2011-05-12 (PAP) - Wystawa „Zakopane - pępek świata. Sztuka pod Giewontem w latach 1880 – 1939” zainauguruje w sobotę otwarcie nowej filii Muzeum Tatrzańskiego w witkiewiczowskiej willi „Oksza” w Zakopanem, odrestaurowanej za 3,8 mln zł.
2011-05-12 (PAP) - Wystawa „Zakopane - pępek świata. Sztuka pod Giewontem w latach 1880 – 1939” zainauguruje w sobotę otwarcie nowej filii Muzeum Tatrzańskiego w witkiewiczowskiej willi „Oksza” w Zakopanem, odrestaurowanej za 3,8 mln zł.
„Wystawa zatytułowana +Zakopane – pępek świata. Sztuka pod Giewontem w latach 1880 – 1939+, zaprezentuje twórczość zakopiańskiej kolonii artystycznej w czasach, gdy Zakopane było centrum życia artystycznego i intelektualnego Polaków" – wyjaśniła dyrektor Muzeum Tatrzańskiego, Teresa Jabłońska.
Na wystawie w zabytkowej willi „Oksza” będzie można podziwiać architekturę i ornamenty w stylu zakopiańskim, kolekcję portretów Witkacego, obrazy Rafała Malczewskiego, Zofii Stryjeńskiej i Wojciecha Weissa, unikatowy ołtarz Jana Szczepkowskiego, futurystyczny projekt hotelu zakopiańskiego Leona Chwistka, wyroby zakopiańskich szkół artystycznych - koronkarskiej i snycerskiej oraz fotografie, plakaty związane z miastem pod Giewontem.
Willa "Oksza" zaprojektowana została przez Stanisława Witkiewicza w 1894 roku. Wybudowana przez góralskich cieśli, w XX wieku przechodziła różne koleje losu, przez co straciła swój pierwotny charakter.
Willa położona w Zakopanem przy ul. Zamoyskiego, jest jedną z czterech zachowanych do dzisiaj willi w stylu zakopiańskim - obok "Koliby", willi "pod Jedlami" i willi "Rialto" - projektowanych przez Stanisława Witkiewicza.
„Oksza” została zbudowana dla Wincentego Kossakowskiego (nosiła wówczas nazwę "Korwinówka") i była trzecim budynkiem autorstwa twórcy stylu zakopiańskiego. Później willa została zakupiona przez Marcina Nałęcz-Kęszyckiego, który zmienił nazwę willi na "Oksza" - od herbu rodowego. Po śmierci Kęszyckiego w 1900 r. dom przeszedł w ręce spokrewnionej z nim rodziny Reyów. Potem utworzono w "Okszy" pensjonat, którego właściciele zmieniali się często. W latach 20. dom zakupiło Towarzystwo "Odrodzenie", potem mieścił się tam internat uczniów zakopiańskiego gimnazjum.
W czasie okupacji było tam wysiedlone przez Niemców z Kuźnic Liceum Gospodarcze, a pod koniec wojny - zakopiańska konspiracyjna filia Politechniki Warszawskiej. Po II wojnie światowej w "Okszy" działało m.in. sanatorium dla dzieci i młodzieży, a później dom wypoczynkowy.
Trwająca rok gruntowna renowacja podupadającej w ruinę witkiewiczowskiej willi zakończyła się w styczniu bieżącego roku. Ta jedna z niewielu zachowanych willi w stylu zakopiańskim odzyskała dawny blask. Remont tego zabytku był możliwy dzięki funduszom unijnym i dotacjom województwa małopolskiego.
Prace renowacyjne polegały m.in. na wyczyszczeniu drewnianej fasady budynku, przywróceniu gontowego dachu oraz pierwotnych detali architektonicznych. Wewnątrz zbito tynki pokrywające drewniane ściany oraz oczyszczono misternie zdobione elementy drewniane.
Modernizacja willi "Oksza" kosztowała 3,8 mln Zł i była częścią większego projektu "Modernizacja Muzeum Tatrzańskiego oraz tworzenie Galerii Sztuki XX wieku w willi Oksza". Całość projektu była warta ponad 5 mln zł, z czego 75 proc. pochodziło z funduszy unijnych w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.
Projekt ten obejmował także prace w trzech innych zabytkowych budynkach Zakopanego: remont dachu gmachu głównego Muzeum Tatrzańskiego, remont konserwatorski XIX-wiecznej chałupy Gąsieniców Sobczaków połączony z adaptacją na Muzeum Stylu Zakopiańskiego oraz prace konserwatorskie w Galerii Władysława Hasiora.(PAP)
szb/ ls/
