Oratorium „Cud niedokonany, czyli Wielki Odpust w Kalwarii Pacławskiej’39” rozpocznie w sobotni wieczór w Rzeszowie 1. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Trans/Misje. W imprezie wystąpią artyści z Polski, Słowacji, Czech, Węgier, Ukrainy i Litwy.
Tegoroczna, pierwsza edycja festiwalu nosi tytuł "1918. Koniec i początek" - nieprzypadkowo, bo zdaniem organizatorów rok bieżący jest znaczący dla państw Europy Środkowej i Wschodniej jako setna rocznica ustanowienia nowego porządku w tej części kontynentu.
W ramach festiwalu przewidziano łącznie 40 wydarzeń w Rzeszowie i Łańcucie - spektakli, widowisk plenerowych, filmów, wystaw i koncertów. Wystąpią artyści z Polski, Słowacji, Czech, Węgier, Ukrainy i Litwy. Impreza potrwa do 31 sierpnia.
Jej organizatorami są Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie oraz teatry państw Grupy Wyszehradzkiej oraz Ukrainy i Litwy. Partnerem honorowym jest Muzeum-Zamek w Łańcucie.
Na uroczystą inaugurację przewidziano oratorium "Cud niedokonany, czyli Wielki Odpust w Kalwarii Pacławskiej’39" z muzyką Sławomira Kupczaka. Libretto napisał Szymon Bogacz w oparciu o historię własnej babci, która jako nastoletnia dziewczyna wybrała się pieszo ze swojej wsi, leżącej obecnie na terenie Ukrainy, do Sanktuarium Matki Bożej Kalwaryjskiej w Kalwarii Pacławskiej koło Przemyśla.
"Jej wrażenia z tamtego czasu, opisy nieistniejącego już świata, kulturowego tygla, gdzie Polacy, Ukraińcy, Bojkowie i przedstawiciele wielu innych nacji spotykali się ze sobą na ogromnym odpuście Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, wydały mi się idealne do stworzenia wielkiego oratorium. Bo w połączeniu tekstu dramatycznego i muzyki oratoryjnej najlepiej odbija się klimat tamtego czasu, ostatnich dni II Rzeczpospolitej, nieuchronnego jej końca i zbliżającej się największej pożogi XX wieku" – wyjaśnił autor libretta.
W koncercie inauguracyjnym na scenie Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie wystąpią soliści Naira Ayvazyan i Michał Sławecki, Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie, całością dyrygować będzie Łukasz Wódecki. Będzie to prapremierowe wykonanie oratorium, przygotowanego na zlecenie rzeszowskiego teatru specjalnie na festiwal.
Wieczorny koncert poprzedzi spektakl taneczny "Koniec, początek – soma" w sali industrialnej jednej z galerii handlowych w Rzeszowie, a także otwarcie wystawy "Sztuka walcząca" w Łańcucie i panel dyskusyjny "Historia i kultura jako źródła kształtowania tożsamości narodowej".
W programie tegorocznej odsłony festiwalu znajdą się także inne prapremierowe dzieła przygotowane polskich twórców specjalnie na "Trans/Misje". Będą to widowiska plenerowe "Diabeł Łańcucki" i "Kwiat paproci" oraz spektakl "Lwów nie oddamy!".
Natomiast wśród propozycji teatrów zagranicznych znajdą się przedstawienia, doskonale przyjęte przez lokalną publiczność. Będzie to m.in. czeski spektakl "Audiencja" według jednoaktówki Vaclava Havla, ukraińska "Kateryna", a także opera Georga Friedricha Haendla "Acis i Galatea" w wykonaniu teatru z Węgier.
Z kolei na wystawach będzie można obejrzeć prace malarskie adeptów Studia Plastycznego z litewskich Trok oraz prace Josefa Nadja, urodzonego w węgierskiej enklawie w Serbii francuskiego tancerza, choreografa i fotografa.
W czasie projekcji filmowych publiczność będzie mogła obejrzeć cykl "Projekcje wolności", prezentujący współczesne filmy poświęcone narodowej tożsamości i drodze do wolności poszczególnych krajów.
W ramach festiwalu odbywać się będą także spotkania i rozmowy z pisarzami, artystami i zagranicznymi gośćmi oraz spektakle dla najmłodszych widzów. W przestrzeni miasta i w klubie festiwalowym każdego dnia będzie można posłuchać jazzu, folku, hip-hopu, klasyki i standardów muzyki rozrywkowej.
Festiwal będzie odbywał się cyklicznie. Kolejne edycje mają gościć naprzemiennie u pozostałych partnerów-organizatorów.
Jak podkreślił dyrektor Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie Jan Nowara, pomysłodawca przedsięwzięcia, głównym założeniem "Trans/Misji" jest interdyscyplinarność w sferze sztuki, przenikanie się teatru, muzyki, tańca, malarstwa, fotografii, filmu.
Nowara zauważył, że "w czasie festiwalu w jednym miejscu spotkają się artyści i kultury europejskiego pogranicza, a położenie geograficzne, które łączy wszystkich partnerów projektu, sprzyja wzajemnemu przenikaniu doświadczeń".
Festiwal otrzymał dofinansowanie m.in. z resortu kultury i województwa podkarpackiego. Patronatem objął imprezę prezydent RP Andrzej Duda.(PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ wj/