II RP

95 lat temu plac Saski przemianowano na plac Marszałka Józefa Piłsudskiego

95 lat temu plac Saski otrzymał imię marszałka Józefa Piłsudskiego. W II Rzeczypospolitej podejmowano działania, by największy plac ówczesnej stolicy stał się przestrzenią dla wydarzeń państwowej rangi – mówi PAP historyk, koordynatorka ds. naukowych spółki Pałac Saski, Maria Wardzyńska.

Filmy, które powstały w 1928 r. dla uczczenia 10-rocznicy odzyskania niepodległości

W 1928 r. władze przywiązywały dużą wagę do tego, aby filmy pokazywały 10-lecie niepodległości. Zrealizowano wówczas kilka filmów patriotycznych. „Najgłośniejszym stał się +Polonia restituta+. To był jeden z pierwszych w historii filmów bazujących na archiwalnych zapisach filmowych” – mówi PAP historyk kina dr Michał Pieńkowski.

Historyczka o Dworku Milusin w Sulejówku: rodzina Piłsudskich spędziła tu najszczęśliwsze chwile

Rodzina Piłsudskich mieszkała w Sulejówku w Dworku Milusin trzy lata. Aleksandra Piłsudska w swoich wspomnieniach napisała, że lata tam spędzone to był najszczęśliwszy czas dla rodziny – wskazuje historyczka Małgorzata Basaj, kierowniczka działu wystaw i popularyzacji nauki w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

45 lat temu zmarł Adam Ciołkosz, jeden z czołowych działaczy lewicy niepodległościowej

45 lat temu, 1 października 1978 r., w Londynie zmarł Adam Ciołkosz, publicysta, jeden z czołowych działaczy PPS. Przez ponad pół wieku działał na rzecz odzyskania niepodległości. Na emigracji stał się konsekwentnym krytykiem totalitaryzmu komunistycznego.

85 lat temu rząd Polski zażądał od Czechosłowacji zwrotu Zaolzia

85 lat temu, 30 września 1938 r., rząd Polski zażądał od Czechosłowacji zwrotu Zaolzia. Jest to najczęściej oceniane przez pryzmat konferencji w Monachium i agresji Hitlera. Zapomina się, że przecież Polska odebrała nie ziemie czeskie tylko swoje Kresy południowe – ocenia historyk prof. Andrzej Zawistowski.

Zaprezentowano leksykon o premierach i ministrach II RP

Zaprezentowano leksykon „Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939”. „Rządy z okresu II Rzeczypospolitej to fundament naszej państwowości” – powiedział PAP prof. Zbigniew Girzyński. „Bez względu na podziały polityczne premierzy i ministrowie mieli określony cel – budowanie silnej gospodarczo i polityczne Polski” – dodał prof. Jarosław Kłaczkow.

85 lat temu feldmarszałek III Rzeszy Göring podarował prezydentowi Mościckiemu terenowego mercedesa

85 lat temu, 27 sierpnia 1938 r., dostarczono do Warszawy mercedesa, który był prezentem Göringa dla prezydenta Polski. W ówczesnej sytuacji międzynarodowej był to podarunek bardzo niewygodny dyplomatycznie. Obie strony starały się ten fakt utajnić.

Prof. M. Leśniewski: pakt Brianda-Kelloga był nowatorski

Twórcy paktu Brianda-Kelloga nadali formalne ramy zasadzie wyeliminowania wojny jako narzędzia politycznego. To było nowatorskie rozwiązanie – mówi PAP prof. Michał Leśniewski, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego. 95 lat temu, 27 sierpnia 1928 r., Polska podpisała pakt Brianda-Kelloga.

103. rocznica wybuchu II Powstania Śląskiego

W nocy z soboty na niedzielę mija 103. rocznica wybuchu II Powstania Śląskiego – pierwszego z trzech zrywów Ślązaków, który przyniósł zamierzone cele. Był demonstracją siły polskiej ludności i reakcją na niemiecki terror. Powstanie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r.

140 lat temu urodził się architekt Adolf Szyszko-Bohusz

140 lat temu, 19 sierpnia 1883 r., urodził się architekt i konserwator zabytków Adolf Szyszko-Bohusz. „Uchodził za autorytet, zwłaszcza w kręgu form klasycznych i konserwacji zabytków, liczono się z jego opinią i powierzano mu prestiżowe projekty” – mówi PAP dr hab. Michał Pszczółkowski z gdańskiej ASP. „Był autorem budynków ikon, które formowały metropolitalny charakter Krakowa” – dodaje dr inż. Michał Wiśniewski z UEK.