Blisko połowa społeczeństwa pozytywnie ocenia usunięcie „pomników wdzięczności” budowanych w latach 1945–89 dla upamiętnienia armii sowieckiej, wynika z sondażu Kantar Public dla IPN. Działania Instytutu zapoczątkowały podobne inicjatywy na Litwie, Łotwie i w Estonii.
Tych pomników już dawno nie powinno być w polskiej przestrzeni, ponieważ dekonstruują polską świadomość i odnoszą się do ahistorycznych faktów - powiedział PAP prezes IPN dr Karol Nawrocki. Demontowane pomniki znajdują się w Głubczycach, Byczynie, Bobolicach i Staszowie.
Radni nie zajęli stanowiska w sprawie usunięcia z cmentarza żołnierzy Armii Radzieckiej w Rabce – Zdroju (Małopolskie) pomnika z inskrypcjami gloryfikującymi czerwonoarmistów i ogrodzenia nekropolii, na którym widnieją pięcioramienne gwiazdy.
Mieszkańcy Włodawy opowiedzieli się za usunięciem z rynku pomnika „walk i męczeństwa wojsk polskich i sowieckich” – tak wynika z ankiety przeprowadzonej przez ratusz. Kontrowersje wokół monumentu na nowo pojawiły się po rozpoczęciu rosyjskiej agresji na Ukrainę.
O usunięcie pomnika wdzięczności Armii Czerwonej zaapelował do prezydenta Olsztyna wicepremier, minister kultury Piotr Gliński. Przypomniał ścieżkę prawną, która w sposób szybki i sprawny umożliwi relokację monumentu. Jednocześnie zapewnił, że ministerstwo pokryje wszelkie koszty.
Na przygotowanej przez nas liście jest około 60 pomników. Chcemy dokończyć proces dekomunizacji przestrzeni publicznej – powiedział PAP prezes IPN dr Karol Nawrocki. W środę zburzone zostaną trzy kolejne pomniki upamiętniające Armię Czerwoną.
Ambasada Rosji w Polsce wyraziła „stanowczy protest” ws. wyburzenia mauzoleum na zbiorowym grobie żołnierzy Armii Czerwonej w Trzciance. „Pod mauzoleum nadal znajdują się groby żołnierzy” – podała. Według Polskiego Radia, podczas prac rozbiórkowych pod mauzoleum nie znaleziono szczątków ludzkich.
Trzeba te kwestie tłumaczyć partnerom, pokazywać, jak jest naprawdę i "odwoływać się do hipokryzji, która tutaj triumfuje" - powiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński odnosząc się do apelu Rosji o potępienie bezczeszczenia pomników żołnierzy Armii Czerwonej.
Rosyjskie MSZ wyraziło w niedzielę oburzenie z powodu "trwającej w Polsce zuchwałej kampanii przeciwko radzieckim miejscom pamięci odnoszącym się do II wojny światowej". W komunikacie ostrzeżono, że akty wandalizmu lub profanacji nie zostaną bez odpowiedzi.
Planowany przez IPN "skansen" pomników komunistycznych z okresu PRL to nie będzie "socrealistyczny Disneyland", ale poważny ośrodek edukacji historycznej - mówi PAP dr Andrzej Zawistowski, który w IPN kieruje pionem edukacyjnym. Instytut rozważa dwie lokalizacje: Czerwony Bór albo Borne Sulinowo.