Teresa Świebocka, b. wicedyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau
W dniu 27 lipca 2016 roku zmarła Teresa Świebocka, emerytowany wicedyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Miała siedemdziesiąt dwa lata.
Była absolwentką historii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie ukończyła studia w 1967 roku, a następnie podyplomowe Studium Muzeologiczne w 1975 roku. Ponadto ukończyła Postgraduate Jewish Studies w Yarton w Wielkiej Brytanii w ramach projektu „Tempus” w 1993 roku.
Pracę w Miejscu Pamięci rozpoczęła we wrześniu 1967 roku, początkowo w Dziale Naukowym, a później w Wydawnictwie. Funkcję wicedyrektora pełniła w latach 2006-2009.
Opracowała scenariusz wystawy w największym poobozowym budynku „Sauny” na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, a także napisy objaśnień upamiętniających tzw. „Judenrampe”, na której odbywały się selekcje nowo przybyłych więźniów. Jest ona usytuowana w połowie drogi między dawnymi obozami Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau, na południe od dworca kolejowego w Oświęcimiu.
Była członkiem zarządu Fundacji Pamięci Ofiar Obozu Zagłady Auschwitz-Birkenau oraz członkiem polskiej delegacji w International Task Force on Holocaust Education, Commemoration and Reserarch.
Autorka i współautorka scenariuszy i komisarz kilku czasowych wystaw historycznych, prezentowanych w Polsce i za granicą, m.in. ekspozycji „Auschwitz − Zbrodnia przeciwko Ludzkości”, prezentowanej pod koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku. Podobne wystawy opracowała także dla Ośrodka Kultury Polskiej w Pradze (1973) oraz Towarzystwa Żydów i Chrześcijan w Londynie (1983).
Była współautorką stałej wystawy na terenie Muzeum w bloku nr 15, zatytułowanej „Walka i martyrologia narodu polskiego w latach 1939-1945”, która została otwarta trzydzieści lat temu.
Napisała wiele artykułów, była współautorką i edytorem kilkunastu publikacji, m.in. monografii „Auschwitz – nazistowski obóz śmierci”, albumu „Auschwitz – History in Photographs, Auschwitz – Residence of Death” i wspomnień więźniów. Pełniła także przez wiele lat funkcję redaktora naczelnego „Zeszytów Oświęcimskich”, znanego periodyku naukowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, który jest wydawany od 1957 roku.
Oprowadzała w języku angielskim liczne delegacje państwowe, przybywające do Muzeum Auschwitz-Birkenau, m.in. w 2003 roku prezydenta USA, Georga W. Busha wraz z małżonką Laurą. Towarzyszyła również papieżowi Benedyktowi XVI, kiedy nawiedził były obóz zagłady Auschwitz-Birkenau w 2006 roku.
Za swoje osiągnięcia zawodowe uhonorowana m.in. Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci (1997), Złotym Krzyżem Zasługi (1997) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2002).
„Najważniejsze jest to, żeby mieć pracę, która jest pasją. Kiedy zaczęłam porządkować swoje materiały, przekonałam się, że praca w Muzeum była niezwykle ważną częścią mojego życia” - powiedziała Teresa Świebocka, odchodząc siedem lat temu na emeryturę.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się 30 lipca 2016 roku na cmentarzu komunalnym w Oświęcimiu.
Adam Cyra
