Blisko 400 materiałów archiwalnych związanych z powstaniem wielkopolskim udało się zgromadzić organizatorom społecznej zbiórki pamiątek „Akcja: Powstanie”. Przekazane rzeczy zostaną zdigitalizowane i zaprezentowane w sieci oraz na wystawie plenerowej.
"Akcja: Powstanie" została pomyślana jako społeczna zbiórka pamiątek, które opowiadają osobiste, rodzinne historie powstańców wielkopolskich. Wydawnictwo Miejskie Posnania poinformowało o zakończeniu przedsięwzięcia prowadzonego przez działającą w ramach wydawnictwa Pracownię Digitalizacyjną CYRYL. Efekty zbiórki zaprezentowane zostaną w grudniu; posiadacze najciekawszych pamiątek otrzymają nagrody.
Jak podała w imieniu wydawnictwa Paulina Fatalska, od marca do maja udało się zebrać blisko 400 materiałów archiwalnych. Przekazane organizatorom akcji przedmioty to głównie fotografie, odznaczenia i książeczki wojskowe. Po digitalizacji rodzinnych pamiątek, wracają one do właścicieli.
"Setna rocznica powstania wielkopolskiego zmobilizowała wiele rodzin do podzielenia się cennymi i bliskimi sercu pamiątkami po swoich najbliższych – powstańcach, często niewymienionych wcześniej w żadnych spisach. Akcja nie ograniczyła się tylko do samego powstania, ale związana była również z I wojną światową i wojną polsko-bolszewicką, gdyż z wcielonych do armii niemieckiej Polaków wywodzili się przyszli powstańcy, a w wojnie z bolszewikami brały udział zaprawione już w boju i dobrze zorganizowane wielkopolskie jednostki" - podali organizatorzy przedsięwzięcia.
Zbiórka prowadzona była w siedzibie wydawnictwa w Poznaniu oraz w innych 11 wielkopolskich miastach. W ciągu najbliższych miesięcy Pracownia Digitalizacyjna CYRYL będzie zajmowała się opracowaniem cyfrowej kolekcji powstańczej.
W grudniu najciekawsze pamiątki zostaną zaprezentowane na wielkoformatowej wystawie plenerowej w centrum Poznania, której towarzyszyć będzie katalog. W 2019 r. wystawa odwiedzi również inne wielkopolskie miasta uczestniczące w akcji.
Wszystkie zebrane przedmioty, które rodziny powstańców przechowały i ocaliły od utraty, będzie można zobaczyć od grudnia w wirtualnym muzeum historii Poznania CYRYL na stronie cyryl.poznan.pl.
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk powstańczych, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica. Do połowy stycznia wyzwolono większą część Wielkopolski.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany pomiędzy Niemcami a państwami ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła - z wyjątkiem skrawków - prawie cała Wielkopolska. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ pat/