Polska kultura literacka, kultura wysoka była romantyczna, oparta na etosie rycerskim. Z kolei na Ślązakach etos rycerski nie robił wrażenia, ponieważ istotą ich etosu była ciężka praca, schludne i czyste mieszkanie, a także miłość do Boga. Z tego też m.in. powodu droga polskojęzycznych Ślązaków do Polski była naprawdę skomplikowana i długa – mówi PAP historyk prof. Andrzej Chwalba.
Za sprawą walki w trzech Powstaniach Śląskich oraz działań polskiej dyplomacji znacząca część Górnego Śląska znalazła się w granicach Polski. W czerwcu i lipcu 1922 r. powrót tych ziem był świętowany we wszystkich zakątkach tego regionu. Kulminacja obchodów nastąpiła 16 lipca 1922 r., kiedy podpisano Akt objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej.
Wraz z wkroczeniem wojsk polskich na Górny Śląsk w czerwcu 1922 r. rozpoczęło się tworzenie władz samorządnego województwa śląskiego. Na jego czele stanął jeden z najbardziej zasłużonych działaczy górnośląskich Polaków – Józef Rymer. Zwieńczeniem procesu jednoczenia części Górnego Śląska były uroczystości z 16 lipca. Rymer reprezentował w ich trakcie władze wojewódzkie. Funkcję wojewody sprawował tylko pół roku.
100 lat temu, 16 lipca 1922 r., odbyła się w Katowicach uroczystość zjednoczenia Górnego Śląska z Polską przez symboliczne przejęcie ziemi śląskiej przez rząd RP. Podpisano wówczas Akt Objęcia Górnego Śląska. Moment ten oznaczał zakończenie długotrwałej walki zbrojnej i politycznej o powrót tego regionu w granice Polski.
100 lat temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 r., wybuchło III Powstanie Śląskie. Efektem trwających dwa miesiące walk było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska i większości kopalń, hut i innych zakładów przemysłowych. Latem 1922 r. na przydzielone terytorium wkroczyły oddziały Wojska Polskiego.
Podpisany w lipcu 1922 r. „Akt pamiątkowy objęcia Górnego Śląska przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej” znalazł się wśród obiektów wpisanych na Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”. To jeden z najcenniejszych dokumentów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Katowicach – podkreślają przedstawiciele tej placówki.