Projekt "Amplifikacja Natury". Źródło: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Pierwsze reakcje publiczności po obejrzeniu Pawilonu Polskiego na 16. Międzynarodowej Wystawy Architektury w Wenecji były entuzjastyczne - powiedziała podczas wtorkowej konferencji w Zachęcie Małgorzata Kuciewicz z grupy CENTRALA, współtworzącej polską ekspozycję.
"Nie ma jeszcze oficjalnych recenzji, ale już można powiedzieć, że od 26 maja, czyli momentu otwarcia wystawy w Pawilonie Polskim nasz projekt +Amplifikacja Natury+ spotkał się z wręcz entuzjastycznym przyjęciem" - powiedziała PAP Małgorzata Kuciewicz z warszawskiego studia architektoniczno-badawczego CENTRALA, które było współtwórcą ekspozycji na La Biennale di Venezia. "Szczególną sympatię wzbudzał fakt, że widzowie mieli możliwość interakcji z niektórymi wystawowymi obiektami, a że jednym z głównych +żywiołów+ instalacji Izy Tarasiewicz jest woda, widać było, że widzowie mieli autentyczną przyjemność" - wyjaśniła.
Idea projektu Amplifikacja natury, według którego została ukształtowana przestrzeń wystawowa Polskiego Pawilonu, polega na tym, że architektura jest częścią procesów zachodzących w naturze. Według twórców wystawy — kuratorki Anny Ptak i architektów Małgorzaty Kuciewicz i Simone De Iacobisa z grupy CENTRALA — architektura nie służy tylko ochronie przed naturą, ale jest integralnie związana z takimi zjawiskami występującymi w przyrodzie jak grawitacja, krążenie wody czy cykl dnia i nocy.
Anna Ptak podkreśliła, że "człowiek, który buduje dom i +zamyka się w architekturze+ jest pozbawiony pewnych doświadczeń, zmysłowych odczuć i emocji wynikających z bezpośredniego kontaktu z naturą. Instalacja, która stanęła w centrum Pawilonu Polskiego na terenie Giardini della Biennale, dzieło architektów i rzeźbiarki wykorzystuje np. zjawisko wyporności oraz wodę jako nośnik informacji".
Uczestnicząca w pracach CENTRALI rzeźbiarka Iza Tarasewicz zaprezentowała instalacje, które m.in. pokazują siedem rodzajów deszczu, występujących w Polsce. "Instalacja Pawilon deszczu jest złożona m.in. ze sfotografowanych w powiększeniu kropli deszczu. Fotogramy przedstawione są w formie wiązek przypominających strugi deszczu. Iza Tarasiewicz, autorka instalacji, pokazuje takie deszcze, jak: ulewa, trzaskawica, dżdża, pluchota, kapanina, siekawica i sieczka" - opisywała instalację Kuciewicz.
Efektem pracy Tarasiewicz jest także pokazane w Pawilonie Polskim odwzorowanie rzeźby terenu - formy ukształtowanej na wzór skarpy warszawskiej, wyrzeźbionej przez pra-Wisłę i wody polodowcowe. Rzeźba jako odlew i odcisk pełni funkcję ekspozycyjną. Wypełniona wodą niecka wraz z unoszącymi się na wodzie modelami architektonicznymi pozwala zwiedzającym wchodzić w interakcje.
"Temat wystawy +Amplifikacje natury+ był dla nas sposobem interpretacji głównego hasła Biennale, +Freespace+. Pokazujemy, że architektura ma +otwarty+, a nie zamknięty, ochronny charakter. Klasyczne pojęcie architektury zakłada, że pozostaje ona w opozycji do natury, ma chronić człowieka przed naturą i jej zjawiskami" – powiedziała w rozmowie z PAP Anna Ptak. "Dlatego akcentujemy w naszym projekcie rolę natury, postrzeganej jako proces, a nie tylko krajobraz, w którym architektura funkcjonuje" – dodała.
Uczestnicząca w konferencji Agnieszka Komar-Morawska z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - juror konkursu, które wybrało "Amplifikację natury" jako najlepszy kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim - zaznaczyła, że w związku z setną rocznicą odzyskania niepodległości, warto przypomnieć historię Polskiego Pawilonu w Wenecji. "Polska uczestniczy w Międzynarodowej Wystawie Sztuki od roku 1932. Budowa Pawilonu została sfinansowana przez rząd polski II Rzeczypospolitej i do dziś jest on własnością rządu polskiego. Nie wszystkie biorące udział w Biennale państwa mają swoje osobne pawilony" - dodała.
Na przemian z Międzynarodową Wystawą Sztuki w Wenecji odbywa się od 1980 r. Międzynarodowa Wystawa Architektury. Ukazuje ona najważniejsze światowe dokonania, projekty i koncepcje w tej dziedzinie. Polskie prezentacje w Wenecji były wielokrotnie doceniane przez międzynarodowe jury, w tym — w 2008 r. — najwyższą nagrodą, czyli Złotym Lwem za wystawę "Hotel Polonia. Afterlife of Buildings"; oraz wyróżnieniem specjalnym w 2012 r. za projekt "Pawilon dźwięków", pokazujący integrację architektury z dźwiękiem (Making the walls quake as if they were dilating with the secret knowledge of great power).
Prezentacji w Pawilonie Polskim towarzyszy książka "Amplifikacja natury. Wyobraźnia przestrzenna architektury w epoce antropocenu" pod redakcją Anny Ptak, według projektu Krzysztofa Pydy.
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki jest opiekunem Pawilonu Polskiego i organizatorem wystaw na Biennale Sztuki i Biennale Architektury w Wenecji. 16. Międzynarodowa Wystawa Architektury – La Biennale di Venezia będzie trwała do 25 listopada 2018 r. (PAP)
autor: Anna Bernat
abe/ pat/
