Zaułek botaniczny Mikołaja Kopernika przy Starostwie Powiatu Olsztyńskiego. Fot. PAP/T. Waszczuk
Przy olsztyńskim starostwie powiatowym założono skwer, na którym można podziwiać rośliny, których nazwy łacińskie nawiązują do Mikołaja Kopernika. Na skwerze rosną m.in. powojnik, róża, tulipan i konwalie, z którymi astronom został uwieczniony na obrazach. Na skwerze stanęła też sztuczna palma.
Skwer z roślinami poświęconymi Mikołajowi Kopernikowi został nazwany "zaułkiem botanicznym". Założono go z okazji przypadającej w tym roku rocznicy obrony komornictwa olsztyńskiego przed krzyżakami. Obroną komornictwa olsztyńskiego dowodził właśnie Kopernik.
Wojciech Szalkiewicz z olsztyńskiego starostwa powiatowego poinformował, że starostwo chciało w ten sposób także rozpropagować wiedzę o słynnym astronomie.
"Kopernik był kanonikiem warmińskiej kapituły katedralnej we Fromborku. Teraz znany jest przede wszystkim jako autor rozprawy +O obrotach sfer niebieskich+, którą to publikacją zapoczątkował największą w dziejach świata rewolucję, nazwaną na jego cześć przewrotem kopernikańskim. Dlatego na jego temat opublikowano na całym świecie tysiące prac naukowych i popularno-naukowych. Jego imieniem nazwano też wiele wytworów Natury, jak i obiektów stworzonych ludzką ręką" - powiedział Szalkiewicz i dodał, że pamięć o Koperniku jest czczona m.in. przez botaników.
Po raz pierwszy rośliny na cześć Kopernika nazwał niemiecki biolog Karol F. Martius (1794-1868), który w połowie XIX wieku wyróżnił i opisał rodzinę prawie pięćdziesięciu gatunków palm występujących na obszarze całej Ameryki Południowej i Środkowej. Nazwał je Kopernicja (Copernicia).
"Do najciekawszych gatunków tego rodzaju należy zaliczyć Copernicię ceriferea. Ta dorastająca do 30 m wysokości palma jest rośliną bardzo użyteczną, należy do roślin woskodajnych (stąd też i jej polska nazwa: kopernikówka woskodajna). Oprócz tego palma ta posiada jeszcze cenione jako budulec drewno i jadalne owoce. Także liście i korzenie tej Kopernicji są użyteczne w przemyśle garbarskim i włókienniczym" - poinformował Szalkiewicz i dodał, że ceniona w przemyśle jest Copernicia alba, zwana w Paragwaju „caranday”.
Ponieważ na Warmii panuje zbyt surowy klimat do zasadzenia prawdziwej palmy na skwerze botanicznym w Olsztynie te grupę roślin symbolizuje sztuczna palma.
Na skwerze rośnie za to róża wyhodowana w 1969 roku przez Bolesława Wituszyńskiego i nazwana na cześć Kopernika. Jej krzewy rosną obecnie między innymi w ogrodach papieskich w Watykanie. Posadzono także irysa i powojnik wyhodowany przez jezuitę Stefana Franczaka, który stworzył ponad 80 odmian tych roślin.
Przechodnie w zaułku botanicznym Kopernika rośnie także holenderski tulipan, który powstał dzięki pracy dwóch hodowców: Jana Ligtharta i Roberta J. Zandbergena.
"Kwiatami Kopernika są przede wszystkim konwalie majowe (Convallaria majalis) – symbol wiedzy i sztuki medycznej, z którymi astronom przedstawiony jest na wielu portretach" - podkreślił Szalkiewicz.
Na cześć Kopernika nazwano także pierwiastek chemiczny – copernicium, gwiazdę, planetoidę, dwie satelity, kratery na Księżycu i na Marsie. W filmach z serii "Star Trek" epizodycznie pojawiają się statki kosmiczne USS Copernicus. Imieniem Kopernika nazwano też szczyt i przełęcz na Spitsbergenie; w chilijskich Andach jest pasmo górskie Sierra Copernico i Monte Copernico, w Kalifornii – Copernicus Peak.
Starostwo powiatowe w Olsztynie od wielu lat przypomina, że choć Kopernik urodził się w Toruniu, to większość życia spędził na Warmii. Tu żył i pracował m.in. w Olsztynie, Lidzbarku Warmińskim i Fromborku, gdzie jest pochowany. Promocyjnym hitem są m.in. koszulki z podobizną Kopernika i napisem "Kopernik był Warmiakiem". (PAP)
Autorka: Joanna Kiewisz-Wojciechowska
jwo/ mmu/
