Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podpisuje umowę ws. Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Pod koniec czerwca 2019 r. otwarta zostanie siedziba centrum edukacji przy Muzeum Auschwitz. W czwartek wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński podpisał w Oświęcimiu umowę na dofinansowanie adaptacji zabytkowego budynku na potrzeby tej instytucji.
„To centrum edukacyjne jest szalenie ważne (…), niezbędne dla tak szczególnego Muzeum. Będzie multiplikowało jego efekt edukacyjny i tworzyło cywilizowane, nowoczesne warunki dla (…) przekazywania pamięci o Holokauście, martyrologii Polaków, a także obywateli innych krajów. To nasza powinność wobec tych, którzy tu zginęli, ale także wobec społeczeństwa i przyszłych pokoleń. Pamięć jest potrzebna, abyśmy sensowniej i mądrzej żyli we współczesności i lepiej tworzyli przyszłość. Po to są muzea i takie szczególne miejsca pamięci” – powiedział wicepremier Gliński po podpisaniu umowy.
Ministerstwo kultury podało w komunikacie, że całkowity koszt projektu wynosi ponad 30 mln zł. Dofinansowanie z funduszy UE przekroczy 20 mln zł. Pieniądze te będą pochodziły z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Siedziba prowadzonego przez Muzeum Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście powstanie w budynku tzw. Starego Teatru, położonego przy murach byłego niemieckiego obozu Auschwitz, w pobliżu Bloku 11. Podczas działania obozu służył on Niemcom jako magazyn. Składowali tam m.in. zapasy cyklonu B, którego używali do masowego uśmiercania ludzi w komorach gazowych Auschwitz II-Birkenau. Budynek jest obecnie nieużytkowany.
Minister kultury prof. Piotr Gliński: To centrum edukacyjne jest szalenie ważne (…), niezbędne dla tak szczególnego Muzeum. Będzie multiplikowało jego efekt edukacyjny i tworzyło cywilizowane, nowoczesne warunki dla (…) przekazywania pamięci o Holokauście, martyrologii Polaków, a także obywateli innych krajów. To nasza powinność wobec tych, którzy tu zginęli, ale także wobec społeczeństwa i przyszłych pokoleń.
„W ramach inwestycji przeprowadzona będzie przebudowa budynku, w wyniku której ma powstać przestrzeń edukacyjna i ekspozycyjna o charakterze multimedialnym. Ma być ona ogólnie dostępna, wraz z niezbędnym zapleczem technicznym i obsługowym. Obiekt mieścić będzie m.in. sale konferencyjne, czytelnię z biblioteką, lektoria oraz pomieszczenia biurowe” – podał resort kultury.
Siedziba Centrum ma umożliwić rozwinięcie jego działalności. Dyrektor Muzeum Piotr Cywiński, którego podpis również widnieje na umowie o dofinansowaniu, wielokrotnie zwracał uwagę, że jest to niezwykle ważne w czasie, gdy wypaczana bywa podstawowa prawda o Auschwitz. „Polska nie powinna zaniedbywać wyposażenia siebie we właściwe narzędzia edukacji, aby się temu przeciwstawić” – mówił wiosną 2014 r. Także resort kultury wielokrotnie bardzo pozytywnie oceniał ideę projektu, a jego realizację uważa za bardzo ważną i potrzebną.
„Nie chcemy być centrum dla przeszłości, ale także dla przyszłości, by budować społeczeństwo obywatelskie, odpowiedzialne i świadome historii” – podkreślił wicedyrektor Muzeum i szef centrum Andrzej Kacorzyk.
Muzeum przygotowuje się już do realizacji. Wybrało firmę doradczą, która je wesprze przy zamówieniach publicznych, a także spółkę, jaka będzie sprawowała nadzór inwestorski nad pracami. Placówka posiada niezbędne projekty. Dotychczas brakowało jedynie pieniędzy. Jak zapowiedział Andrzej Kacorzyk jeszcze w tym roku wyłoniony zostanie wykonawca prac, które rozpoczną się w 2017 r.
Sprawa siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, powołanego w 2005 r. podczas uroczystości 60. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu, od lat nie mogła znaleźć rozwiązania. Początkowo prace uniemożliwiał brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wokół Miejsca Pamięci. W 2009 r. dzięki zabiegom Muzeum inwestycja uzyskała status celu publicznego, co pozwalało na start, ale wtedy zabrakło pieniędzy.
O wsparcie finansowe projektu do rządu wielokrotnie apelowała Międzynarodowa Rada Oświęcimska. Niezależnie od tego pojawił się darczyńca, który był gotów sfinansować 75 proc. kosztów inwestycji, ale wówczas pojawiły się kłopoty z interpretacją regulacji ustawowych dotyczących spraw własnościowych. Ich rozstrzygnięcie zajęło rok. Choć budynek trafił ostatecznie w ręce Muzeum, to przedłużająca się procedura zniechęciła ofiarodawcę, który się wycofał.
Centrum prowadzi wszystkie działania edukacyjne Muzeum Auschwitz. Andrzej Kacorzyk powiedział, że organizuje ono m.in. pogłębione, dłuższe wizyty w Muzeum, poszerzone o warsztaty, wykłady oraz dyskusje. W ub.r. skorzystało z nich 11 tys. osób. Prowadzi także szkolenia dla edukatorów i przewodników, którzy oprowadzają po byłym niemieckim obozie Auschwitz, organizuje wystawy i zajmuje się wolontariatem.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała też sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. W 1947 r. powstało Muzeum, które obejmuje byłe obozy Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau.(PAP)
szf/ mow/
