W dniach 16-18 marca pod hasłem "Europa obywatelska. Rola i miejsce chrześcijan" odbędzie się IX Zjazd Gnieźnieński. Trzydniowe wydarzenie będzie poświęcone roli religii w społeczeństwie obywatelskim współczesnej Europy. Na piątkowej konferencji prasowej w Warszawie organizatorzy podkreślali, że Zjazd Gnieźnieński jest największym ekumenicznym i międzyreligijnym spotkaniem w Europie Środkowo-Wschodniej.
Obrady Zjazdu poświęcone będą m.in. możliwościom lobbingu chrześcijańskiego w UE, pamięci europejskiej, działalności organizacji charytatywnych, współpracy polsko-niemieckiej i odpowiedzialności Europejczyków za resztę świata.
Zjazd organizują: Forum Świętego Wojciecha, Fundacja Świętego Wojciecha, Katolicka Agencja Informacyjna, Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie, Laboratorium "Więzi", Stowarzyszenie Pokoju i Pojednania "Effatha" i Pallotyńska Fundacja Misyjna.
Jak podkreślił przewodniczący Zjazdu prymas senior abp Henryk Muszyński, obecnie obserwujemy "bardzo wyraźny rozziew pomiędzy Europą polityków a Europą obywateli, pomiędzy oczekiwaniami z jednej strony i drugiej strony". "Ten rozziew jest ogromny. I wbrew pozorom jest to w pierwszym rzędzie temat etyczny, moralny, a dopiero potem społeczny, polityczny i ekonomiczny. Jest odpowiedzialność za społeczeństwo, za życie społeczne i jest takim pojęciem korelatywnym do ogólności" - podkreślił hierarcha.
W ocenie abpa Muszyńskiego, pojęcie wolności jest dzisiaj bardzo spłaszczone u wielu ludzi. "To, co obserwujemy, np. w kontekście dyskusji na temat ACTA utwierdza w przekonaniu, że jest to temat bardzo potrzebny, bo przecież odpowiedzialność za wolność, którą się cieszymy, jest odpowiedzialnością wszystkich ludzi. I obawiam się, że dla wielu ludzi ta wolność jest po prostu wyrazem tego, co nazywamy swawolą, czy tego, że mogę robić wszystko" - powiedział abp Muszyński.
Jak podkreślił, wymaga to prawnego uregulowania, ale w pierwszym rzędzie jest to problem etyczny i moralny. "I w tej kwestii potrzeba jest harmonijnego współdziałania Kościołów i nie tylko Kościołów, ale wszystkich instytucji religijnych z władzami społecznymi i politycznymi, żeby ludzi przekonać o tym, że społeczeństwo, to jest w pierwszym rzędzie sprawa nas wszystkich. A potem w odpowiedzi na to należy podejmować działania ustawodawcze i polityczne, ale wszystkie te działania muszą być ze sobą skorelowane" - uważa abp Muszyński.
Według inicjatorów wydarzenia, proces integracji europejskiej cierpi na niedostateczne zaangażowanie obywateli. Ich zdaniem instytucje Unii Europejskiej alienują się i oddalają od tych, którym mają służyć, a obywatele nie utożsamiają się z biurokratycznymi strukturami. Odpowiedzią na kryzys ma być zaangażowanie religii w procesy demokratyczne.
Do udziału w debatach inicjatorzy Zjazdu zaprosili specjalistów z całej Europy, przywódców religijnych, polityków, ludzi kultury, socjologów, ekonomistów, praktyków i działaczy społecznych. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. prezydent Bronisław Komorowski, b. przewodniczący PE Jerzy Buzek, prezydent Chorwacji Ivo Josipović i b. premier Słowacji Jan Carnogursky.
Zjazdowi towarzyszyć będą Targi Inicjatyw Obywatelskich, które mają umożliwić prezentację obywatelskich organizacji religijnych. Podobnie jak w poprzednich latach, dzięki współpracy z Polską Radą Ekumeniczną Zjazd Gnieźnieński będzie miał trzech kapelanów, reprezentujących główne nurty chrześcijaństwa: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm.
W marcu 1000 roku do Gniezna, do grobu św. Wojciecha, przybył cesarz Otton III. Zjazd ten i spotkanie cesarza z Bolesławem Chrobrym były znakiem przyjęcia Polski do grona państw europejskich.
Tradycję organizowania Zjazdów Gnieźnieńskich jako ważnych wydarzeń w dziedzinie duchowej i politycznej na skalę europejską kontynuował abp Henryk Muszyński. W 1997 roku, w tysięczną rocznicę śmierci św. Wojciecha, odbył się II Zjazd Gnieźnieński z udziałem Jana Pawła II i siedmiu prezydentów Europy Środkowej i Wschodniej. III Zjazd Gnieźnieński miał miejsce w 2000 roku z okazji jubileuszu chrześcijaństwa i odbył się z udziałem pięciu prezydentów europejskich państw. Kolejne spotkania miały miejsce w 2003, 2004, 2005, 2008 i 2010 roku. (PAP)
skz/ bno/ jra/
