot. PAP/W. Pacewicz
Multimedialną wystawę „Więźniowie Majdanka” przygotowało muzeum na Majdanku. Znalazły się na niej niepokazywane wcześniej eksponaty oraz zdjęcia nakręcone w 1944 r. przez ekipę sowieckich filmowców. Wystawa zostanie otwarta 22 lipca podczas obchodów 70. rocznicy likwidacji obozu.
„Idea była taka, żeby pokazać obóz przez pryzmat więźniów, ich doświadczeń zbiorowych i indywidualnych. Pokazać funkcje obozu przez piętno, jakie odcisnął na losach tych ludzi. Chodzi nie o historię zdarzeniową, gdzie najważniejsze są liczby, daty, ale o historię społeczną, gdzie najważniejsi są ludzie” – powiedział dyrektor Państwowego Muzeum na Majdanku Tomasz Kranz w środę podczas briefingu przed otwarciem wystawy.
Kranz dodał, że 70 lat po likwidacji obozu to czas, kiedy jeszcze żyją byli więźniowie. „Nasza rocznica jest ostatnim takim momentem i właściwą okazją do zaprezentowania wystawy poświęconej więźniom Majdanka z ich udziałem, licząc na to, że będą mogli jeszcze zobaczyć te zdjęcia, biogramy i inne pamiątki, i będą mogli powiedzieć jak tę wystawę oceniają” – powiedział.
Na wystawie zaprezentowano biogramy kilkudziesięciu więźniów Majdanka, reprezentujących różne obozowe grupy, jak polscy więźniowie polityczni, Żydzi, jeńcy sowieccy czy wysiedleni z Zamojszczyzny. Umieszczono ich wspomnienia i relacje zarówno spisane jak i zarejestrowane w formie dźwiękowej oraz wideo.
Po raz pierwszy pokazane będą osobiste rzeczy więźniów, takie jak bransoleta wykonana w obozie przez więźnia i ofiarowana kobiecie, w której się zakochał, czy krzyżyk wymieniony za kromkę chleba.
Będzie można oglądać dokumenty, zdjęcia i pamiątki związane z tymi osobami. Po raz pierwszy pokazane będą osobiste rzeczy więźniów, takie jak bransoleta wykonana w obozie przez więźnia i ofiarowana kobiecie, w której się zakochał, czy krzyżyk wymieniony za kromkę chleba. Będą zawieszki do bagaży z nazwiskami i adresami więźniów, którzy przywożeni byli na Majdanek. Eksponowano buteleczki po perfumach, szczoteczki do zębów, grzebienie i szczotki do włosów zabrane więźniom przez Niemców po przyjeździe do obozu.
Pokazane będą kotły z obozowej kuchni, menażki, sztućce, a także płaski kawałek drewienka odłupany od ściany baraku, który służył jednemu z więźniów jako łyżka.
Na jednym z ekranów odtwarzane będą niepublikowane dotychczas zdjęcia filmowe zrobione przez sowiecką wojskową ekipę, która zaraz po likwidacji obozu w 1944 r. kręciła dokumentalny film o Majdanku pt. „Cmentarzysko Europy”. Część materiału nie weszła do finalnej wersji filmu. Zdjęcia pokazują m.in. relacje więźniów z Austrii, Belgii i Francji ubranych jeszcze w obozowe pasiaki, a także widok obozowych baraków sfilmowanych z samolotu.
Hitlerowski obóz koncentracyjny na Majdanku, Konzentrationslager Lublin, istniał od października 1941 r. do lipca 1944 r. Początkowo w obozie przetrzymywano wyłącznie mężczyzn; od października 1942 r. więziono tu także kobiety, a od marca 1943 r. - dzieci. Na Majdanek trafiali więźniowie polityczni, kryminalni, ludzie uznani przez Niemców za „aspołecznych”, świadkowie Jehowy, homoseksualiści, Żydzi, a także jeńcy wojenni, cywile aresztowani w charakterze zakładników, osoby ujęte podczas łapanek, wysiedleń i pacyfikacji.
Spośród prawdopodobnie 150 tys. osób, które przeszły przez Majdanek, na skutek głodu, chorób, pracy ponad siły, a także w egzekucjach i komorach gazowych, życie straciło około 80 tys. osób. 60 tys. z nich to byli Żydzi przywożeni do obozu z całej Europy. (PAP)
kop/ ls/
