Konstytucja grudniowa stworzyła państwo o unikalnym, skomplikowanym, hybrydowym ustroju, który, aby mógł sprawnie funkcjonować, wymagał od osób i ugrupowań uczestniczących w życiu publicznym kultury politycznej opartej na kompromisie, konsensusie i powściągliwości – mówi dr hab. Piotr Szlanta z IH UW. 150 lat temu, 21 grudnia 1867 r. władze Austro-Węgier ogłosiły tzw. konstytucję grudniową, która regulowała funkcjonowanie ustroju monarchii habsburskiej przez kolejne pół wieku.
12 września 1917 r. na podstawie patentu wydanego przez generał-gubernatorów: niemieckiego - Hansa von Beselera i austriackiego - Stanisława Szeptyckiego, powołana została Rada Regencyjna. Teoretycznie miała pełnić najwyższą władzę w Królestwie Polskim do czasu przekazania jej w ręce regenta lub króla. W rzeczywistości posiadała niewielkie kompetencje, głównie w zakresie sądownictwa, szkolnictwa oraz części administracji.
Podziały polityczne II RP miały swoje źródła m.in. w kryzysie przysięgowym z lipca 1917 r. – mówi dr hab. Piotr Szlanta z Instytutu Historycznego UW. 100 lat temu w odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów odmówili złożenia przysięgi na "braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami".
100 lat temu, 9 lipca 1917 r. w odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na "wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami". Wydarzenie to przeszło do historii jako tzw. kryzys przysięgowy.
Już w okresie międzywojennym na Węgrzech działali pisarze, myśliciele i politycy, którzy uznali naszych sąsiadów za „mlecznych braci”, z którymi musimy się pogodzić” – powiedział PAP węgierski historyk dr István Kovács.
Mszą świętą w kościele Macieja w Budapeszcie uczczono w piątek 100. rocznicę koronacji ostatniego króla Węgier, bł. Karola IV, który był także cesarzem Austrii jako Karol I. W nabożeństwie uczestniczyli przedstawiciele władz Węgier i potomkowie króla.
Udziałowi węgierskich Żydów w walkach toczących się podczas I wojny światowej na froncie wschodnim poświęcona została wystawa otwarta w poniedziałek w Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie. "To ekspozycja, która łamie stereotypy" - mówił naczelny rabin Polski Michael Schudrich.
Polskie elity polityczne Galicji zawarły w latach 60. XIX w. swego rodzaju ugodę z Wiedniem zakładającą lojalność wobec cesarza Franciszka Józefa I w zamian za możliwość rozwoju kulturalnego i gospodarczego – mówi PAP prof. Andrzej Chwalba z UJ. 100 lat temu, 21 listopada 1916 r., w Wiedniu zmarł Franciszek Józef I, cesarz Austrii i król Węgier, panujący od 1848 r.
Akt 5 listopada był przejawem realizacji koncepcji budowy Mitteleuropy, czyli systemu państw wasalnych, uzależnionych od Berlina – mówi PAP dr hab. Piotr Szlanta z Instytutu Historycznego UW.