Wprowadzenie dla mediów publicznych karty powinności misyjnych przewiduje nowela ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych, którą we wtorek poparła - bez poprawek - senacka Komisja Kultury i Środków Przekazu.
Nowela doprecyzowuje definicję misji publicznej jednostek publicznej radiofonii i telewizji oraz katalog zadań misyjnych. Zadania nadawców publicznych, wynikające z misji publicznej, uzupełniono m.in. o działalność w internecie i technologiach cyfrowych. Celem nowych przepisów jest dostosowanie polskiego prawa do stanowiska Komisji Europejskiej z maja 2011 r. nakazującego maksymalne sprecyzowanie misji publicznej mediów oraz ograniczenie pomocy państwa dla mediów publicznych.
Zgodnie z nowelą uszczegółowienie zadań misyjnych byłoby dokonywane w karcie powinności. "Byłaby ona ustalana w drodze porozumienia zawieranego przez każdą spółkę publicznej radiofonii i telewizji z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji. Karta powinności, zawierana na okres 5 lat, określałaby zasady realizacji misji publicznej, a także szczegółowy zakres powinności wynikający z misji. Karta powinności określać będzie m.in. jakie usługi mogą być tworzone przez nadawców publicznych i jak realizowane mają być poszczególne zadania misyjne" - mówił w czerwcu na posiedzeniu komisji kultury wiceszef MKiDN Paweł Lewandowski.
Lewandowski wyjaśnił wówczas, że dzięki wyposażeniu KRRiT w nowe instrumenty prawne, wzmocni się jej nadzór nad działalnością jednostek publicznej radiofonii i telewizji. "Będzie ona miała prawo wydawać zalecenia, karać, żądać sprawozdań, planów naprawczych" - powiedział.
Proponowane przepisy zakładają, że projekt karty powinności na najbliższy rok nadawcy będą przekazywać KRRiT do końca kwietnia, a jego ostateczna wersja ma zostać uzgodniona i opublikowana do końca listopada. Na postawie tych planów KRRiT będzie przekazywać nadawcom środki z abonamentu radiowo-telewizyjnego. W projekcie zapisano, że środki te nie będą mogły być wyższe niż koszt netto misji publicznej, czyli nakłady poniesione na projekty realizowane w ramach tej misji pomniejszone o wpływy z tych projektów (np. przychody reklamowe).
Zgodnie z nowelą nadawcy publiczni będą mieć prawo do zachowania maksymalnie 10 proc. środków od KRRiT, jeśli przy realizacji projektów w ramach misji publicznej poniosą niższe od planowanych koszty netto. Większe nadwyżki będą musieli zwracać regulatorowi.
Nowela przewiduje też stworzenie procedury tzw. uprzedniej oceny przewidywanych istotnych usług medialnych, które będą mogły być finansowane ze środków publicznych. Każda istotna nowa usługa nadawcy publicznego, po konsultacjach społecznych, oceniana byłaby przez organ nadzorujący nadawców pod kątem jej wartości publicznej i wpływu na rynek. Organ nadzorujący będzie decydował o możliwości stworzenia nowej usługi i finansowania jej ze środków publicznych.
Nowelizacja reguluje również zasady nadzoru nad jakością realizacji misji publicznej, m.in. przez doprecyzowanie obowiązków sprawozdawczych nadawców i poszerzenie kompetencji nadzorczych nad nadawcami. W projekcie wprowadzono także możliwość wydawania wiążących zaleceń dotyczących realizacji misji, a w przypadku, gdy nie byłyby one realizowane – nakładania kar finansowych na osoby zarządzające działalnością nadawców.
Znowelizowana ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2019 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących sprawozdań, które zaczną obowiązywać 1 stycznia 2020 r.(PAP)
oloz/ pat/