Konferencja dotycząca problematyki nauki wymiaru sprawiedliwości zainaugurowała obchody 90-lecia utworzenia Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie. Rola nauki w działaniach śledczych i prokuratorskich jest nie do przecenienia – podkreślił prokurator krajowy Bogdan Święczkowski.
Podczas wydarzenia, które zorganizowano we wtorek w Korzecku (Świętokrzyskie), Święczkowski zaznaczył, że "bez osiągnięć nowoczesnej nauki, bez odpowiednich badań kryminalistycznych, biologicznych związanych z naukami ścisłymi, a także innymi działaniami podejmowanymi przez środowiska naukowe i biegłych sądowych, wiele spraw nie wyjaśnilibyśmy".
Jako przykład podał postępowania prowadzone przez tzw. archiwum X, gdzie postęp nauki umożliwił sukcesywnie ustalać sprawców, często bestialskich zbrodni. "Bandyci, przestępcy rozwijają się, posługują się coraz nowszymi, lepszymi metodami działań przestępczych; pozyskują nowe materiały, urządzenia, dzięki którym przestępstwa mogą być dokonywane. Natomiast, niestety państwo z reguły pozostaje z tyłu, za tymi działaniami, nowymi metodami stosowanymi przez przestępców" – mówił Święczkowski.
Dodał, że chciałby, aby "wspólne działania, rozmowy, dyskusje, wymiana doświadczeń doprowadziły do tego, żeby przeprowadzić odpowiednie zmiany legislacyjne i organizacyjne po to, abyśmy mogli tę współpracę usprawnić, żebyśmy dogonili tych przestępców i mogli skutecznie i sprawiedliwie sądzić przed sądami Rzeczypospolitej".
Święczkowski zaznaczył, że nie tylko prawo karne, kryminalistyka i kryminologia, ale także prawo cywilne i administracyjne wymaga współpracy i zaangażowania wybitnych naukowców po to, aby osiągać sukcesy i wyjaśniać najbardziej skomplikowane postępowania. "Zarówno te kryminalne, jak i te związane z przestępczością gospodarczą, tzw. +białych kołnierzyków+, jak i te w zakresie cyberprzestępczości czy błędów medycznych" – dodał.
Jak zaznaczył dyrektor Instytutu Ekspertyz Sądowych (IES) w Krakowie Leszek Wieczorek, instytucja nie może narzekać na brak aparatury, sprzętu czy rozsądnej ilości środków finansowych ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości, któremu podlega. "Tych pieniędzy zawsze mogłoby być więcej, ale w zasadzie ministerstwo wszelkie potrzeby, co najmniej w kolejnym roku budżetowym instytutu, te racjonalne zaspokaja" – dodał.
Wieczorek pytany, dlaczego inaugurację obchodów 90-lecia utworzenia krakowskiego IES zorganizowano w woj. świętokrzyskim odparł, że jest to efekt wzorowej współpracy z Prokuraturą Okręgową w Kielcach, stąd pojawił się pomysł wspólnego spotkania w Świętokrzyskiem. Jak dodał, konferencja jest świetną okazją na wymianę poglądów pomiędzy biegłymi a wymiarem sprawiedliwości.
Z kolei prokurator okręgowy w Kielcach Dariusz Dryjas podkreślił, że "ta konferencja to nie przypadek". "My współpracujemy z biegłymi, ta współpraca nie zawsze przebiega dobrze. Czekamy na opinie, często są one niepełne, niejasne, pojawiają się problemy z kosztami. Natomiast w sytuacji, gdy opiniowania podejmuje się IES, to możemy liczyć na to, że opinie będą na najwyższym, merytorycznym poziomie" – mówił.
Zaznaczył, że na opinie sądowo-psychiatryczne, które są najczęściej dopuszczane w postępowaniach karnych, czas oczekiwania jest bardzo krótki. "Natomiast bardzo długo czekamy na opinie medyczne określonej specjalności, innej niż sądowo-psychiatryczna, np. z zakresu chorób serca albo od okulistów" – mówił Dryjas. Jak dodał, jest to jeden z powodów przedłużania się postępowań prokuratorskich, a w niektórych sprawach nawet najważniejszy.
Instytut Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie powstał w 1929 r. Jego działalność związana jest z naukami sądowymi rozumianymi jako nauki pomostowe, czyli wywodzące się z nauk przyrodniczych, inżynierskich i społecznych, zaadaptowanych dla potrzeb nauk prawnych.
Do zadań statutowych Instytutu należy prowadzenie zarówno działalności badawczej w zakresie nauk sądowych, jak też opracowywanie opinii dla sądów i prokuratur w poszczególnych sprawach karnych i cywilnych, a także podejmowanie działań zmierzających do rozwoju i popularyzacji nauk sądowych, szczególnie wśród prawników, praktyków wymiaru sprawiedliwości. Instytut od lat prowadzi badania naukowe w dziedzinie kryminalistyki, toksykologii, wypadków drogowych, DNA i psychologii.(PAP)
autor: Piotr Grabski
gr/ pad/
