Wanda Traczyk-Stawska i Jan Ołdakowski podczas obchodów 80. rocznicy Powstania Warszawskiego, fot. PAP/P. Nowak
Muzeum Powstania Warszawskiego podsumowało najważniejsze wydarzenia 2024 roku. Placówkę odwiedziło 700 tys. gości, a do zbiorów trafiły cenne historyczne pamiątki, wśród nich dziennik Aliny Janowskiej i znaleziony w ruinach stolicy zegar.
Informację o najważniejszych wydarzeniach 2024 roku przekazała PAP Anna Kotonowicz z Muzeum Powstania Warszawskiego.
Poinformowała, że główną siedzibę Muzeum oraz jego oddziały (Fotoplastikon Warszawski i Cele Bezpieki) odwiedziło ponad 700 000 osób. Rok 2024 upłynął przede wszystkim pod znakiem 80. rocznicy Powstania Warszawskiego oraz 20. rocznicy utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego.
1 sierpnia - w 80. rocznicę Godziny "W" siedzibę Muzeum Powstania Warszawskiego odwiedziło ponad 2,6 tys. osób, a w sumie w wydarzeniach zorganizowanych przez Muzeum wzięło udział tego dnia ponad 153 tys. osób.
Bardzo duże zainteresowanie wzbudził koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”, który 1 sierpnia zgromadził na pl. Piłsudskiego w stolicy ponad 45 tys. osób, a przed telewizorami – 1,6 mln widzów. Jak przypomniała Anna Kotonowicz spotkania te stały się już warszawską tradycją.
Jeszcze większą popularnością cieszyła się akcja „Wolność łączy”, zorganizowana również
1 sierpnia w Godzinę „W”, w której wzięło udział prawie 75 tys. osób. W ramach tej akcji prawie 300 wolontariuszy oraz ponad 2,5 tys. harcerzy rozdawało wpinki z symbolem Polski Walczącej. Akcję taką przeprowadzono w ponad 350 miejscach pamięci na terenie całej stolicy.
Ołdakowski: Muzeum Powstania Warszawskiego to pierwsze muzeum narracyjne w Polsce
Wśród gości byli również politycy i oficjele przebywający z wizytą w Warszawie. W 2024 roku do Muzeum Powstania Warszawskiego przyjechali Roberta Metsola, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego, Horst Kohler, były prezydent Niemiec, Daiga Mierina, Marszałek Sejmu Łotewskiego, Melanie Joly, Minister Spraw Zagranicznych Kanady, Richard Marles, wicepremier Australii, Peter Pellegrini, Prezydent Słowacji, Albin Kurti, premier Kosowa, Andreas Norlen, przewodniczący Riksdagu Szwecji, Michael Kretschmer, premier Saksonii (landu Republiki Federalnej Niemiec).
Od początku stycznia do połowy grudnia 2024 r. Muzeum Powstania Warszawskiego zorganizowało 1052 lekcji, w których wzięło udział 24 595 uczniów z całej Polski.
„Mama nie mówiła o jego istnieniu” - powstańczy dziennik Aliny Janowskiej trafił do Muzeum Powstania Warszawskiego
Wśród innych działań edukacyjnych Muzeum Powstania Warszawskiego znalazły się szkolenia i warsztaty, w których wzięło udział w sumie 1658 osób.
Najwięcej (822) uczestników wzięło udział w siedmiu szkoleniach online dla nauczycieli. W ośmiu warsztatach okolicznościowych dla rodzin z dziećmi wzięło udział 320 osób, w sześciu spotkaniach z fotografami w ramach cyklu "Decydujący moment" - 400 osób, a w ośmiu warsztatach fotograficznych "Portrety miasta" - 116 osób.
Cykl spotkań fotograficznych w Muzeum Powstania Warszawskiego - od niedzieli
Do Muzeum Powstania Warszawskiego trafiło 1451 nowych pamiątek. Wśród nich są m.in. zegar karetowy znaleziony w gruzach Warszawy, dziennik aktorki Aliny Janowskiej i "te najcenniejsze dla Muzeum" - jak zwróciła uwagę Anna Kotonowicz: opaski Powstańców Warszawskich - m.in. Cypriana Odorkiewicza ps. „Krybar”, dowódcy Grupy Bojowej „Krybar”.
Do Muzeum Powstania Warszawskiego trafiły ponadto cenne dokumenty - m.in. raporty szefa wywiadu „Parasola” ppor. Aleksandra Kunickiego „Rayskiego”, rozkazy, dokumenty związane z organizacją akcji likwidacyjnych, m.in. SS-Scharführera Franza Bürkla, SS-Brigadeführera Franza Kutschery i SS-Obergruppenführera Wilhelma Koppego. Ponadto schematy organizacyjne i kartoteki osobowe żołnierzy, plany akcji, zamówienia na fałszywe dokumenty, wzory niemieckich dokumentów i pieczęci, ulotki, zapiski odręczne i inne. Archiwalia zostały znalezione w mieszkaniu zmarłego krewnego Janusza Wacława Malinowskiego, żołnierza Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej.
