Jesziwas Chachmej Lublin. 1938 r. Źródło: Wikimedia Commons
Historię i działalność słynnej przedwojennej uczelni rabinackiej, Jesziwas Chachmej Lublin oraz postać jej twórcy, wybitnego żydowskiego przywódcy Meira Szapiro, można poznać w muzeum otwartym w czwartek w Lublinie.
Wiceprezydent Lublina Artur Szymczyk podkreślił, że muzeum otwarte zostało w roku jubileuszu 700-lecia miasta. „Podczas obchodów akcentowaliśmy mocno wielokulturowość naszego miasta, rolę mieszkańców narodu żydowskiego. Dziękuję za to, że powstało to muzeum, będzie miało duże znaczenie dla edukacji zwłaszcza młodego pokolenia” – powiedział Szymczyk podczas uroczystości otwarcia muzeum.
Naczelny rabin Polski Michael Schudrich powiedział, że lubelska Jesziwa była znana na całym świecie. „Dawno temu, pewien stary rabin, urodzony w Stanach Zjednoczonych przed wojną, opowiadał, że chciał uczyć się na lepszej uczelni i przyjechał z Nowego Jorku studiować do Lublina” – powiedział Schudrich.
Naczelny rabin Polski Michael Schudrich powiedział, że lubelska Jesziwa była znana na całym świecie. „Dawno temu, pewien stary rabin, urodzony w Stanach Zjednoczonych przed wojną, opowiadał, że chciał uczyć się na lepszej uczelni i przyjechał z Nowego Jorku studiować do Lublina” – powiedział Schudrich.
Przybyły z Izraela stryjeczny wnuk założyciela lubelskiej Jesziwy, Meir Shapira, powiedział, że uczelnia jest nadal wspominana przez Żydów. „Jestem przekonany, że ta wystawa ma potencjał, aby przyciągać wielu odwiedzających, Żydów z całego świata, którzy przyjadą tutaj poznać historię Jesziwy i społeczności żydowskiej Lublina” – powiedział Shapira.
Muzeum utworzono w budynku dawnej Jesziwy. Można tam oglądać fotografie i kopie dokumentów dotyczące historii uczelni, okoliczności jej powstania i działalności. Obszernie przedstawiono sylwetkę Meira Szapiro. Są zdjęcia przedwojennej dzielnicy żydowskiej Lublina. Większość fotografii i dokumentów nie była w Polsce pokazywana, pochodzą ze zbiorów archiwalnych z Izraela oraz rodziny Szapiro.
Jesziwas Chachmej Lublin, czyli Jesziwę Mędrców Lublina, założył w 1930 r. rabin Meir Szapiro (1887-1933). Był przywódcą religijnym, uczonym, działaczem politycznym, posłem na sejm II RP z ramienia partii żydowskich ortodoksów Agudat Israel. Meir Szapiro był autorem wielu rozpraw religijnych, zasłynął jako twórca metody codziennego studiowania Talmudu (Daf Jomi), do dzisiaj praktykowanej przez Żydów na całym świecie.
Muzeum ma być w przyszłości powiększane. W następnych latach tworzone będzie tu centrum edukacyjne dla młodzieży oraz archiwum poświęcone historii Jesziwy i jej twórcy.
Wyższą szkołę rabinacką Jesziwas Chachmej Lublin, czyli Jesziwę Mędrców Lublina, założył w 1930 r. rabin Meir Szapiro (1887-1933). Był przywódcą religijnym, uczonym, działaczem politycznym, posłem na sejm II Rzeczypospolitej z ramienia partii żydowskich ortodoksów Agudat Israel. Meir Szapiro był autorem wielu rozpraw religijnych, zasłynął jako twórca metody codziennego studiowania Talmudu (Daf Jomi), do dzisiaj praktykowanej przez Żydów na całym świecie.
Lubelska Jesziwa powstała ze składek zbieranych wśród Żydów w wielu krajach. Była szkołą elitarną, językiem wykładowym był hebrajski. W 1933 r. studiowało tu blisko 200 osób z Polski i innych krajów m.in. Palestyny, Argentyny, Chile. Uczelnia miała bogaty księgozbiór, blisko 22 tys. książek.
Sześciokondygnacyjny gmach Jesziwy był jedną z najbardziej reprezentacyjnych budowli powstałych w przedwojennej Polsce. Był tu też internat dla studentów.
Szkoła działała do wybuchu II wojny światowej. Cześć jej zbiorów bibliotecznych została spalona przez Niemców, część zaginęła. W budynku Jesziwy podczas wojny była siedziba żandarmerii wojskowej i szpital polowy. Po wojnie gmach przekazano Akademii Medycznej.
Odzyskała go w 2003 r. Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie. W 2007 r. otwarto tu odnowioną synagogę. Od 2013 r. w części budynku działa hotel z restauracją i salami konferencyjnymi. (PAP)
Autor: Zbigniew Kopeć
kop/ itm/
