Henryk Bieniewski, nestor polskich krytyków teatralnych, powstaniec warszawski, jeden z twórców świetności polskiego Teatru Telewizji, redaktor naczelny dwutygodnika „Teatr”, organizator i uczestnik życia teatralnego w Polsce zmarł 24 września w Warszawie.
O śmierci Bieniewskiego poinformowała we wtorek na swojej stronie polska sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych (AICT), którego zmarły był honorowym członkiem. "Pożegnanie zasłużonego dla polskiej kultury wydawcy, tłumacza i redaktora odbędzie w stołecznym Kościele św. Krzyża 1 października o godzinie 13.00" - podano w komunikacie.
Henryk Bieniewski urodził się 21 kwietnia 1925 r. w Warszawie. Jego ojciec pochodził z drobnej szlachty kresowej, przed rewolucją studiował na Politechnice w Kijowie, w dwudziestoleciu międzywojennym pracował w Ministerstwie Spraw Wojskowych, rozstrzelany został przez Niemców w czasie Powstania Warszawskiego. Matka, z pochodzenia Rosjanka, wywodziła się z rodziny kolejarskiej, z wykształcenia była lekarką.
Z domu rodzinnego Bieniewski wyniósł zamiłowanie do literatury, śpiewu i muzyki. Szkołę średnią skończył w Warszawie podczas okupacji niemieckiej na tajnych kompletach, maturę zdał w 1943 r. Od 1941 r. był członkiem Związkiem Walki Zbrojnej, a następnie Narodowej Organizacji Wojskowej, żołnierzem Armii Krajowej. W sierpniu 1944 r. wziął udział w Powstaniu Warszawskim. Walczył w Śródmieściu i na Przyczółku Czerniakowskim, skąd w nocy z 23 na 24 września 1944 r. przepłynął przez Wisłę na praską stronę.
5 października 1945 r. ujawnił się przed Komisją Likwidacyjną Byłej Armii Krajowej Obszaru Centralnego; następnie podejmując rozmaite prace zarobkowe - grał w teatrze marionetek, był korektorem w "Expresie Poznańskim", pracował w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy - ukończył polonistykę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1953-63 pracował w Redakcji Polskiej Literatury Współczesnej w Państwowym Instytucie Wydawniczym. Zainicjował w nim Redakcję Teatralną, którą następnie prowadził. Wydał m.in. serię monografii aktorskich (tzw. biała seria) i almanachów teatralnych, przyczynił się do wydania szeregu wspomnień aktorskich i książek o teatrze. Od 1968 do 1975 r. kierował Naczelną Redakcją Programów Teatralnych w Komitecie ds. Radia i Telewizji, angażując się w rozwój Teatru Telewizji. Dwukrotnie (w latach 1963-68 i 1981-85) był dyrektorem Departamentu Teatru w Ministerstwie Kultury i Sztuki.
W latach 1975-81 był redaktorem naczelnym dwutygodnika "Teatr", od 1985 do 1988 r komentatorem teatralnym IV Programu Polskiego Radia, autorem m.in. cyklu felietonów pt. "Fotel w czwartym rzędzie". Był członkiem Klubu Krytyki Teatralnej Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.
Napisał wspomnienia "Z deszczu pod rynnę" (Warszawa 2001) i szkice o wielkich aktorach współczesnych "Sto twarzy aktora" (Kielce 2004), "Teatr Telewizji i jego artyści" (2010), przełożył z języka rosyjskiego m.in. tom pism Jewgienija Wachtangowa "Poszukiwania", wydany w cyklu "Teorie współczesnego teatru" pod redakcją Konstantego Puzyny (Warszawa 1967).
W 1986 r. otrzymał Nagrodę im. Henryka Csato w dziedzinie publicystyki. W 1996 r. został uhonorowany odznaką Zasłużony Działacz Kultury; był również odznaczony Warszawskim Krzyżem Powstańczym. (PAP)
autorka: Daria Porycka
dap/ pat/aszw/