Od lewej: koordynator debat na stulecie niepodległości Wojciech Duda, historyk Andrzej Januszajtis, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz, marszałek woj. pomorskiego Mieczysław Struk, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Edmund Wittbrodt i organizator Parady Niepodległości w Gdańsku Lech Parell. Fot. PAP/A. Warżawa
Debaty, konkursy, konferencje naukowe, publikacja książek składają się na program obchodów w Gdańsku i województwie pomorskim 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W Gdańsku ma stanąć kilkudziesięciometrowy maszt, na którym zawiśnie biało-czerwona flaga.
"Dzisiaj inaugurujemy te obchody. Przed nami kolejna rocznica odzyskania niepodległości i chcemy od 11 listopada 2017 r. do 11 listopada 2018 r. o Polsce, niepodległości, o przeszłości i teraźniejszości mówić jak najwięcej. Chcemy mówić nie tylko o drogach, które prowadziły do niepodległości, a więc o Józefie Piłsudskim, Romanie Dmowskim, Ignacym Paderewskim i Wincentym Witosie, o całej pracy organicznej podjętej na Pomorzu, Wielkopolsce i powstaniach. Chcemy też mówić o trudnym okresie międzywojnia, krótkiej historii polskiej demokracji między 1918 a 1926 r." - podkreślił na czwartkowej konferencji prasowej prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.
"Chcemy mówić też o tym, jacy jesteśmy, jak się różnimy, jaki w przeszłości mieliśmy stosunek do mniejszości narodowych, jaka była pozycja Kościołów i związków wyznaniowych" - zapowiedział. "Chcemy, jednym słowem, objąć refleksją Polskę, naszą ojczyznę" - zaznaczył prezydent.
Według niego obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości nie powinny się jednak ograniczać do "sentymentalnych wspominków". "Owszem będziemy się wzruszać i radować nieraz, i z dumą będziemy śpiewali Mazurka Dąbrowskiego, Marsz I Brygady oraz inne pieśni patriotyczne. Ale chcielibyśmy, żeby w XXI wieku wiedzy i gwałtownego rozwoju technologii polskość i nasz patriotyzm był patriotyzmem nowoczesnym, który owszem, czerpie z przeszłości, ale jest twarzą zwrócony ku przyszłości" - podkreślił Adamowicz.
Marszałek pomorski Mieczysław Struk zachęcał wszystkie samorządy w województwie do włączenia się w obchody stulecia niepodległości. "W roku 1918 na Pomorzu nie mieliśmy do czynienia z walkami, heroicznymi zrywami o niepodległość. Ale to nie znaczy, że o tej niepodległości tu nie mówiono, nie myślano. Odrodzona po zaborach, niepodległa Polska była przecież tak blisko. A mieszkańcy Pomorza czuli się Polakami, deklarowali polskość i domagali się przyłączenia całego regionu do odrodzonej Polski" – mówił Struk.
Z inicjatywy prezydenta Gdańska powołany został Komitet Honorowy Obchodów Stulecia Niepodległości. Oprócz Adamowicza i Struka zasiadają w nim także: wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz, rektor Uniwersytetu Gdańskiego Jerzy Gwizdała, historyk Aleksander Hall, znawca historii Gdańska Andrzej Januszajtis, honorowy obywatel miasta Gdańska Olga Krzyżanowska, lekarka, działaczka opozycyjna z czasów PRL Joanna Muszkowska-Penson, prawnik Jacek Taylor, b. prezydent Lech Wałęsa oraz prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Edmund Wittbrodt.
Adamowicz powiedział dziennikarzom, że do Komitetu Honorowego Obchodów Stulecia Niepodległości zaprosił wojewodę pomorskiego Dariusza Drelicha, ale ten nie przyjął zaproszenia.
W ramach gdańskich i pomorskich obchodów 100-lecia niepodległości Polski odbędzie się cykl jedenastu Gdańskich Debat Obywatelskich. Hasłem przewodnim dyskusji będzie "Polska! Polska! – ale jaka?", które nawiązuje do wiersza Juliusza Słowackiego. Wśród mówców będą m.in. Stefan Chwin, Krzysztof Pomian, Aleksander Smolar i Adam Szostkiewicz. Gdańskie Debaty Obywatelskie rozpocznie 7 listopada wystąpienie Adama Michnika pt. "Dwie Niepodległości - 1918/1989 – wyzwania i bilans".
Zaplanowano również konkurs multimedialny dla dzieci i młodzieży; specjalną wystawę, która ma się pojawić w różnych miejscowościach w Pomorskiem, a także wydawnictwa, w tym komiksy poświęcone Józefowi Piłsudskiemu i Antoniemu Abrahamowi oraz okraszone nowymi ilustracjami wydanie "Wiatru od morza" Stefana Żeromskiego.
Trwałym elementem obchodów ma być postawienie w Gdańsku okolicznościowego, podświetlanego masztu, o wysokości ok. 40-50 metrów, na którym powieszona zostanie flaga narodowa. Rozważanych jest kilka lokalizacji m.in. Grodzisko, Wzgórze Mickiewicza, Biskupia Górka i Pachołek.
Na zakończenie konferencji prasowej podpisana została "Deklaracja współudziału w organizacji uroczystych obchodów stulecia Niepodległej Polski".
"Dziś deklarujemy, że z należną czcią przypomnimy i uhonorujemy przywódców oraz uczestników wydarzeń sprzed stu lat, aby ich dzieło oraz wysiłek były inspiracją dla następnych pokoleń. Zobowiązujemy się również do podjęcia dialogu na temat współczesnego patriotyzmu, szanującego różnorodność oraz odważnie stawiającego czoła wyzwaniom XXI wieku" - głosi fragment dokumentu.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ par/
