Fot IPN
„Polish-Jewish Studies” to tytuł nowego czasopisma naukowego IPN, poświęconego relacjom polsko-żydowskim w XX w. W pierwszym numerze m.in. artykuł dr Alicji Gontarek o polskim konsulacie w Hawanie, który pomagał Żydom w ucieczce z Europy okupowanej przez Niemców.
Periodyk, który IPN będzie udostępniał online w języku polskim i angielskim, poświęcony jest nie tylko relacjom polsko-żydowskim, ale również dziejom społeczności żydowskiej na ziemiach polskich w XX w. Czasopismo zostało podzielone na trzy działy: "Studia", "Recenzje/Polemiki" oraz "Kronikę".
"Znajdziemy tam artykuły między innymi o tzw. legalizacji dokumentów dla ukrywających się Żydów w czasie niemieckiej okupacji, o polskim konsulacie w Hawanie, który pomagał w ucieczce z okupowanej Europy polskim obywatelom pochodzenia żydowskiego, o powojennym procesie policjantów granatowych oskarżonych o mordowanie ludności żydowskiej" - poinformował PAP historyk dr Paweł Błażewicz, główny specjalista z Biura Prezesa IPN.
Zachęcając do lektury IPN przytoczył fragment - jak podkreślono - niemal sensacyjnej opowieści z artykułu dr Alicji Gontarek z Biura Badań Historycznych IPN pt. "Polskie przedstawicielstwo konsularno-dyplomatyczne w Hawanie a sprawa uchodźców żydowskich na Kubie podczas II wojny światowej". Wynika z niego, że dla polskiego przedstawicielstwa w regionie karaibskim w czasie II wojny światowej jedną z najważniejszych spraw była pomoc Żydom, którzy przybyli na Kubę z okupowanej Europy. Badaczka zaznacza, że działalność ta odbywała się w ramach nakreślonej w Londynie polityki rządu polskiego.
"W 1942 r. na horyzoncie kubańskim (a także jamajskim) pojawiły się dwa statki z uchodźcami żydowskimi z Europy: w lutym 1942 r. do wybrzeży Jamajki przypłynął z Lizbony statek Serpa Pinto, a w końcu maja 1942 r. do brzegów Kuby dobił statek St. Thomé, także płynący z Portugalii. Na obu jednostkach znajdowali się pasażerowie pochodzenia żydowskiego, którzy pochodzili z Polski i nie tylko. Historia St. Thomé wydaje się bliźniaczo podobna do losu statku St. Louis z tą różnicą, że nie zakończyła się tragicznie dla pasażerów" - czytamy w artykule dr Gontarek.
IPN w przyszłym tygodniu - w czwartek 21 stycznia w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki "Przystanek Historia" w Warszawie - zorganizuje konferencję prasową, na której zaprezentuje pierwszy numer rocznika "Polish-Jewish Studies". W spotkaniu z dziennikarzami wezmą udział członkowie redakcji: wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma, redaktor naczelny nowego czasopisma prof. Grzegorz Berendt oraz zastępca redaktora naczelnego dr Tomasz Domański. (PAP)
nno/ pat/
