Główną postacią opery "ahat ili - Siostra bogów" jest człowiek - służąca bogini Inanny - powiedział PAP kompozytor Aleksander Nowak, autor muzyki do libretta, które napisała - na podstawie swojej książki "Anna In w grobowcach świata" - Olga Tokarczuk.
Punktem wyjścia była książka "Anna In w grobowcach świata" Olgi Tokarczuk wydana w 2006 r. "Prawie wszystkie postaci, które występują w książce, występują też w operze" - wyjaśnił Nowak.
Zwrócił uwagę, że "o ile w książce główną postacią można nazwać Annę In, czyli boginię Inannę, to w +ahat ili+ główną postacią jest człowiek - służąca bogini".
Widzowie będą mogli śledzić na scenie zmianę, jaką przejdzie główna bohaterka - "od ślepego zaufania bogom i wiary w to, że sama może w boskim świecie uczestniczyć, przez arogancję i próbę ingerencji, po zimny prysznic, kiedy się okazuje, że chcąc się mieszać w sprawy boskie, musi ponieść poważne konsekwencje" - wyjaśnił w rozmowie z PAP Nowak.
"Ważne jest też to, że świat ludzki jest światem, który da się racjonalnie zrozumieć, a świat bogów w tym micie i książce jest światem niezrozumiałym. Motywacje działań boskich są silne, ale niejasne, a próba ich zrozumienia skazuje człowieka na porażkę" - podkreślił.
"W warstwie muzycznej nie będzie oczywistego rozróżnienia między tymi dwoma światami, ale każda postać będzie nieco inaczej muzycznie zilustrowana" - powiedział kompozytor.
"Wykorzystałem elementy motywów przewodnich, ale nie do końca ściśle i konsekwentnie prowadzone. Niekoniecznie same postaci, ale raczej wątki tematyczne historii mają odpowiadające im motywy muzyczne" - dodał.
Nowak wyjaśnił, że muzyka została stworzona przy użyciu współczesnych środków wyrazu. Jedynym oczywistym archaizmem będzie cytat z hymnu uważanego za najstarszą zachowaną melodię - utworu pochodzącego z ok. 1400 roku p.n.e., zanotowanego na kamiennych tabliczkach, znalezionego w latach 50. XX wieku w ruinach starożytnego miasta-państwa Ugarit na terenie obecnej Syrii. "Jeśli miałbym opisać mój język muzyczny, to powiedziałbym, że jest rodzajem szerokiego eklektyzmu, mam nadzieję, że w jakiś sposób spójnego" - powiedział PAP Nowak.
Libretto napisane przez Olgę Tokarczuk w języku polskim zostało przetłumaczone na kilka języków. W operze postaci ludzkie będą posługiwać się współczesnym językiem angielskim, natomiast postaci boskie i demoniczne będą śpiewać w wybranych językach dawnych – akadyjskim, łacińskim, starogreckim, prasłowiańskim oraz azteckim.
Książka "Anna In w grobowcach świata" powstała w wyniku zainteresowania Olgi Tokarczuk mitem o bogini sumeryjskiej Inannie.
"Sięgnęłam do jednego z najstarszych mitów ludzkości. Jego bohaterką jest sumeryjska bogini Inanna, córka boga i bogini księżyca, władczyni miasta Uruk, bogini miłości i wojny. Kojarzono ją z planetą Wenus i czczono pod postacią wieczornej i porannej gwiazdy. Z jednej strony, jako patronka miłości cielesnej, kojarzona była ze wszystkimi aspektami prokreacji; z drugiej, jako gwałtowna i zmienna bogini wojny — z dążeniem do powiększania władzy swojego ludu" - napisała Tokarczuk w posłowiu do swojej powieści.
"Jest to najstarsza ze znanych narracji mitologicznych o bogu, który regularnie umiera, lecz po jakimś czasie powraca do życia.(...)Zstąpienie do piekieł, w podziemną krainę mroku, do świata umarłych, było motywem mitologii i folkloru wszystkich późniejszych ludów" - dodała.
Światowa premiera opery "ahat ili - Siostra bogów" odbędzie się 16 września na festiwalu Sacrum Profanum w Krakowie.(PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/ pat/
