Na Konwencie Seniorów nie było jednogłośnej opinii, czy wycofać prezydencki projekt dot. ustanowienia Dnia Pamięci Polaków Ratujących Żydów; postanowiłem zasięgnąć w tej sprawie opinii prezydenta - do godz. 14. mam mieć odpowiedź - poinformował marszałek Sejmu Marek Kuchciński.
Posłanka Nowoczesnej Joanna Scheuring-Wielgus złożyła na początku posiedzenia Sejmu wniosek formalny o zwołanie Konwentu Seniorów, który miałby podjąć decyzję o zdjęciu ze środowego porządku obrad prezydenckiego projekt ustawy o ustanowieniu dnia 17 marca Narodowym Dniem Pamięci Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej.
"Polacy, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej to nasi bohaterowie. Ludzie najwyższej próby, którzy zasługują na pamięć, na szacunek, na pomniki, muzea, na swoje święto państwowe i na bycie przykładem dla innych. Tym ludziom należy się godność i obrona ich godności" - mówiła posłanka Nowoczesnej.
Według Scheuring-Wielgus, projekt prezydenta Andrzeja Dudy procedowany w sytuacji "gigantycznego skandalu dyplomatycznego, historycznego i moralnego" jest "próbą uczynienia z bohaterów instrumentu bieżącej polityki". "Bardzo proszę abyśmy się nad tym zastanowili, wycofali ten punkt i to będzie uszanowanie tych ludzi, przez nas tutaj" - oświadczyła posłanka.
W ostatnim czasie kontrowersje m.in. w Izraelu, USA i na Ukrainie budzi nowelizacja ustawy o IPN. Krytycznie odniosły się do niej władze Izraela. Ambasador Anna Azari podczas obchodów 73. rocznicy wyzwolenia byłego niemieckiego obozu Auschwitz zaapelowała o zmianę nowelizacji. Podkreśliła, że "Izrael traktuje ją jak możliwość kary za świadectwo ocalałych z Zagłady". Amerykański Departament Stanu zaapelował do Polski o ponowne przeanalizowanie nowelizacji ustawy o IPN z punktu widzenia jej potencjalnego wpływu na zasady wolności słowa i "naszej zdolności do pozostania realnymi partnerami".
Zgodnie z nowelizacją ustawy o IPN, która w piątek trafiła do prezydenta, każdy kto publicznie i wbrew faktom przypisuje polskiemu narodowi lub państwu polskiemu odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za zbrodnie popełnione przez III Rzeszę Niemiecką lub inne zbrodnie przeciwko ludzkości, pokojowi i zbrodnie wojenne - będzie podlegał karze grzywny lub pozbawienia wolności do lat trzech. Taka sama kara grozi za "rażące pomniejszanie odpowiedzialności rzeczywistych sprawców tych zbrodni".
W odpowiedzi na wniosek Scheuring-Wielgus, marszałek Sejmu poinformował, że ta kwestia była już omawiana na Konwencie Seniorów. "Ponieważ nie było jednogłośnej opinii w tej sprawie, w związku z tym nie zdecydowałem się wycofać tego punktu z porządku dziennego" - powiedział Kuchciński.
Natomiast - jak wskazał - "umówiliśmy się, że zasięgnę opinii u prezydenta i przeanalizujemy proces pracy nad projektem ustawy (...), czy zdążymy do 17 marca". "Do godz. 14. mam mieć odpowiedź od pana prezydenta" - dodał marszałek Sejmu.
"Jeżeli te konsultacje (...) zostaną sfinalizowane, to wówczas - jeżeli będzie propozycja zdjęcia (punktu) z porządku dziennego, zwołam Konwent Seniorów i poproszę o (jego) zdjęcie" - zapowiedział Kuchciński.
Kuchciński poprosił posłankę Nowoczesnej o wycofanie jej wniosku; Scheuring-Wielgus przystała na prośbę marszałka Sejmu.
Zgodnie z harmonogramem w środę Sejm ma rozpatrzeć prezydencki projekt ustawy o ustanowieniu dnia 17 marca Narodowym Dniem Pamięci Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej, jako święta państwowego. Według uzasadnienia do projektu, ustanowienie takiego dnia jest "wyrazem hołdu dla wszystkich, także nieznanych z imienia i nazwiska, obywateli RP, którzy przeciwstawili się terrorowi niemieckich nazistów, z narażeniem życia własnego i swoich bliskich udzielając pomocy prześladowanym bliźnim". "Dzisiaj suwerenna Polska, chcąc uczcić pamięć milionów ofiar Zagłady i rodaków, którzy spieszyli im na ratunek, czuje się zobowiązana do strzeżenia prawdy o tym, co zdarzyło się podczas okupacji naszego kraju przez hitlerowską III Rzeszę" - czytamy.
"Zagłada zgotowana Żydom przez nazistowskie Niemcy i heroizm naszych rodaków ratujących żydowskich współobywateli stanowią bardzo ważny element historii narodu polskiego. Te tragiczne, wspólne doświadczenia łączą Polaków i Żydów. Dlatego dla naszej wspólnej polsko-żydowskiej przyszłości, opartej na braterstwie i solidarności, zasadniczą wagę ma prawda i pamięć o nich. Na dzisiejszym pokoleniu spoczywa niezwykle odpowiedzialne zadanie upowszechniania rzetelnej wiedzy o tamtych wydarzeniach i ukazywania światu zapomnianych bohaterów II wojny światowej, którzy w godzinie ostatecznej próby nie zawahali się podjąć największego ryzyka dla ocalenia bliźnich" - głosi uzasadnienie do projektu.
autor: Anna Tustanowska
amt/ mrr/