Urodził się 18 czerwca 1930 r. w Chybiu.
Henryk Machalica przez kilka lat pracował jako nauczyciel w Bielsku-Białej. "Szkoła nie zaspokajała jednak moich potrzeb emocjonalnych, chociaż przekonałem się, że w profesji nauczyciela jest sporo aktorstwa. Myślałem o pracy w radiu, lecz brakowało mi odpowiedniego przygotowania. Gdy miejscowy teatr lalkowy rozpoczął nabór, zgłosiłem się i zostałem przyjęty" - powiedział aktor w jednym z wywiadów.
W 1954 roku w Łodzi Machalica zdał egzamin dla aktorów lalkowych. Cztery lata później w Warszawie zdobył dyplom dla aktorów dramatycznych. Zadebiutował w teatrze lalkowym Banialuka w Bielsku Białej w 1953 roku, w sztuce "Dzielna Din". Współpracował z teatrami w Jeleniej Górze, Białymstoku, Poznaniu.
Za sprawą Adama Hanuszkiewicza w 1969 roku, Machalica znalazł się w warszawskim Teatrze Narodowym. Obaj aktorzy spotkali się w Poznaniu, gdzie Hanuszkiewicz realizował telewizyjny program poetycki o Janie Kochanowskim i w głównej roli obsadził Henryka Machalicę. "Gdy został dyrektorem Teatru Narodowego zaproponował mi miejsce u siebie" - wyjaśnia Machalica. Potem kolejno grał na scenach warszawskich teatrów - Ateneum, Dramatycznego, Nowego i Powszechnego.
Henryk Machalica w teatrze
Jedną z pierwszych ważnych ról Henryka Machalicy był Oniegin w sztuce wg poematu Aleksandra Puszkina (1956). Zagrał też Dortmunda w "Godzien litości"(1957), Rejenta Milczka w "Zemście" (1963) i Chłopickiego w "Warszawiance" (1957). Za rolę dyrektora w spektaklu "Człowiek z budki suflera" w 1960 roku nagrodzono Machalicę na festiwalu w Kaliszu, a za postać Wielczaminowa w "Wiecznym małżonku" otrzymał w 1964 roku I nagrodę aktorską na pierwszym Ogólnopolskim Festiwalu Telewizyjnych Sztuk Dramatycznych.
Henryk Machalica znany jest też jako Norwid w sztuce wg. "Beniowskiego" Słowackiego (1971), Gospodarz (1974) i później Hetman (1995) w "Weselu", Tezeusz ze "Snu nocy letniej" Williama Shakespeare'a (1991). Udzielał swojego głosu wielu postaciom w Teatrze Polskiego Radia.
Henryk Machalica w filmie
Karierę filmową Machalica rozpoczął w filmie "Skok" w reż. Kazimierza Kutza, w1967 roku. Występował w serialu "Wielka miłość Balzaka" 1973, w "Czerwonych cierniach" 1976, "Trzy po trzy" 1977, "Rodzinie Połanieckich" 1978. W roku 1980 wcielił się w postać adwokata Gralińskiego w filmie "Zamach stanu". W 1982 grał doktora Goldberga w filmie "Wilczyca" a w 1998 - Króla w "Złocie dezerterów".
W styczniu 2001 roku Henryk Machalica wystąpił wraz z synami Piotrem i Aleksandrem (także aktorami) w spektaklu Arthura Millera pt."Cena".
Będąc na emeryturze współpracował z Teatrem Ochoty i Narodowym oraz występował w serialu telewizyjnym "Złotopolscy" jako Dionizy Złotopolski, gdzie tak jak w prywatnym życiu - jak sam mówił - jedną z jego pasji były konie.
Zmarł 1 listopada 2003 r. w Warszawie. (PAP)
ks/ aszw/ raf