Powstańcze opaski trafiły do zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego
Na koniec 2025 roku liczba członków społeczności „Korzenie Pamięci” liczy niemal 1 000 osób. Ponad 500 osób zrzeszonych w projekcie uczestniczyło w spotkaniach organizowanych w ramach obchodów 80. rocznicy Powstania Warszawskiego. Udało się nagrać 39 nowych rozmów z potomkami Powstańców Warszawskich, w tym również z obcokrajowcami mieszkającymi na co dzień za granicą. Odbyła się także trzecia edycja rodzinnego pikniku dla ponad 300 osób. To tegoroczny bilans „Korzeni pamięci” – projektu mającego sprawić, że pamięć o bohaterach będzie prawdziwie żywa.
Powstańcza Wigilia w Muzeum Powstania Warszawskiego
W minionym roku Muzeum Powstania Warszawskiego współpracowało aż z 550 wolontariuszami zaangażowanymi w 1300 projektów. Największym przedsięwzięciem była 80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego i akcja „Wolność łączy”, w której wzięło udział 300 wolontariuszy. Ich działalność na rzecz Muzeum to ponad 24 250 tysięcy godzin. Wolontariusze pochodzą z 10 państw i 199 miast z Polski i ze świata.
Dzięki Muzeum Powstania Warszawskiego w 2024 roku ukazało się osiem nowych publikacji, a wśród nich album „Kolor Powstania” i album ze zdjęciami Sylwestra Brauna „Krisa”.
Ukazała się reedycja „Błyska Gordona” - książki znanej z jednej z powstańczych fotografii
Opowieść o Powstaniu Warszawskim była obecna także za granicą. Muzeum zorganizowało w sumie siedem wystaw zagranicznych: we Francji, Słowenii, RPA, Niemczech i Japonii.
Z okazji 80. rocznicy Powstania Warszawskiego odbyła się polsko-niemiecka konferencja naukowa „III Rzesza wobec Powstania Warszawskiego”. Towarzyszyła jej prezentacja pierwszego tomu źródeł niemieckich do historii Powstania Warszawskiego „Komendantura Wehrmachtu Warszawa i Grupa Korpuśna von dem Bach” w opracowaniu naukowym Norberta Bączyka, Pawła Brudka, Andrzeja Chmielarza i Grzegorza Jasińskiego. Tom ten został wydany wspólnie przez Muzeum Powstania Warszawskiego oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a dofinansowanie publikacji przyznała Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej.
W grudniu miała miejsce siódma edycja „Paczki dla Powstańca”. W ramach tej akcji zorganizowanej przez Muzeum Powstania Warszawskiego świąteczne upominki otrzymało prawie 330 weteranów w całej Polsce. W przygotowanie i przeprowadzenie tej akcji zaangażowanych było ponad 150 wolontariuszy i harcerzy, którzy spakowali tysiące produktów do paczek.
Wśród innych działań MPW w 2024 r. była renowację dwudziestu grobów (w tym 13 nagrobków Powstańców Warszawskich i 7 nagrobków ofiar cywilnych).
Pokój na lato odwiedziło ponad 10 450 gości podczas 81 wydarzeń kulturalnych.
Na przełomie listopada i grudnia, pod hasłem przewodnim „Na karuzeli życia” MPW zorganizowało XIX edycję Festiwalu Warszawskiego Niewinni Czarodzieje. Tegoroczne hasło tej imprezy nawiązywało do słynnego serialu „Czterdziestolatek”. W ramach spotkań, koncertów, warsztatów i dyskusji uczestnicy festiwalu mogli przypomnieć sobie (lub poznać) realia Warszawy z połowy lat siedemdziesiątych.
„Na karuzeli życia” hasłem XIX Festiwalu Niewinni Czarodzieje
Anna Kotonowicz poinformowała również o planach MPW na 2025 rok.
Najważniejszym z zadań Muzeum Powstania Warszawskiego w 2025 roku będzie przygotowanie obchodów 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Program obfitować będzie w uroczystości oraz wydarzenia kulturalne skierowane do odbiorców wszystkich pokoleń.
Jak co roku we współpracy z miastem stołecznym Warszawą MPW zorganizuje działalność Centrum Informacyjnego Obchodów oraz przygotuje koncert i płytę, Masę Powstańczą, Marsz Pamięci, akcję społeczną „Wolność łączy”, spektakl, premiery książek, wystawy, edukacyjną grę miejską. Po raz dziewiąty odbędzie się zlot harcerski z okazji rocznicy Powstania Warszawskiego, po raz piąty zaprosimy rodziny Powstańców do udziału w akcji „Korzenie pamięci” i po raz siódmy zorganizujemy konkurs fotograficzny „Pamięć «W» kadrze”. (PAP)
jkrz
