Spotkania z ocalonymi z Holokaustu i z ratującymi Żydów podczas II wojny światowej, nabożeństwa, wystawy, wykłady, koncerty i projekcje filmów złożą się na pięć dni obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu.
Uroczystości, które na Podkarpaciu organizowane są po raz 9., rozpoczną się w poniedziałek i potrwają do piątku. Odbędą się one w 38 miejscowościach województwa. W ich organizację włączyły się władze samorządowe, uczelnie wyższe i szkoły średnie, a także instytucje kościelne, kulturalne i edukacyjne oraz organizacje pozarządowe, łącznie ponad 160 instytucji.
W czasie pięciu dni obchodów zaplanowano wiele różnorodnych wydarzeń opisujących historię i kulturę Żydów, podtrzymujących pamięć o Holokauście, a także kreujących pozytywne postawy i przestrzegających przed ksenofobią i totalitaryzmem - poinformował inicjator i główny organizator obchodów Wacław Wierzbieniec, kierownik Zakładu Historii i Kultury Żydów Instytutu Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Przewidziano m.in. spotkania z ocalonymi z Holokaustu, ich rodzinami, a także z ratującymi Żydów podczas II wojny światowej i z osobami, które pamiętają i mogą opowiedzieć historie poszczególnych osób, czy rodzin żydowskich, mieszkających na Podkarpaciu.
W programie znajdą się też modlitwy na cmentarzach żydowskich, nabożeństwa w intencji Żydów i Polaków zamordowanych podczas okupacji niemieckiej oraz - po raz pierwszy podczas obchodów - nabożeństwo w intencji osób, które przyczyniły się do ich śmierci. Ponadto w ramach obchodów odbędą się sesje naukowe, wykłady, prelekcje, promocje książek, odsłonięcia pamiątkowych tablic upamiętniających miejsca po masowych eksterminacjach. Nie zabraknie też wydarzeń kulturalnych, takich jak: wystawy, programy słowno-muzyczne, prezentacje multimedialne, koncerty i projekcje filmów.
Wierzbieniec podkreślił, że najważniejszym celem obchodów jest zachowanie pamięci o zamordowanych podczas Holokaustu Żydach z terenu woj. podkarpackiego, a także aktywizacja i edukacja społeczeństwa Podkarpacia, szczególnie młodzieży. „Głównym celem stanie się przedstawienie całemu społeczeństwu województwa prawdy o Zagładzie Żydów, poprzez spotkania z (...) osobami, które przeżyły koszmar Holokaustu oraz ich rodzinami. Przedsięwzięcie to jest niezwykle ważnym wydarzeniem dla Podkarpacia, gdyż łączy wszystkich jego mieszkańców w duchu tolerancji oraz otwartości na różne wyznania i kultury” – zaznaczył Wierzbieniec.
Centralne obchody odbędą się w Rzeszowie 27 stycznia. Rozpocznie je tradycyjne już nabożeństwo w kościele farnym, poświęcone zamordowanym Żydom z Podkarpacia, podczas którego zostaną odczytane nazwiska Żydów, którzy zginęli podczas eksterminacji oraz ukrywających ich Polaków, którzy zginęli wraz z nimi, nazwanych Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata.
W ramach rzeszowskich uroczystości na Uniwersytecie Rzeszowskim odbędą się wykłady: Lei Dror Batalion z uniwersytetu w Hajfie „Samuel Milka Batalion i jego wizja w kwestii poprowadzenia ocalonych z Holokaustu do nowego życia”, oraz prof. Szymona Redlicha, historyka, wykładowcy Uniwersytetu Ben Guriona w Izraelu „Znaczenie źródeł wywołanych dla badań historycznych”.
Zostaną też przedstawione relacje ocalonych z Holokaustu i ich rodzin. Spotkaniu będzie towarzyszyć wystawa poświęcona pamięci rzeszowskich Żydów i promocja książki „Materiały źródłowe do dziejów Żydów w Rzeszowie w czasie okupacji niemieckiej”, pod redakcją Elżbiety Rączy, Wacława Wierzbieńca i Grzegorza Zamoyskiego.
W podkarpackich uroczystościach wezmą udział m.in. przedstawiciele środowisk żydowskich z różnych krajów świata, w tym ci, którzy przeżyli Holokaust oraz ich potomkowie. Będą też przedstawiciele środowisk naukowych i instytucji samorządowych.
Zdaniem rzecznika Uniwersytetu Rzeszowskiego Macieja Ulity obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holocaustu na Podkarpaciu, stały się wizytówką tolerancji i otwartości na różnorodność kulturową i wyznaniową.
Przypomniał też, że inicjatorowi przedsięwzięcia Wacławowi Wierzbieńcowi „bliska jest idea kultywowania wieloreligijności, wielonarodowości, tolerancji i dialogu międzywyznaniowego, jak również międzyetnicznego. „(Wierzbieniec) od lat inicjuje i propaguje wszelką działalność zmierzająca do przełamywania dystansów, zbliżenia na płaszczyźnie poszanowania i tolerancji oraz tworzenia warunków dla rozwoju badań naukowych, kreowania pamięci historycznej i wychowywania młodzieży w duchu poszanowania drugiego człowieka, bez względu na jego inność” – dodał Ulita.
Przedsięwzięcie odbędzie się pod patronatem marszałka województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla.
Agnieszka Pipała (PAP)
api/ agz/
