Opowieści żołnierzy GROM-u o rekrutacji i życiu na misjach zagranicznych, dotąd niepokazywane zdjęcia i pamiątki z misji, np. karty do gry z Iraku ze zdjęciami terrorystów, można zobaczyć na nowej wystawie w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Wystawa "Jest w Polsce taka siła. JW GROM_Cichociemni 1990–2015" jest poświęcona historii jednostki wojskowej GROM, która została powołana do życia niemal równo 25 lat temu.
"To dla nas ważny rok - 25 lat to zarazem dużo i mało. Myślę, że następne pozwolą nam realizować kolejne misje, dzięki którym społeczeństwo polskie będzie mieć poczucie, że jest bezpieczniejsze" - powiedział dowódca Jednostki Wojskowej GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej płk Piotr Gąstał podczas wtorkowej konferencji prasowej.
Jak podkreślił, jego formacja jest dumna, że jej historia znalazła "tak godne miejsce w murach muzeum", z którym od lat realizuje wspólne projekty upamiętniające Cichociemnych.
Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski przypomniał, że GROM odziedziczył imię legendarnych Cichociemnych - żołnierzach desantowanych do kraju podczas okresu II wojny. "Cieszymy się, że nasze muzeum współpracuje z GROM-em przy upamiętnianiu tej najwspanialszej polskiej formacji bojowej II wojny" - dodał.
Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski przypomniał, że GROM odziedziczył imię legendarnych Cichociemnych - żołnierzach desantowanych do kraju podczas okresu II wojny. "Cieszymy się, że nasze muzeum współpracuje z GROM-em przy upamiętnianiu tej najwspanialszej polskiej formacji bojowej II wojny" - dodał. Gąstał dodał, że w tym roku GROM obchodzi też 20-lecie przejęcia tradycji Cichociemnych.
Na konferencji obecny był jeden z Cichociemnych ppor. Aleksander Tarnawski ps. Upłaz. Podziękował on jednostce za przyjęcie tradycji Cichociemnych i kultywowanie jej m.in. poprzez ekspozycję poświęconą wszystkim 316 Cichociemnym w siedzibie GROM-u. "Ilekroć odwiedzam jednostkę, zawsze jestem bardzo serdecznie przyjmowany i czuję się jakbym był wśród rodziny. Jestem zaszczycony, że jestem Cichociemnym i niejako prekursorem jednostki GROM" - zaznaczył Tarnawski.
Kierownik pracowni historycznej Muzeum Powstania Warszawskiego i kurator wystawy Piotr Śliwowski powiedział, że ekspozycja jest poświęcona "współczesnym Cichociemnym", czyli osobom związanym z GROM-em. Jak dodał, 25 lat historii formacji opowiedziano przez pryzmat losów poszczególnych ludzi, którzy tworzyli i tworzą tę jednostkę. "Po raz pierwszy udało nam się nagrać prawie 40 operatorów formacji. Wielu pozostaje w służbie czynnej, dlatego na ekspozycji musieliśmy komputerowo zniekształcić ich głosy i ukryć twarze" - relacjonował Śliwowski.
"To materiał niezwykły, dzięki tym ludziom mamy wgląd w fascynujący, tajemniczy świat operacji specjalnych. Możemy się dowiedzieć jak zostać żołnierzem GROM-u, jak wygląda proces rekrutacja, życie na misjach zagranicznych, a także czy żołnierz GROM-u się boi, co znaczy dla niego dziedzictwo Cichociemnych" - mówił.
Na wystawie można zobaczyć fotografie z misji. "Po raz pierwszy publikujemy (...) zdjęcia z operacji zagranicznych wykonane przez żołnierzy GROM-u w Iraku, Afganistanie, Haiti, w Zatoce Perskiej i na Bałkanach pokazujące m.in. szkolenia, patrole czy życie po służbie" - dodał kurator.
W tym roku GROM obchodzi też 20-lecie przejęcia tradycji Cichociemnych - przypomniał płk Piotr Gąstał, dowódca Jednostki Wojskowej GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, która została powołana do życia niemal równo 25 lat temu.
Ponadto zwiedzający mogą zobaczyć przedmioty należące do żołnierzy GROMU, np. uzbrojenie - broń krótką: pistolet Colt 1911 czy Browning oraz długą: karabinki szturmowe i pistolet maszynowy MP5. Zaprezentowano także żołnierski ekwipunek, kamizelki, umundurowanie, pasy, ładownice czy kompletny strój nurka.
Zobaczyć można też pamiątki z misji, np. karty do gry z Iraku ze zdjęciami poszukiwanych terrorystów, czy okulary przeciwsłoneczne kupione dla jednostki przed wylotem na misję na Haiti.
Ekspozycja w Muzeum Powstania Warszawskiego jest planowana na co najmniej trzy miesiące.
GROM - Jednostka Reagowania Operacyjno-Manewrowego - została powołana 13 lipca 1990 r. Zorganizowana według wzorów amerykańskich i brytyjskich od początku składała się wyłącznie z zawodowców i była przeznaczona do działań specjalnych, w tym antyterrorystycznych, poszukiwawczych, rozpoznania czy odbijania zakładników.
Żołnierze GROM-u brali m.in. udział w misjach na Haiti, Bałkanach, w Iraku i Afganistanie. Za twórców jednostki uznawani są gen. Sławomir Petelicki - pierwszy dowódca, a także ówczesny minister spraw wewnętrznych Krzysztof Kozłowski. W 1995 r. jednostka przyjęła za patrona Cichociemnych - legendarnych komandosów - spadochroniarzy Armii Krajowej.
Cichociemni byli żołnierzami polskimi szkolonymi w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych (dywersji, sabotażu, wywiadu, łączności i prowadzenia działań partyzanckich); jako ochotnicy byli zrzucani na spadochronach na teren okupowanej Polski, gdzie prowadzili walkę z okupantem.(PAP)
akn/ ann/ mhr/