Kończą się prace przy budowie ogrodzenia zabytkowego, nieczynnego od I wojny światowej, cmentarza muzułmańskiego (mizaru) we wsi Zastawek (Lubelskie). To jeden z najstarszych zabytków islamu na ziemiach polskich. Inwestycję realizuje Muzułmański Związek Religijny w RP.
Jeszcze przed II wojną światową w granicach Polski było ponad 30 muzułmańskich cmentarzy. Według danych Związku, obecnie na terenie Polski jest siedem muzułmańskich cmentarzy (mizarów), z czego wciąż czynne (uznane za Pomniki Historii) w Bohonikach i Kruszynianach (Podlaskie) oraz w Warszawie. Są też kwatery muzułmańskie na nekropoliach m.in. w Gdańsku i Wrocławiu.
Do nieczynnych należą cmentarze muzułmańskie (tatarskie) w Studziance i Zastawku na Lubelszczyźnie. Obie te nekropolie, zlokalizowane ok. 30 km od siebie, zostały prawdopodobnie założone po 1679 roku przez pierwszych osadników muzułmańskich, kiedy to król Jan III Sobieski nadał Tatarom ziemie za zasługi wojenne. Obie są od wielu lat nieczynne i wpisane do rejestru zabytków.
Jak podaje na swojej stronie internetowej Stowarzyszenie Rozwoju Miejscowości Studzianka, do współczesnych czasów mizar w Zastawku zachował się w stanie szczątkowym, bo w przeszłości wiele nagrobków zostało rozkradzionych lub zniszczonych. Udało się tam odkryć ponad pięćdziesiąt kamieni nagrobnych z XVIII-XX wieku; część z nich posiada czytelne inskrypcje.
Od maja trwa budowa kamiennego ogrodzenia wokół mizaru w Zastawku; inwestycję realizuje Muzułmański Związek Religijny w RP - najstarsza i najważniejsza organizacja polskich wyznawców islamu. Jak poinformował PAP przewodniczący MZR, mufti Tomasz Miśkiewicz prace powinny zakończyć się w połowie listopada. Ich zwieńczeniem będzie posadowienie obelisku z tablicą pamiątkową. Inwestycja realizowana jest przy wsparciu finansowym tureckiej instytucji TIKA, z którą Związek współpracuje od 2014 roku.
Największe skupiska polskich wyznawców islamu, którymi są głównie Tatarzy, są w województwie podlaskim. Tu też, w Bohonikach i Kruszynianach, są zabytkowe meczety i wciąż czynne mizary (w Bohonikach jest też cmentarz już nieczynny). Opiekują się nimi miejscowe muzułmańskie gminy wyznaniowe. W miarę możliwości finansowych i organizacyjnych, realizują one projekty inwentaryzacji i renowacji najstarszych nagrobków.
Liczbę wyznających islam Polaków liderzy MZR szacują na 5 tys. osób. Liczebność całej społeczności muzułmańskiej w naszym kraju, wliczając w to m.in. studentów, uchodźców, dyplomatów czy przedsiębiorców z krajów islamskich, szacują na 25-30 tys.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ je/
