20 działaczy opozycji antykomunistycznej lat 1956-1989 otrzymało w poniedziałek w krakowskim IPN Krzyże Wolności i Solidarności. Znaczną grupę wyróżnionych przez prezydenta RP stanowią działacze związani z duszpasterstwem w nowohuckich Mistrzejowicach. Fot. PAP/J. Bednarczyk
20 działaczy opozycji antykomunistycznej lat 1956-1989 otrzymało w poniedziałek w krakowskim IPN Krzyże Wolności i Solidarności. Znaczną grupę wyróżnionych przez prezydenta RP stanowią działacze związani z duszpasterstwem w nowohuckich Mistrzejowicach.
Odznaczenia przyznano za „zasługi na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w PRL”.
Krzyże przekazał dyrektor oddziału IPN w Krakowie Filip Musiał. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że największą grupę wśród odznaczonych stanowią działacze związani z duszpasterstwem ludzi pracy w Mistrzejowicach, a ceremonia odbywa się w rocznicę wyborów 4 czerwca 1989 r., gdy rozpoczynał się kolejny etap drogi Polaków do wolności oraz w roku stulecia odzyskania przez Rzeczpospolitą niepodległości.
W imieniu odznaczonych podziękowania złożył Kazimierz Cholewa, współorganizator struktur NSZZ Solidarność w krakowskim handlu i usługach, obecnie prezes Towarzystwa Parku im. H. Jordana.
Uroczystość zakończyła recytacja wierszy w wykonaniu aktora Teatru Ludowego Piotra Piechy. Publiczność wysłuchała poezji stanu wojennego, a także wierszy zwracających uwagę na opozycję w krakowskiej Nowej Hucie - szczególnie na postać Bogdana Włosika, który w wieku 20 lat, 13 października 1982 r., został zastrzelony przez funkcjonariusza SB podczas demonstracji w Nowej Hucie.
Wyróżnieni w poniedziałek działali przede wszystkim w Małopolsce, wielu na terenie Nowej Huty w Krakowie. Nagrodzeni to: ks. Jan Bielański, Kazimierz Cholewa, Andrzej Karol Gancarczyk, Jan Jarczyk, Zdzisława Maria Jurczak, Czesław Paweł Kołodziejczyk, Halina Korzyniec, Grzegorz Jerzy Kowalski, Grzegorz Jerzy Kowalski, Józef Antoni Misiek, Krzysztof Aleksander Ogorzałek, Edward Postawa, Jan Władysław Rokita, Janina Smaza, Franciszek Soboń, Andrzej Karol Stawiarski, Czesław Stanisław Szewczuk, Waleria Maria Tumanik-Banasik, Marcin Zaczek. Pośmiertnie Krzyże otrzymali Maria Indyk (1950-2006) i Kazimierz Rembilas (1943-2004).
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 r. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez prezydenta RP, na wniosek prezesa IPN. Pierwowzorem Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z czasów II RP.(PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ itm/
