Pięć osób i jedna organizacja zostało w czwartek w Krakowie uhonorowanych nagrodami Instytutu Pamięci Narodowej "Świadek Historii". Otrzymali je: Stanisław M. Jankowski, Ryszard Majdzik, Aleksandra Szemioth, Karol Tendera i Zofia Wieczorek-Nowak. Nagrodę odebrało też środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury” – „Nurt”.
Jak podkreślił szef krakowskiego IPN Filip Musiał, który wręczał nagrody, wyróżnione osoby i instytucja na długo przed powstaniem Instytutu wykonywali rolę i zadania, do których została powołana ta instytucja. „Nagroda +Światek Historii+ jest zatem dla nas oddaniem hołdu tym osobom” - podkreślił.
Nagroda "Świadek Historii" jest przyznawana w poszczególnych regionach kraju osobom, a także stowarzyszeniom, instytucjom i organizacjom społecznym zasłużonym dla upamiętniania historii Polski i narodu polskiego w latach 1939-1989. W ten sposób honorowane są też osoby i instytucje wspierające działania pionu edukacyjnego Instytutu Pamięci Narodowej w dziele edukacji historycznej.
Laureatem tegorocznej edycji nagrody "Świadek Historii" w Krakowie zostali przedstawiciele woj. małopolskiego i świętokrzyskiego. Został nim Stanisław M. Jankowski, zasłużony dla badania i odkrycia prawdy o zbrodni katyńskiej. Autor kilku tysięcy publikacji w prasie krajowej i zagranicznej, także polonijnej oraz słuchowisk radiowych i scenariuszy do filmów dokumentalnych dla TVP Historia, spod jego pióra wyszło dwadzieścia książek poświęconych Armii Krajowej i zbrodni katyńskiej; wieloletni redaktor „Biuletynu Katyńskiego”.
Wyróżniony został też Ryszard Majdzik, w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych działacz niepodległościowy (ROPCIO, KPN, KSN) i związkowy, za co wielokrotnie był represjonowany i internowany.
Nagrodzona "Świadkiem Historii Aleksandra Szemioth od lutego 1989 roku uczestniczyła w przygotowaniu prac związanych z organizowaniem Związku Sybiraków w Krakowie, a od 2011 roku jest prezesem krakowskiego oddziału tej organizacji.
Nagrodę wręczono Karolowi Tenderze, b. więźniowi KL Auschwitz-Birkenau oraz filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Flossenburg w czeskich Litomierzycach. W wieku 96 lat wciąż przyjmuje liczne zaproszenia do wygłoszenia prelekcji dla grup polskich i zagranicznych. Walczy z kłamliwym określeniem „polskie obozy koncentracyjne” – wytoczył proces w tej sprawie niemieckiej telewizji ZDF. W grudniu 2016 r., po trwającym trzy lata procesie, Sąd Apelacyjny w Krakowie uznał, że sformułowanie „polskie obozy” jest nie tylko historycznym kłamstwem, ale także naruszeniem indywidualnych dóbr Karola Tendery i nakazał telewizji ZDF zamieszczenie przeprosin.
Zofia Wieczorek-Nowak, działaczka oddziału Związku Strzeleckiego „Strzelec” w Kielcach, należała do grona kadry strzelców inicjujących i organizujących pierwszy Marsz Szlakiem Powstańców 1863 Roku z Suchedniowa do Bodzentyna, od 2009 r. organizuje inscenizacje historycznych odpraw plutonu wartowniczego żołnierzy z 4. Pułku Piechoty Legionów do wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.
Nagrodę odebrało też środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury” – „Nurt”. Ta działająca od 15 września 1957 r. organizacja kombatancka początkowo skupiała partyzantów wywodzących się z dwóch oddziałów partyzanckich. Udało im się wychować następców, którym przekazali tradycje i idee, o które walczyli i dbali przez kilkadziesiąt lat. Po 1990 r. kontynuacja tradycji akowskiej przejawia się w inicjatywach różnych grup społecznych, w tym drużyn harcerskich ZHP i ZHR, organizacji paramilitarnych, a także szkół i uczelni wyższych.
Uroczystość została objęta patronatem przez Polską Agencję Prasową i portal historyczny Dzieje.pl.
(PAP)
autor: Rafał Grzyb
rgr/ agz/