Wystawa „Plakat polski ze zbiorów Muzeum Polskiego w Ameryce i Misji Polskiej w Orchard Lake” w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Fot. PAP/M. Bielecki
Blisko 100 plakatów, biuletynów i gazetek ściennych pochodzących z amerykańskiej kolekcji można oglądać w Muzeum Narodowym w Szczecinie od piątku. Dzieła pochodzą ze zbiorów chicagowskiego Muzeum Polskiego w Ameryce oraz Misji Polskiej w Orchard Lake.
„Prezentowane prace świadczą o sentymencie i tęsknocie za ojczyzną, które towarzyszyły polskim twórcom przebywającym na emigracji w Stanach Zjednoczonych” - powiedział w czwartek zastępca dyrektora Muzeum Narodowego w Szczecinie Dariusz Kacprzak. Dodał, że plakaty przedstawiają „państwowotwórczy mit i rzeczywistość II Rzeczpospolitej”.
Kacprzak zapewnił, że wybór prac jest reprezentatywny. Pojawiają się nazwiska i dzieła sztuki świadczące o doskonałej kondycji początku plakatu polskiego; wśród klasyków i pionierów tej sztuki należy wymienić dzieła Tadeusza Gronowskiego, który znany jest przede wszystkim jako twórca znaków towarowych, obok niego znajduje się powszechnie znany plakat Marka Żuławskiego "Polska. Pierwsza do walki" - dodał.
Kuratorka ekspozycji Marlena Chybowska-Butler powiedziała w rozmowie z PAP, że większość dzieł pochodzących sprzed II wojny światowej to prace anonimowe.
„Obok druków ulotnych na wystawie można zobaczyć plakaty reklamujące wystawy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie z początku lat 30. Zostały one podarowane muzeum w Chicago przez rząd polski w latach 60. Plakaty te zarówno pod względem formalnym jak i artystycznym są bardzo piękne” - zaznaczyła.
Na wystawie znajdują się także portrety m.in. Ignacego Mościckiego, Ignacego Jana Paderewskiego czy Józefa Piłsudskiego, (reprodukcja obrazu Wojciecha Kossaka z 1928 r.). Jak wyjaśniła kuratorka były one rozpowszechniane wśród polskiej emigracji w Stanach Zjednoczonych.
„Prezentujemy również plakaty, które powstały w trakcie II wojny światowej. Miały one służyć wsparciu duchowemu żołnierzy i ich rodzin, a także apelowały o pomoc dla polskiej armii. Znajdują się na nich hasła: +Precz z wrogiem+, +Polska armia w Kanadzie potrzebuje ochotników+ czy +Pomóżmy im. Do victorii+. Są także druki nawołujące do zakupu obligacji wojennych czy udziału w loterii narodowej. Plakaty te miały służyć propagowaniu sprawy polskiej w świecie. Miały wpierać Polaków i jednocześnie być wyrazem szacunku wobec wysiłku, który został przez emigrację poczynionych. Plakaty są dosłowne, bardzo wyraziste, twórcom zależało aby przekaz mówił obrazem” - powiedziała Marlena Chybowska-Butler.
Zaprezentowano też prace ukazujące tradycyjne stroje z różnych regionów Polski według malarstwa Gustawa Pillatiego. „Były one reprodukowane i rozpowszechniane wśród Polonii amerykańskiej, która dużą role przywiązywała do podkreślania swojej odrębności kulturowej. Stąd na wystawie plakaty z Matką Boską Częstochowską i Matką Boską Ostrobramską” - wyjaśniła kuratorka.
Ekspozycja zbiorów amerykańskich będzie otwarta dla zwiedzających w gmachu przy Wałach Chrobrego do 28 maja br.(PAP)
mzb/ pat/
