Wileński Teatr Łątek
Wystawę poświęconą historii powstałego w 1936 r. w Wilnie marionetkowego Teatru Łątek pokaże Muzeum Narodowe w Gdańsku. Po wojnie teatr przeniósł się do Gdańska, gdzie działał do 1959 r. Wernisaż ekspozycji - w sobotę.
Nazwa teatru pochodzi od staropolskiego słowa łątka, oznaczającego kukiełkę i lalkę dla dzieci - poinformowała PAP kuratorka wystawy Małgorzata Abramowicz.
Jak dodała, założycielkami Wileńskiego Teatru Łątek była Olga Dobużyńska-Totwen i jej dwie córki – Ewa i Irena (dwie pierwsze już nie żyją, Irena ma gościć na wernisażu - PAP). Artystki tworzyły własnoręcznie marionetki i wystawiały sztuki.
Na wystawie w Oddziale Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego, mieszczącym się w Pałacu Opatów w Gdańsku-Oliwie, pokazanych zostanie ok. 30 marionetek z siedmiu sztuk Wileńskiego Teatru Łątek.
"To jedyna tak duża kolekcja marionetek w Polsce. Podczas trwania wystawy od czasu do czasu niektóre z nich ożyją. W krótkich etiudach będą poruszane Grażynę Totwen-Kilarską, córkę Ewy Totwen. Będą też dwie lalki do samodzielnych ćwiczeń. To będzie niewątpliwie duża atrakcja dla odwiedzających ekspozycję" - dodała Abramowicz.
Na wystawie znajdzie się też m.in. ponad 20 figurek różnych postaci wykonanych jeszcze w Wilnie, warsztat stolarski do produkcji lalek, zachowane projekty scenograficzne oraz zdjęcia ze spektakli.
Wstępem do ekspozycji będą wybrane prace scenografa i malarza Mścisława Dobużyńskiego (przyrodni brat Olgi Dobużyńskiej), który podczas wileńskiego etapu działalności teatru był jego opiekunem i doradcą. Dzieła artysty wypożyczono z Muzeum Litewskiego Teatru, Muzyki i Kina w Wilnie.
"Wileński Teatr Łątek miał w swoim dorobku 14 tytułów, w tym 11 to były spektakle marionetkowe. Pierwszą sztuką była wystawiona w 1941 r. w Wilnie +Nowa szata króla+ według Hansa Christiana Andersena. Kolejne przedstawienie +O gwiazdce z nieba+ pokazane zostało w 1945 r. w Białymstoku już po zakończeniu wojny. Grane ono było przez artystki aż do zakończenia działalności teatru w 1959 r." - dodała Abramowicz.
Po repatriacji do Polski Olga Dobużyńska-Totwen wraz z córkami zamieszkała na początku w Łodzi. Tam spotkały się z poetą i satyrykiem Janem Sztaudyngerem, który przed wojną napisał książkę o teatrze lalek. Teatr prowadził swoją działalność w mieście, ale też jeździł po okolicy.
W 1947 r. twórczynie Wileńskiego Teatr Łątek postanowiły przenieść się do Gdańska. Tu przez kilkanaście lat Olga Dobużyńska-Totwen prowadziła swój teatr, będący pierwszą stacjonarną sceną lalkową w Trójmieście i jedynym teatrem marionetkowym w Polsce. Artystki musiały jednak pozbyć się w nazwie swojej instytucji słowa "wileński", a w 1950 r. Teatr Łątek został znacjonalizowany stając się Państwowym Teatrem Lalek (dzisiejszy Teatr Miniatura - PAP).
Wystawa "Od figurek do marionetek. Historia Wileńskiego Teatru Łątek. Wilno 1936 – Gdańsk 1959" będzie czynna do 13 września. (PAP)
rop/ rda/
