Afisze teatralne, scenariusze, projekty scenografii i kostiumów, a także fotografie znajdą się w cyfrowym archiwum, które stworzy Teatr Dramatycznym. im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Archiwum ma być udostępnione do końca roku.
To sposób na uczczenie przypadającej w tym roku 80. rocznicy wybudowania siedziby Teatru Miejskiego w Białymstoku, obecnie Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku - powiedziała PAP Martyna Zaniewska z białostockiego teatru. "Także przypadająca w tym roku 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości, a także trwający Europejski Rok Dziedzictwa Kulturowego wydały nam się doskonałą okazją do upamiętnienia historii białostockiego teatru i przedwojennych inicjatorów powstania tego miejsca, którzy wydają nam się dziś być nieco zapomniani" - dodała.
Za rok powstania Teatru Dramatycznego w Białymstoku uznaje się 1944, kiedy powołano wojewódzki teatr, jednak działał już w latach 20. ubiegłego wieku jako teatr miejski. Jak powiedziała Zaniewska, plany budowy w Białymstoku teatru sięgają XIX wieku, jednak dopiero w latach 20. przyniósł konkretne działania, które doprowadziły do powstania profesjonalnej sceny teatralnej. Budowa budynku została zainicjowana przez samych mieszkańców miasta, a inwestycję wsparły ówczesne władze miejskie i wojewódzkie, w 1938 roku ukończono inwestycję, a instytucja zyskała nazwę Teatru Miejskiego im. Józefa Piłsudskiego. Jednym z dyrektorów placówki był Aleksander Węgierko, który po śmierci stał się patronem teatru.
"Nie chcemy skupiać się na organizacji jubileuszowej gali, lecz zrealizować projekt, który pozostanie na dłużej. Stąd właśnie zrodził się pomysł stworzenia cyfrowego archiwum" - mówiła.
W archiwum artystycznym instytucji znajduje się obecnie ponad 600 kompletów materiałów dotyczących spektakli, które od 1944 roku były prezentowane na teatralnych scenach oraz poza siedzibą teatru. To m.in. afisze teatralne, zapowiedzi oraz recenzje z prasy, scenariusze, projekty scenografii i kostiumów, a także zdjęcia.
Zdaniem Zaniewskiej kolekcja ta stanowi niezwykle ważne i ciekawe źródło wiedzy o historii białostockiego teatru i lokalnej kultury. "Zależy nam na tym, aby wydobyć i zdigitalizować także materiały, które dotyczą przedwojennej historii teatru, a także tego, co działo się w nim w trakcie wojny" - dodała.
Teatr chce stworzyć cyfrowe archiwum do końca roku; zdigitalizowane materiały będą dostępne dla wszystkich na specjalnej stronie internetowej. Projekt będzie realizowany dzięki dotacji przyznanej z resortu kultury.
W teatrze od początku jego istnienia wystawiono ponad 600 premier. Wśród aktorów, którzy grali na jego deskach należy wymienić m.in. Halinę Kossobudzką, Czesława Wołłejko, Seweryna Butryma czy Tolę Mankiewiczównę.
Kilka lat temu miał miejsce spór o patrona teatru, któremu zarzucano, że służył sowietom i na wniosek Związku Piłsudczyków władze województwa zdecydowały, by teatrowi nadać imię Józefa Piłsudskiego. Jednak kilka miesięcy później sejmik województwa podjął uchwałę, że teatr "nosi imię Aleksandra Węgierki i mieści się w Domu Ludowym im. Józefa Piłsudskiego". Także w ubiegłym roku radni z klubu PiS chcieli, aby znieść patrona, jednak zarząd województwa podlaskiego powołując się na opinią IPN, pozostawił Węgierkę patronem teatru.(PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ agz/
