Jeden z pierwszych zakładów zbiorowego żywienia w Europie znajdował się na zamku żupnym w Wieliczce. Tu od XIV do XVI wieku wydawano darmowe posiłki górnikom, urzędnikom i wozakom przyjeżdżającym po sól. W menu znajdowały się głównie krupy i jagły, czyli kasze, ale przyrządzano także np. łapy niedźwiedzie. Zgodnie z postanowieniami Statutu Kazimierzowskiego dla żup krakowskich, administracja żupna, górnicy oraz przyjeżdżający po sól furmani otrzymywali w zamkowej kuchni darmowy posiłek.